نخل و نارنج

کتاب نخل و نارنج یکی از کتب تاریخی و رمان گونه است که در مورد عالم بزرگ شیعه، شیخ مرتضی انصاری نگاشته شده است و به زندگانی و معرفی وی پرداخته است. این اثر توسط وحید یامین پور، پژوهشگر حوزه هنر اسلامی و نویسنده و فعال رسانه نگاشته شده است.

اثرگذاری شیخ مرتضی انصاری بر جریان فقه شیعه مشهور است و تلاش مثال‌زدنی و ستودنی او درتربیت شاگردانی که ساختار علمی دین را قوت بخشیدند و شاگردان آن‌ها بعدها دنیا را تکان دادند بر همه مشخص است. شاگردانی که این عالم‌تربیت کرد، پرچمدار مبارزات سیاسی تاریخ‌سازی در خاورمیانه شدند؛ به‌عنوان نمونه میرزا محمدحسن شیرازی عهده‌دار زعامت دینی شیعیان شد وتوانست در برابر قرارداد استعماری عصر ناصرالدین شاه فتوای مهم تحریم تنباکو را صادر کند و مردم را به مقاومت فرابخواند. پیروزی میرزای شیرازی توانست راه را بر جنبش‌های بعدی فراهم کند و دیگر شاگردان شیخ انصاری در ربع نخست قرن چهاردهم هجری توانستند نخستین انقلاب ۱۰۰ ساله اخیر را در منطقه خاورمیانه رهبری کنند. مکتب علمی و فقهی او شاگردانی چون امام خمینی(ره) داشت که اولین حکومت دینی در دوران غیبت کبری را بنا کردند.

معرفی کتاب نخل و نارنج

کتاب نخل و نارنج وحید یامین پور کتابی با موضوع تاریخی و بیوگرافی است و در آن در مورد زندگی یکی از شخصیت‌های برجسته فقه شیعه به نام شیخ مرتضی انصاری، شرح احوال و زندگانی وی بیان شده است. از مشخصات و ویژگی‌های کتاب نخل و نارنج می‌توان گفت:

درباره کتاب

همانطور که می‌دانید، شیخ مرتضی انصاری یکی از علمای بزرگی است که در جریان فقه شیعه تلاش و اثر بیاد ماندنی و بزرگی را بر جای نهاد. همچنین باید دانست که ایشان یکی از بهترین استادان دینی به شمار می‌رود که شاگردان وی در مبارزات سیاسی و تاریخی که در خاورمیانه وجود داشت، موثر واقع بودند.  

وحید یامین پور به عنوان نویسندهٔ کتاب نخل و نارنج، برای معرفی و شناخت بیشتر این عالم بزرگ این کتاب را نگاشته است. این کتاب به صورت داستانی زندگی شیخ مرتضی انصاری را نگاشته است.

کتاب نخل و نارنج به خوبی توانسته است زندگی نامه را به صورت یک سیر قابل قبول و بدون اینکه خواننده در آن خسته شود، در قالب یک داستان ارائه کند. همچنین نویسنده به خوبی بر شرعیات و متون فقهی و فلسفی تسلط دارد و توانسته است بار معنایی را به خوبی منتقل نماید.

بخشی از کتاب نخل و نارنج

برای معرفی کتاب، در ادامه به بیان بخشی از کتاب نخل و نارنج می‌پردازیم.

«برای زیستن در سفر باید سبک بال باشیم. تخففوا، تلحقوا، آنچه را وبال و سربار کرده‌اید، بگذارید و خود را از آن رها کنید. از ماند بهراسید. هر یک لحظه که به ایستادن بیندیشید و تفکر نمایید، یک عمر از مقصد بازمانده اید…»

در بخشی دیگر داریم:

«شیخ در آن سالها، مرجع تقلیدی شصت ساله بود که همچنان در خانه‌ای استیجاری زندگی می‌کرد. مردم نجف در تمام این سالها دیده بودند که او چگونه در فقر محض روزگار گذرانیده و حتی هنگامی که چند هزار تومان از وجوهات مردم در خانهٔ او بود، برای ادای قرضش گلیم زیر پای خود را فروخته بود. آنها که به او اقتدا می‌کردند، به نان خالی ساختند. اما فقر همچنان می‌تازید. بعضی شب‌ها هنگامی که بازار به تعطیلی می‌رفت، عبا روی سرشان می‌کشیدند و از کنار دکان‌ها برگ کاهوهای دور ریخته شده را بر می‌داشتند و برخی به خوردن قاووت اکتفا می‌کردند و آن هنگام که گروهی عظیم از طلبه‌ها فقر را اظهار نکردند، مدرس‌ها آن چنان در بحث علمی اوج می‌گرفت که به عنوان ضرب المثل در تاریخ علم و فقاهت ماندگار شد.»

نقد و نظرات پیرامون کتاب

از جمله نظراتی که پیرامون این اثر توسط مخاطبان وجود دارد می‌توان به نکات زیر اشاره نمود:

• متن کتاب روان و در زیباترین حالت خود نوشته شده است.
• بسیاری از کاربران خواندن این کتاب را تشویق کرده‌اند.
• در نظرات کاربران یکی از عواملی که باعث جذب و زیبایی کتاب می‌توان در نظر گرفت، سبک رمان گونه و روایت کنندهٔ آن در مورد زندگی مرحوم انصاری می‌باشد.
• واقعی بودن داستان‌ها که باعث بالا رفتن ارزش آن شده است.
• از دیگر دلایلی که باعث کشش و جذب خوانندگان می‌شد، این بود که داستان خواننده را وادار می‌کرد تا برای رسیدن به انتهای کتاب و درک اصل مطلب، به خواندن ادامه دهد.
• از دید عده‌ای دیگر از کاربران، این کتاب برخلاف تبلیغات بسیار آن، یک کتاب ساده و روان بود که نمی‌توان آن را شاهکار دانست اما گیرایی مناسبی داشت.

کتاب‌های مشابه

از دیگر کتاب‌هایی که در سبک و ساختار کتاب نخل و نارنج نوشته شده‌اند و توصیه می‌شود تا آنها را نیز در کنار این اثر بخوانید، می‌توان به کتاب‌های زیر اشاره نمود:

• مردی در تبعید ابدیدر مورد ملاصدرا
• قلندر و قلعهکه در مورد شیخ اشراق سهروردی