یادم می‌آید که در دوران تحصیل، در دانشگاه ما یک «علی علیزاده» حضور داشت؛ یکی از دوستانم که تازه به دانشگاه آمده بود و اسم من را درست و حسابی یادش نبود، -در سوالی کاملا ابزورد- از دیگر دوستانم پرسیده بود: «علی علیزاده، همون علی علیرضاییه؟!!!» حالا اگر بخواهم از این مزاح مسخره گذر کنم، […]

همه‌ی ما احتمالا در کودکی، کم و بیش واژه‌ی نیهیلیسم را خیلی زود و بدون آن‌که معنی‌اش را بدانیم، شنیده‌ایم. غالب این شنود هم زمانی بوده که می‌خواستیم کتابی از صادق هدایت (یا کتاب‌های مشابه) از کتابخانه‌ی پدرمان را بخوانیم و با واکنش سخت و ناگهانی او در مخالفت با خواندن آنان مواجه شده‌ایم. واکنشی […]

دوران قدیم را به عنوان دوران کلاسیک و دوران پس از رنسانس تا چند دهه‌ی پیش را به عنوان دوران مدرن به حساب می‌آوریم. پس مدرنیسم بعد از کلاسیسم به وجود آمده و بعد از خود مدرنیسم نیاز به دوره‌ی تاریخی دیگری داریم که آن را پسامدرنیسم یا پست‌مدرنیسم می‌نامیم. این ساده‌ترین و البته -غلط‌ترین- […]

مدرنیسم جنبشی فلسفی و هنری است که در اواخر قرن 19 و اوایل قرن 20 م. از تحولات گسترده‌ی جامعه‌ی غربی نشات گرفت. این جنبش بازتاب نیازی بود که برای شکل‌گیری انواع جدیدی از هنر، فلسفه و سازمان‌بندی اجتماعی پدید آمده بود؛ بازتابی از جهان صنعتی نوظهور، تمدّن شهری، تکنولوژی‌های جدید و جنگ. گرچه تجدد […]

در سلسله معرفی‌های مکاتب ادبی در مجله‌ی کتابچی این بار به مکتب کلاسیسم رسیده‌ایم. لغت کلاسیسم (classisism) که از واژه‌ی لاتین کلاسیس مشتق شده به معنای طبقه و یا گروه است. با مورد توجه قرار گرفتن آثار ارسطو و هوراس در قرون پانزدهم و شانزدهم میلادی، همچنین انقلاب رنسانس و احساس نیاز به تحولی ادبی […]

آنارشیسم از کلمه‌ی «anarchy» گرفته شده که در زبان فارسی به معنای شورش و هرج‌و‌مرج شناخته می‌شود و پسوند «‍یسم» به آن گستردگی ایدئولوژیک می‌دهد. آنارشیسم جنبشی است به معنای برخواستن علیه قدرت در هر زمان و فرد آنارشیست، به شکلی افراطی هیچ‌گونه فشاری از سمت افراد قدرتمند را برنمی‌تابد.  شعار آنارشیست‌ها «آزادی، برابری و […]

به نقل از مجله‌ی بریتانیکا، اومانیسم، انسان‌گرایی یا هیومنیزم، سیستم آموزش و شیوه‌ی تحقیق بود که در شمال ایتالیا و در طول قرن‌های 13 و 14 آغاز شد و بعدا در قاره‌ی اروپا و انگلیس نیز گسترش یافت. این اصطلاح به طور متناوب برای انواع اعتقادات، روش‌ها و فلسفه‌های غربی که تأکید اساسی بر قلمرو […]

طبیعتا کسی که با «فمینیسم» آشنایی نداشته باشد، آن را یک مکتب ضد مرد می‌داند! ولی فمینیسم، اعتقاد به برابری اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جنسیت‌ زن و مرد با یکدیگر است. گرچه منشأ اصلی فمینیسم عمدتا از غرب است، اما امروزه در سراسر جهان شناخته شده است. و توسط نهادهای مختلفی نشان داده می شود. […]

اگزیستانسیالیسم که در زبان فارسی با عبارات «هستی‌گرایی» یا «باور به اصالت وجود» شناخته می‌شود اصطلاحی است که تولدش را به آثار فیلسوفان نوگرای اواخر سده‌ی نوزدهم و اوایل سده‌ی بیستم میلادی مدیون است. این دسته از فلاسفه، اندیشیدن موضوعی را به کناری نهاده و شروع هرگونه از تفکر را -با وجود تفاوت‌های پایه‌ای مکتبی […]

اگر در اینترنت  راجع به جنبش هنری دادائیسم جستجو کنید، با تصاویر یا آثاری برخورد خواهید کرد که شما را حیرت‌زده می‌کند. آثاری که همه از دم بی سر و ته و بی معنی است. و انگار خالق اثر، بیش از آنکه به قصد خلق یک اثر هنری داشته باشد، قصد شوخی کردن داشته است. […]