ورود به دانشگاه‌های برتر کشور و تحصیل در بهترین رشته‌های دانشگاهی، مسئله‌ای است که همواره مورد توجه دانش‌آموزان دبیرستانی، مخصوصاً سال دوازدهمی‌ها قرارگرفته است. داوطلبان کنکور سراسری با تلاش، برنامه‌ریزی و استفاده از تجربیات افراد موفق درزمینهٔ کنکور سراسری، می‌توانند این مرحله از زندگی خود نیز با موفقیت پشت سر بگذارند.
مسئله دیگر این است که دانش‌آموزان در سال آخر دبیرستان و منتهی به کنکور سراسری نمی‌توانند زمان زیادی صرف یافتن مسیر صحیح و درست موفقیت کنند. لذا با بهره‌گیری از تجربیات رتبه‌های برتر کنکور سراسری می‌توان در زمان بسیار کوتاه، از روش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و تکنیک‌هایی که ایشان استفاده می‌کردند، آگاه شد و آن‌ها را به کار گرفت.
مقاله‌ای که پیش روی شماست، چکیده مطالبی است که جناب آقای دانیال حبیبان، رتبه ۹ رشته تجربی کنکور سراسری سال ۹۷ در گفتوگو با مجموعه کتابچی بیان کرده‌اند.
در این مقاله، پاسخ سؤالات مهم زیر را خواهید یافت:
- روند تغییرات سطح سؤالات کنکور سراسری چگونه است؟
- مهم‌ترین راهکار برای حفظ انگیزه و رفع خستگی چیست؟
- چگونه میزان ساعت مطالعه در شبانه‌روز را افزایش دهیم و از آفت‌های مطالعاتی مانند پرش افکار در امان بمانیم؟
- تعادل مناسب بین مطالعه و حل تست از چه طریقی برقرار می‌شود؟
- برنامه‌ریزی برای موفقیت در کنکور سراسری باید از چه سال و مقطعی صورت گیرد؟
- کتاب‌های کمک‌درسی مناسب برای یادگیری دروس، کدام‌اند؟
- چرا باید در آزمون‌های آزمایشی شرکت کرد و رعایت چه نکاتی بازدهی شرکت در آزمون را ارتقا می‌دهد؟
- از چه طریقی می‌توان به یکی از رتبه‌های برتر کنکور سراسری تبدیل شد؟
کنکور۹۹ و مشاهده سبک متفاوت و جدیدی از سؤالات!
هرچه دانش‌آموزان با سبک و سیاق سؤالات کنکور سراسری آشناتر باشند، عملکرد بهتری را در جلسه کنکور خود نشان خواهند داد. از نظر آقای دانیال حبیبان، کنکور ۹۹ مفهومی‌ترین کنکوری بوده که تا در گروه علوم تجربی برگزارشده است. به‌بیان‌دیگر روند کنکور سراسری تا حدود زیادی تغییر کرده و طراحان سؤالات، به دنبال استخراج سؤالات از دل مطالب درسی هستند. بنابراین داوطلبان کنکور سراسری باید در مطالعه دروس تجدیدنظر کرده و مفاهیم درسی را به‌صورت کاملاً ریزبینانه بررسی کنند.
تفریح و استراحت را فراموش نکنید!!!
به عقیده آقای دانیال حبیبان، با توجه به شرایط فعلی آموزش و تعطیلی مدارس در دوران کرونا که دانش‌آموزان زمان زیادی را در خانه به سر می‌برند و گاهی به دلیل فشار‌های ذهنی، دچار خستگی و بی‌حوصلگی می‌شوند، توصیه می‌کنند که حتماً در برنامه هفتگی خود یک تایم را به استراحت و تفریح برنامه‌ریزی‌شده اختصاص دهند. فعالیت‌هایی مانند ورزش کردن می‌توانند ضمن حفظ سلامتی، موجب شادابی و حفظ انگیزه دانش‌آموزان برای ادامه مسیر شوند.
مبارزه با آفت‌های مطالعاتی
در گفتوگو با آقای دانیال حبیبان، رتبه۹ تجربی کنکور سراسری سال ۹۷ متوجه شدیم که ایشان در طول روز، حدود ۱۲ ساعت را صرف مطالعه، حدود ۸ ساعت را صرف خواب و حدوداً ۴ ساعت را به انجام کارهای شخصی خود می‌پرداختند. اما سؤال اینجاست که ایشان چگونه به این میزان ساعت مطالعه دست یافتند و ایشان برای مقابله با حواس‌پرتی و پرش افکار چه راهکاری داشتند؟
برای مقابله با مشکل حواس‌پرتی ۲ گام اساسی باید برداشت:
- دانش‌آموزان باید منشأ اصلی حواس‌پرتی خود را شناسایی کنند و تلاش کنند آن را از بین ببرند.
- هنگام مطالعه هر فکر مزاحمی که به ذهنشان خطور می‌کنند را در برگه‌ای یادداشت کنند و پس از اتمام کار خود به آن‌ها رسیدگی کنند.
اگر در حین مطالعه به نکات فوق توجه شود، تمرکز دانش‌آموزان بر مبحثی که مطالعه یا تمرین می‌کنند، حفظ‌شده و اتفاقات جانبی تأثیری بر عملکرد آن‌ها نخواهند داشت.
بیشتر درس بخوانیم یا تست بزنیم؟!
یکی از متداول‌ترین سؤالات دانش‌آموزان، درباره‌ی میزان زمانی است که باید بین مطالعه دروس و حل تست‌های آن‌ها تقسیم شود. آقای دانیال حبیبان بر این باورند که:
به‌جای اینکه دانش‌آموزان زمان زیادی را صرف مطالعه دقیق متن کتاب درسی و درس‌نامه کتاب‌های کمک‌آموزشی کنند،بهتر است بیشتر زمان خود را صرف حل تیپ‌های مختلف سؤالات تستی کنند. البته این به معنای نادیده گرفتن مطالعه مفاهیم و متن درس‌نامه نیست، بلکه باید کتاب درسی با دقت بررسی‌شده و اگر درباره مبحثی ابهامی وجود داشت، می‌بایست آن مبحث را از طریق درس‌نامه کتاب‌های کمک‌آموزشی برطرف کرد و سپس به سراغ حل تست‌های فراوان و متنوع رفت.
از چه سالی شروع کنیم؟
سؤالی که در ذهن بسیاری از دانش‌آموزان وجود دارد این است که رتبه‌های برتر از چه سالی خود را برای کنکور آماده کرده‌اند. آقای دانیال حبیبان در این خصوص تجربه خود را با ما به اشتراک گذاشته‌اند:
موفقیت در کنکور سراسری، یک فرایند ۳ ساله است که دانش‌آموزانی که می‌خواهند در آن به رتبه‌های برتر دست یابند، می‌بایست از سال دهم مهارت‌های تست‌زنی را تمرین کرده و با شیوه طراحی سؤالات کنکور سراسری آشنا باشند. دانش‌آموزان بدانند هرچه زودتر به فکر کنکور سراسری بیفتند و تلاش خود را برای آن به‌کارگیرند، کار به‌مراتب آسان‌تری را در سال دوازدهم خواهند داشت. البته اگر دانش‌آموزی فرصت سال دهم و یازدهم را ازدست‌داده، می‌تواند با تلاش مضاعف، نقص‌های خود را برطرف کند و نتیجه دلخواه خود را کسب کند.
انتخاب صحیح کتاب‌های کمک‌درسی
مهم‌ترین نکته در انتخاب کتاب‌های کمک‌درسی، این است که نمی‌توان برای همه دانش‌آموزان نسخه واحدی را معرفی کرد و هدف ما از معرفی کتاب، کتاب‌هایی است که رتبه‌های برتر برای یادگیری مفاهیم استفاده کرده‌اند. یقیناً هر دانش‌آموزی متناسب با سطح علمی خود و پیشنهاد دبیر مربوطه، کتاب کمک‌آموزشی مناسب خود را تهیه کند.
کتاب‌های زیر، منابع کمک‌درسی هستند که آقای دانیال حبیبان به‌عنوان منبع اول از آن‌ها استفاده کرده و موردقبول ایشان هستند:
درس ادبیات فارسی: فارسی جامع از انتشارات خیلی‌سبز
درس عربی: عربی کامل میکروطلایی از انتشارات گاج
درس دین و زندگی: دین و زندگی جامع میکرو طبقه‌بندی از انتشارات گاج
درس زبان انگلیسی: زبان انگلیسی جامع از انتشارات مبتکران
درس زیست‌شناسی: زیست‌شناسی دوازدهم از انتشارات خیلی‌سبز– زیست‌شناسی پایه از انتشارات خیلی‌سبز
درس شیمی: شیمی دوازدهم از انتشارات خیلی‌سبز_ شیمی پایه از انتشارات خیلی‌سبز
درس فیزیک: فیزیک دوازدهم میکرو طبقه‌بندی از انتشارات گاج _ فیزیک پایه میکرو طبقه‌بندی از انتشارات گاج
درس ریاضیات: ریاضیات جامع از انتشارات خیلی‌سبز
شرکت در آزمون‌های آزمایشی فراموش نشود!
دانش‌آموزان و مخصوصاً داوطلبان کنکور سراسری با شرکت در آزمون‌های آزمایشی این امکان را دارند که میزان یادگیری خود را از مطالب درسی بسنجند و از طرف دیگر با شناسایی ضعف‌های خود، آن‌ها را برطرف کرده روزبه‌روز پیشرفت کنند. به گفته آقای دانیال حبیبان با رعایت نکاتی پیرامون شرکت در آزمون‌ها، می‌توان بازدهی این آزمون‌ها را تا حد زیادی افزایش داد:
پیش از شرکت در آزمون
- توجه داشته باشید که این آزمون‌ها، به‌صورت آزمایشی هستند و اگر در یکی از آزمون‌ها نتیجه دلخواه خود را دریافت نکردید، به‌هیچ‌وجه ناامید نشوید و انگیزه خود را برای جبران در آزمون بعدی حفظ کنید.
- طبق برنامه آزمون‌ها پیش بروید؛ عدم هم‌خوانی برنامه دانش‌آموز با بودجه‌بندی آزمون‌ها، باعث افت تراز آزمون‌ها و هم‌چنین باعث دل‌زدگی دانش‌آموزان می‌شود. بنابراین مطالعه و مطابقت با برنامه آزمون را فراموش نکنید.
در زمان شرکت در آزمون
کلیه محدودیت‌های جلسه آزمون را رعایت کنید. به‌عنوان‌مثال به‌هیچ‌عنوان زمان اضافی برای حل سؤالات در نظر نگیرید و دفترچه سؤالات عمومی و اختصاصی را بلافاصله پس از اتمام زمان آن‌ها کنار بگذارید.
پس از شرکت در آزمون
تحلیل آزمون، بسیار مهم‌تر از شرکت در آزمون است. با تحلیل آزمون می‌توان نقاط ضعف و قوت خود را مشخص کرد و با تکیه‌بر نقاط قوت ، تلاش خود را برای برطرف کردن نقاط ضعف به کار بست.
فرمول رتبه برتر شدن!
بسیاری از دانش‌آموزان و داوطلبان کنکور سراسری به دنبال این هستند که راز موفقیت رتبه‌های برتر کنکور سراسری را دریابند. در گفتوگو با آقای دانیال حبیبان، رتبه ۹ کنکور تجربی سال ۹۷، ایشان به مهم‌ترین عوامل موفقیت خود اشاره کردند که با رعایت کردن این موارد یقیقا می‌توان نتیجه قابل قبولی را در کنکور متصور شویم:
- امید به آینده (تلاش برای جبران اشتباهات گذشته و استفاده از تجربیات خود و دیگران)
- استمرار و پیوستگی در کار‌ها (پرهیز از افراط و تفریط در امر مطالعه کردن)
- مقایسه نکردن توانایی خود با دیگران (تمرکز بر عملکرد خود و تلاش برای ارتقای خود)
- خودارزیابی مداوم (بررسی عملکرد خود در طول روز، هفته و ماه)
جمع‌بندی و کلام آخر
هرساله تعداد زیادی از دانش‌آموزان سال دوازدهمی در کنکور سراسری شرکت می‌کنند، اما تعداد محدودی از آن‌ها به رتبه‌های عالی دست می‌یابند. بزرگ‌ترین عامل موفقیت داوطلبان کنکوری، جدیت در امر مطالعه و تست‌زنی دروس است. مسیر کنکور سراسری می‌تواند سرشار از ایده‌های عالی و کاربردی باشد به شرطی که بر عملکرد خود نظارت کافی را داشته باشیم و اهمیت سال آخر را به‌خوبی درک کنیم. یقیناً چشیدن طعم رسیدن به دانشگاه‌های برتر کشور و تحصیل در رشته موردعلاقه خود، ارزش تحمل سختی‌های پیش از کنکور سراسری را خواهد داشت.