موفقیت در کنکور سراسری یکی از دغدغه‌های اصلی هر دانش‌آموز در دوران تحصیل به شمار می‌رود، اما موفقیت در هر رشته و شغلی دشواری و سختی‌های خاص خودش را به دنبال دارد و دانش‌آموزانی که برای کنکور آماده می‌شوند، همیشه به دنبال راه صحیح و مطمئن برای رسیدن به اهدافشان هستند.
در این میان، دانش‌آموزان رشته تجربی، انگیزه زیادی برای قبولی و کسب رتبه مناسب در کنکور دارند. این دانش‌آموزان اکثراً به دنبال قبولی در رشته‌های پرطرفدار پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و … هستند.
در گفت‌و‌گویی که با آقای امین دوست احدی، رتبه ۵۳ کشوری رشته علوم تجربی سال ۹۹ صورت گرفت، سعی شده تا مهم‌ترین نکات برای موفقیت در کنکور تجربی را از زبان ایشان برای دانش‌آموزان و داوطلبان کنکور، بازگو کنیم.
در این مقاله، پاسخ سؤالات زیر را خواهید گرفت:
- سطح سؤالات کنکور ۹۹ در مقایسه با کنکور سال‌های گذشته چطور بود و کنکور سال آینده را چگونه پیش‌بینی می‌کنید؟
- بیماری کرونا و تعطیلی مدارس، چه تأثیری بر عملکرد داوطلبان کنکور داشت؟
- برای موفقیت در کنکور سراسری از چه مقطعی باید برنامه‌ریزی کرد؟
- راهکار موفقیت در درس زیست‌شناسی، به‌عنوان پر ضریب ترین درس رشته تجربی چیست؟
- کتاب‌های کمک‌درسی که برای دروس مختلف استفاده می‌کنیم، باید چه ویژگی‌هایی داشته باشند؟
- چه تعادلی باید بین مطالعه و تمرین دروس عمومی و اختصاصی برقرار باشد؟
- در کدام آزمون آزمایشی شرکت کنیم؟
- چگونه میزان استراحت و زمان مطالعه خود را در طول روز تنظیم کنیم؟
- بهترین راه برای کنترل و مهار استرس چیست؟
از بیماری کرونا تا غافلگیری در کنکور ۹۹!
ازنظر آقای امین دوست احدی، کنکور ۹۹، کنکوری سخت و دشوار بود که حتی بسیاری از دانش‌آموزانی که در آزمون‌های آزمایشی و حل کنکور سال‌های اخیر، عملکرد درخشانی داشتند را نیز غافلگیر کرد. هم‌چنین ایشان اعتقاد دارند که کنکور سال ۱۴۰۰ هم کنکور آسانی نخواهد بود و باید با آمادگی بسیار کامل به استقبال آن رفت تا همانند بسیاری از داوطلبان سال ۹۹ شوکه نشویم.
آقای امین دوست احدی، در خصوص مهمان ناخوانده‌ای به نام کرونا که در ماه‌های اخیر روند آموزشی را دچار تغییراتی کرده است، این‌گونه می‌گوید:
بیماری کرونا فرصت آزادی را در اختیار دانش‌آموزان قرار داد که همانند یک شمشیر دو لبه از آن می‌توان استفاده کرد، برخی از این فرصت استفاده نکردند و با از دست دادن زمان، از دوستان خود عقب ماندند و بسیاری دیگر از این فرصت طلایی استفاده لازم را کردند و برای رسیدن به اهداف خود از سایر رقبا سبقت گرفتند. رتبه‌های برتر به این مسئله توجه دارند که مخصوصاً در شهرهای بزرگ، دیگر زمانشان در ترافیک رفت‌و‌آمد کلاس‌‌‌‌‌‌‌هایشان تلف نمی‌شود و از این زمان به‌دست‌آمده به بهترین شکل ممکن بهره می‌گیرند.
از چه زمانی برای کنکور شروع کنیم؟
آقای امین دوست احدی از رتبه‌های برتر رشته تجربی عقیده دارد که بهترین زمان شروع برای یک دانش‌آموز که می‌خواهد به موفقیت در کنکور سراسری دست یابد، سال دهم است. زیرا اگر از سال دهم به مطالب درسی توجه لازم شود، دیگر دانش‌آموز فشار زیادی را در سال دوازدهم برای جمع‌بندی مطالب پایه خود متحمل نخواهد شد. برنامه‌ریزی و تست‌زنی از سال دهم و افزایش مهارت خود، از عواملی هستند که نقش چشمگیری در کاهش استرس داوطلبان کنکور در سال آخر دارند.
اما بسیاری از داوطلبان کنکور سراسری بوده‌اند که سال دوازدهم به فکر جبران کاستی‌های خود افتادند و با جدیت تمام به مطالعه و تمرین مباحث درسی خود پرداختند و در کنکور سراسری هم عملکرد قابل قبولی داشتند. پس هیچ‌گاه برای شروع دیر نیست، مخصوصاً حالا که با تعطیلی مدارس که فرصت کافی برای مطالعه و تست‌زنی وجود دارد. به شرطی که دانش‌آموزان، بااراده و برنامه‌ریزی صحیح کار خود را پیش ببرند و هیچ‌گاه تسلیم نشوند.
بهترین راهکار برای موفقیت در درس زیست‌شناسی!
ازآنجایی‌که سؤالات درس زیست‌شناسی کنکور ۹۹ سخت بود و حتی دبیران پس از ارائه پاسخ تشریحی در برخی سؤالات با یکدیگر اختلاف‌نظر داشتند، اهمیت نحوه صحیح مطالعه و حل تست درس زیست‌شناسی بسیار پررنگ می‌شود. امین دوست احدی نحوه مطالعه و تمرین در درس زیست‌شناسی را در ۶ مرحله خلاصه می‌کند:
- مطالعه کتاب درسی به‌صورت روزنامه‌وار
- مطالعه درس‌نامه کتاب کمک‌درسی و توجه به ابهاماتی که در مطالعه کتاب درسی در ذهنمان ایجادشده است.
- حل بسته‌های ۲۰ الی ۳۰ تست در روزهای مختلف و تحلیل پاسخنامه تشریحی
- حاشیه‌نویسی نکاتی تستی که در حل سؤالات آموخته‌شده است
- مطالعه ریزبینانه و ذره‌بینی کتاب درسی و مشخص کردن مطالب مهم و توجه ویژه به اعداد، شکل‌ها و نمودارها و تلاش برای رسم آن‌ها
- مطالعه مجدد مطالب مهم و هایلایت شده
کتاب‌های کمک‌درسی مناسب
بسیاری از داوطلبان کنکور تمایل دارند تا بدانند رتبه‌های برتر کنکور سراسری از کدام کتاب‌های کمک‌درسی استفاده کرده‌اند. ازنظر امین دوست احدی، دانش‌آموزان باید کتاب‌هایی را به‌عنوان منابع کمک‌درسی انتخاب کنند که سؤالات آن‌ها استاندارد و در راستای کنکور سراسری باشد. هم‌چنین دانش‌آموزان ضعیف‌تر هم نباید سراغ کتاب‌های آسان بروند بلکه کتاب‌های قوی و استاندارد را با تمرکز بیشتر و سرعت متعادل‌تری پیش ببرند. دانش‌آموزان قوی نیز پس از اتمام کامل یک کتاب و مرور آن، می‌توانند به سایر منابع مراجعه کنند.
کتاب‌های زیر، منابع کمک‌درسی هستند که آقای امین دوست احدی از آن‌ها استفاده کرده و مورد قبول ایشان هستند:
درس ادبیات فارسی: به‌صورت موضوعی بیان‌شده است.
قرابت معنایی: تناسب مفهومی دریافت– قرابت معنایی نشرالگو
دستور زبان: دستور زبان هفت‌خوان خیلی‌سبز
آرایه ادبی: آرایه ادبی هفت‌خوان خیلی‌سبز
لغت و املا : لغت و املا نشرالگو
تاریخ ادبیات: تاریخ ادبیات نشرالگو
درس عربی: عربی جامع خیلی‌سبز
درس دین و زندگی: دین و زندگی جامع خیلی‌سبز
درس زبان انگلیسی: زبان جامع خیلی سبز– زبان جامع مبتکران
درس زیست‌شناسی: زیست‌شناسی دوازدهم خیلی‌سبز- زیست‌شناسی دهم و یازدهم میکرو طبقه‌بندی گاج
درس شیمی: مسائل شیمی خیلی‌سبز-شیمی دوازدهم خیلی‌سبز
درس فیزیک: فیزیک دوازدهم خیلی‌سبز– فیزیک پایه خیلی‌سبز- فیزیک دوازدهم میکرو طبقه‌بندی- فیزیک پایه میکرو طبقه‌بندی گاج
درس ریاضیات: ریاضیات جامع خیلی‌سبز_ ریاضیات IQ گاج
تعادل میان مطالعه دروس عمومی و دروس اختصاصی
آقای امین دوست احدی در خصوص مطالعه دروس عمومی و اختصاصی این‌طور بیان می‌کند:
حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد زمان هرروز باید صرف مطالعه و حل تست دروس اختصاصی و حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد زمان صرف مطالعه و حل تست دروس عمومی شود. نکته‌ای که در این میان وجود دارد این است که بهتر است هنگامی‌که انرژی کمتری داریم به دروس عمومی بپردازیم و بازه‌های مطالعاتی آن‌ها را بین دروس اختصاصی یا به انتهای روز انتقال دهیم.در مورد حل تست دروس مختلف نکته‌ای که بسیار حائز اهمیت است این است که، دانش‌آموزان نباید چشم‌بسته سراغ تست بروند بلکه پس از حل بسته‌های تستی خود، بهتر است به تحلیل آزمون و اشکال‌یابی خود بپردازند تا در آزمون‌های آینده موفق‌تر عمل کنند. بنابراین به داوطلبان توصیه می‌شود تا یک دفتر را به یادداشت نکات تستی و دام‌های آموزشی اختصاص دهند.
رتبه‌های برتر ربات نیستند!
شاید اکثریت دانش‌آموزان فکر می‌کنند که رتبه‌های برتر کنکور سراسری از توانایی‌های ماورایی برخوردارند و اصلاً زمانی را به استراحت و گذراندن اوقات فراغت اختصاص نمی‌دهند؛ درصورتی‌که آقای دوست احدی این‌گونه سال دوازدهم خود را توصیف می‌کند:
با توجه به این موضوع که من برنامه‌ریزی خود را از سال دهم به‌صورت جدی دنبال می‌کردم، در سال دوازدهم برنامه متنوعی داشتم. به‌عنوان‌مثال جمعه‌ها پس از شرکت در آزمون، به همراه دوستانم بیرون می‌رفتیم و تفریح می‌کردیم. در مورد ساعت خواب نیز روزانه ۸ ساعت می‌خوابیدم تا همیشه سرحال و پرانرژی کار خود را شروع کنم. در بین مطالعه دروس مختلف نیز باید استراحت کوتاهی وجود داشته باشد تا مغز کشش و توانایی مطالب بعدی را داشته باشد. به‌طورکلی در روزهایی که مدرسه می‌رفتم ۵ ساعت و در روزهایی که مدرسه نمی‌رفتم ۱۰ ساعت را به مطالعه و حل تست می‌گذراندم
مدیریت استرس در جلسه آزمون!
کنترل استرس از موضوعات بسیار مهمی است که دانش‌آموزان زیادی مخصوصاً داوطلبان کنکور سراسری با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
آقای دوست احدی بر این باور است که، استرس چیزی نیست که به‌صورت خارجی و بیرونی به دانش‌آموزان منتقل شود. بلکه استرس از درون هر فرد نشأت می‌گیرد. دانش‌آموزان در بسیاری از موارد باید نگرش خود را تغییر دهند. و موفقیت خود را به تأیید یا تشویق دوستان یا محیط اطراف خود گره نزنند. و تنها برای رسیدن به اهداف خود تلاش کنند و بجنگند. و تنها دغدغه آن‌ها، درس گرفتن از اشتباهات خود در آزمون‌های آزمایشی باشد که شرکت می‌کنند. اگر جایی هم دچار مشکل شوند می‌توانند از مشاور تحصیلی خود کمک بگیرند. در خصوص آزمون‌های چهارگزینه‌ای هم، آزمون‌های کانون فرهنگی آموزشی قلم‌چی می‌تواند انتخاب خوب و استانداردی باشد. به شرطی که همواره تحلیل آزمون را پس از شرکت در هر آزمون انجام دهیم.
نتیجه‌گیری
تفاوت اصلی میان رتبه‌های برتر و سایر دانش‌آموزان، برآمده از ذهن و هوش آن‌ها نیست. بلکه ناشی انگیزه و اشتیاق آن‌ها برای رسیدن به اهداف بزرگی است که در سر می‌پرورانند. رتبه‌های برتر هم گاهی از خواندن برخی دروس خسته می‌شوند اما ارزش رسیدن به رشته و دانشگاه مورد علاقه خود بسیار بالاتر از آن می‌دانند که مسائل جزئی مانع از حرکت آن‌ها به‌سوی موفقیت شود. موفقیت در کنکور سراسری دست‌یافتنی است درصورتی‌که اولاً دانش‌آموزان هر چیزی را آزمون خطا نکنند و زمان خود را از دست ندهند و از مطالب مشاوره‌ای و افراد باتجربه در این زمینه استفاده کنند و دوما در طول مسیر به‌هیچ‌وجه ناامید نشوند و تا حل آخرین سؤال دفترچه کنکور سراسری دست از امید و تلاش برندارند.