اقتصاد، کتابی تک منبعی و شامل ۱۴ درس است. این درس در پایه‌ی دهم در فهرست کتاب‌های مورد آموزش قرار می‌گیرد؛ با این حال، از دروس اختصاصی انسانی به شمار می‌آید و ۱۵ سوال در کنکور سراسری را شامل می‌شود. تسلط بر روی این درس، به دلیل حجم نسبتاً کم و تعداد سوالات قابل توجه، فرصت خوبی برای سرمایه‌گذاری جهت کسب رتبه‌ی برتر است. از آنجایی که سوالات این درس، تنها به متن کتاب وابسته نیست و هر سه شکل حفظی، مفهومی و مسئله‌ای را دربرمی‌گیرد، برای کسب درصد بالا و قابل قبول نمی‌توان تنها به خود کتاب بسنده کرد. علاوه بر این، با در نظر گرفتن این نکته که پرونده‌ی تدریس این کتاب در پایه‌ی دهم بسته می‌شود، برای تثبیت کامل و مفهومی مطالب در ذهن، نیاز به مرور و حل مسئله، در خارج از چهارچوب مدرسه است. در این راستا دانش‌آموزان پایه‌ی دهم، به منظور یادگیری مفهومی و دقیق مسائل و همچنین دانش‌آموزان پایه‌های یازدهم و دوازدهم، به منظور مرور و قوی‌سازی پایه، نیاز به یک کتاب کمک آموزشی جامع و مؤثر در کنار کتاب درسی خود دارند.
با رصد کنکورهای سال‌های گذشته می‌توان دریافت که سوال‌های این درس بیشتر مفهومی و مسئله‌وار هستند و حفظیات نقش کمرنگ‌تری دارند. از این رو، منبع کمک آموزشی مناسب برای این درس، نیازمند درسنامه‌ای جامع و قابل درک، بانک تست کامل و پاسخنامه‌ای تشریحی است. این متن با هدف کمک در انتخاب منبع مناسب با توجه به نیاز و سطح شما، ۳ کتاب کمک آموزشی برتر و مطرح در این زمینه را معرفی و با بررسی و مقایسه‌ی آن‌ها مسیر انتخاب را آسان‌تر می‌کند. این کتاب‌ها، به شرح زیر هستند:
- کتاب اقتصاد جامع انسانی میکرو طبقه‌بندی از انتشارات بین‌المللی گاج
- کتاب اقتصاد جامع کنکور از انتشارات مشاوران آموزش
- کتاب پرسش‌های چهارگزینه‌ای اقتصاد از انتشارات خیلی سبز
بررسی ساختار کلی بهترین منابع درس اقتصاد رشته‌ی علوم انسانی
هر سه منبع ذکرشده دارای درسنامه‌های کاربردی، بانک تست متنوع و پاسخنامه‌ی تشریحی و مفصل برای سوالات هستند. به علاوه هر سه کتاب از لحاظ تک جلدی بودن نیز شباهت دارند و تمامی مطالب در یک جلد کتاب برای دانش‌آموزان قابل استفاده است. همچنین، مباحث هر سه کتاب، مطابق کتاب درسی بخش‌بندی شده است.
ساختار کتاب انتشارات گاج، به صورت مبحثی است. این کتاب، هر درس را به مبحث‌های ریزتری تقسیم کرده و در ابتدا درسنامه‌ی مبحث و سپس، تست‌های مطالب مربوطه را درج کرده و در نهایت، پاسخنامه‌ی تشریحی کل فصل را در انتهای فصل قرار داده است. درخصوص کتاب خیلی سبز، چینش دیگری به کار گرفته شده، انتشارات خیلی سبز نزدیک به ۱۰۰ صفحه‌ی اول را صرفاً به درسنامه اختصاص داده و بعد از اتمام درسنامه‌ها، وارد پرسش‌های چهارگزینه‌ای می‌شود. پس از آن نیز، پاسخنامه‌ی تشریحی و در انتهای کتاب پاسخنامه‌ی کلیدی درج شده است. در کتاب انتشارات مشاوران آموزش، برای هر درس، ابتدا درسنامه‌ها ارائه شده و تست‌های هر درس نیز پس از درسنامه‌ی آن قرار داده شده است. پاسخنامه‌ی تشریحی تمام فصول نیز، در انتهای کتاب قرار گرفته است. چاپ هر سه کتاب دو رنگ اما جلد خیلی سبز به نسبت خلاقانه‌تر و جذاب‌تر از دو انتشارات دیگر است. از نظر حجم نیز، تعداد صفحات کتاب خیلی سبز بیشتر از گاج و گاج بیشتر از مشاوران آموزش است. جدول زیر نام مؤلفان، تعداد صفحات و وزن این کتب را نشان می‌دهد:
بررسی و مقایسه‌ی درسنامه‌های بهترین منابع اقتصاد انسانی
در درس اقتصاد کتاب درسی مهم‌ترین منبع مطالعه است؛ اما به دلیل مفهومی بودن سوالات تنها حفظ مطالب کتاب درسی کافی نیست. شایسته است پس از مطالعه‌ی کتاب درسی به عنوان منبع اول، از درسنامه‌ای مناسب به عنوان منبع پایانی استفاده شود. یک درسنامه‌ی خوب، علاوه بر جا انداختن مفهومات برای دانش‌آموزان، تمرکز آن‌ها را به متن‌های مهم و پرتکرار جلب کرده و در صحیح خواندن مطلب به آن‌ها کمک می‌کند. علاوه بر این، یک درسنامه‌ی مناسب، نکات پنهان شده از دید دانش‌آموز را بیرون کشیده و با بیانی صحیح گوشزد می‌کند. جدول زیر با عنوان کردن ویژگی‌های خوب درسنامه‌ها و علامت زدن آن‌ها، با سبک مقایسه‌ای، بیان می‌کند هرکدام از این سه کتاب دارای کدام ویژگی‌ها و یا فاقد کدام ویژگی‌ها هستند:
درسنامه‌ی کتاب اقتصاد میکرو گاج، بخش‌های مفهومی را به صورت نکته‌ای و نموداری توصیف کرده و از ترفند آموزشی پرسش و پاسخ برای ماندگاری و آموزش بهتر مطالب، استفاده کرده است. علاوه بر این، این کتاب برای توضیح مباحث حفظی هم از نمودار و جدول استفاده کرده است و این می‌تواند برای دوست‌داران درسنامه‌های نموداری پوئنی مثبت باشد؛ اما در عین حال برای علاقه‌مندان به درسنامه‌های مفصل‌تر انتخاب مناسبی نباشد. درسنامه‌ی کتاب‌های خیلی سبز و مشاوران آموزش، هر دو، مفصل‌تر و دارای مثال‌های آموزشی و توضیحات بیشتری هستند. هرچند، خیلی سبز با لحن دوستانه و صمیمی خود و همچنین ارائه نمودار و جدول‌های متعدد، یادگیری را راحت‌تر کرده و در مقایسه این سه کتاب، می‌توان گفت خیلی سبز، به لحاظ درسنامه‌ای، بهتر عمل کرده است. البته لازم به ذکر است که کتاب مشاوران آموزش، با تشریح کامل و دقیق حل مسائل، و درسنامه‌ی صفر تا صدی خود، برای دانش‌آموزانی که پیش‌زمینه‌ای از حل مسئله ندارند و در شروع کار هستند، بسیار مفید و کمک‌کننده است.
بررسی و مقایسه‌ی تست‌های بهترین منابع اقتصاد انسانی
در تمامی منابع مذکور در این متن، توزیع و تناسب سؤالات نسبت به اهمیت درس‌ها رعایت شده است. در دو کتاب گاج و مشاوران آموزش، تست‌ها به صورت میکرو طبقه‌بندی ارائه شده است و هر مبحث، سوالات جداگانه‌ی خود را دارد. در خیلی سبز اما سؤالات به ترتیب دروس عرضه شده و به صورت زیرمبحثی مشخص نشده است. هر سه منبع، سطح سؤالات خود را مشخص نکرده‌اند؛ اما نکته‌ی جالبی که در کتاب مشاوران آموزش به چشم می‌خورد، آشکارسازی نوع سوال، اعم از مفهمومی، محاسباتی، ترکیبی و… است. بهره‌گیری هر سه کتاب از کنکورهای سال‌های گذشته، از نقاط عطف آن‌ها به شمار می‌رود که دانش‌آموزان را از نگرانی در مورد ناآشنایی با تیپ سوالات کنکور رها و آن‌ها را با انواع مختلف سوال، روبه‌رو می‌کند. در کتاب مشاوران آموزش، بخش بسیار مفید شبیه‌سازی، با استفاده از آزمونی ۱۵ سؤاله در انتهای هر فصل، قرار داده شده است. از آنجایی که آزمون سراسری اقتصاد نیز ۱۵ سؤالی است، وجود این آزمون‌ها می‌تواند دانش‌آموزان را با ساختار و فرمت کنکور آشنا کند. کتاب گاج از نظر تعداد، بیشترین تست را دارد و این برای دانش‌آموزان مشتاق تست‌های بیشتر، فرصت خوبی به شمار می‌آید. متنوع بودن سوالات، اعم از محاسباتی، چندقسمتی، کنکاشی، جای خالی و… از نکات مثبتی است که مورد توجه قرار گرفته است. سبک پرسش‌ها به کنکور سراسری شباهت نزدیکی دارد و این امر، کمک قابل توجه‌ای به دانش‌آموزان می‌کند. کتاب خیلی سبز، در تست‌های گردآوری شده‌ی خود، علاوه بر کنکور سراسری از تست‌های مؤسساتی چون کانون فرهنگی آموزش نیز استفاده کرده و سبک گوناگونی از سؤالات را پوشش داده است. سطح سؤالات نیز از آسان تا چالشی و دشوار را در برمی‌گیرد و از این نظر، برای دانش‌آموزان با سطح‌های مختلف نیز مناسب است. جدول زیر این کتاب‌ها را از منظر تعداد و منابع تست‌ها مقایسه کرده است.
بررسی و مقایسه‌ی پاسخنامه‌ی تشریحی بهترین منابع اقتصاد انسانی
یک پاسخنامه‌ی کامل و تشریحی، نقطه قوت کتاب‌های کمک آموزشی به شمار می‌آید که دانش‌آموزان می‌توانند با تکیه بر آن، به اشتباهات خود پی برده و آن‌ها را برطرف سازند. پاسخنامه‌ی مناسب می‌تواند به اندازه‌ی درسنامه و یا حتی بیشتر از آن، در یادگیری مؤثر باشد. لذا توجه به کیفیت آن، امر مهمی است. از ویژگی‌های مشترک پاسخنامه‌های سه کتاب مورد بحث می‌توان به کامل بودن توضیحات، بیان نکات و تله‌های تستی سؤالات، بررسی تمامی گزینه‌ها در صورت لزوم و تشریح راه حل مسائل به صورت کامل، اشاره نمود. در جدول زیر، پاسخنامه‌ی هرسه منبع براساس معیارهای دیگر پاسخنامه‌ی خوب و استاندارد، مقایسه و ارزیابی شده است:
نتیجه‌گیری و جمع‌بندی
در این متن، سه کتاب کمک آموزشی اقتصاد انسانی از نظر کیفیت درسنامه، کیفیت و تعداد تست، و همچنین کاربردی بودن پاسخنامه‌ی تشریحی، بررسی و مقایسه شده است. انتخاب کتاب کمک آموزشی مناسب برای درس اقتصاد، به دلیل تک منبعی بودن، برای هر سه پایه‌ی دانش‌آموزان انسانی، اهمیت قابل توجهی دارد و دانش‌آموزان بهتر است قبل از انتخاب یک کتاب به عوان منبع، به نیاز و هدف خود رجوع کرده و با در نظر گرفتن آن، بهترین کتاب را انتخاب کنند.کتاب‌های معرفی شده در متن کتاب‌های اقتصاد جامع انسانی میکرو طبقه‌بندی از انتشارات گاج، اقتصاد جامع کنکور از انتشارات مشاوران آموزش و پرسش‌های چهار گزینه‌ای اقتصاد از انتشارات خیلی سبز هستند. هرکدام از این کتب، منبع کامل و مناسبی برای کسب مهارت تست‌زنی و یادگیری عمیق‌تر اقتصاد هستند؛ با این حال:
- اگر در بخش‌های محاسباتی و مسائل ضعف دارید یا تازه کار هستید، کتاب مشاوران آموزش بهترین انتخاب برای شما است.
- اگر سبک یادگیری با نمودار و جدول، مورد پسند شماست، از کتب خیلی سبز و یا گاج استفاده کنید.
- اگر به دنبال تعداد تست‌های بالا هستید، کتاب گاج انتخاب بهتری برای شما است و بهتر است کتاب خیلی سبز را انتخاب نکنید.
- اگر سطح متوسطی دارید و توضیحات روان و انسجام مطالب، به خصوص در بخش درسنامه، برای شما مهم است، بهتر است کتاب خیلی سبز را خریداری کنید.
- اگر می‌خواهید بیشتر تست‌های شناسنامه‌دار حل کنید تا تست‌های تألیفی، بهتر است کتاب خیلی سبز را انتخاب نمایید.
اگر آشنایی با نوع سؤالات برای شما مهم است، کتاب مشاوران آموزش را خریداری نمایید.