استعمارگری پدیده‌ای منسوخ‌شده به‌شمار می‌رود که روزی‌روزگاری بازار پررونقی داشت. اروپایی‌ها در زمینهٔ استعمارگری نام و نشان پرآوازه‌ای داشتند و کشورهای کوچک و بزرگ را مستعمرهٔ خود ساخته بودند. هند، مصر، ایلات متحده، کانادا، استرالیا، الجزایر، چین و چندین کشور دیگر نمونه‌هایی از این مستعمره‌ها هستند که امروزه از زمره کشورهای تاثیرگذار و قدرتمند به‌شمار می‌آیند. کتاب عصر استعمارگری به دورهٔ پانصد سالهٔ استعمار از اواخر قرن پانزدهم تا اواسط قرن بیستم می‌پردازد و به استعمارگران و استعمارشدگان اشاره می‌کند. این کتاب نوشتهٔ دان ناردو و ترجمه‌ای از مهدی حقیقت‌خواه است. کتاب عصر استعمارگری با همت انتشارات ققنوس در ایران چاپ و منتشر شده است.

نگاهی به کتاب عصر استعمارگری اثر دان ناردو

عصر نوین استعمارگری از واپسین سال‌های قرن پانزدهم میلادی آغاز می‌شود و تا نیمه‌های قرن بیستم میلادی ادامه پیدا می‌کند. اروپاییان پرچم‌داران استعمارگری در جهان بودند و کشورهای انگلیس، فرانسه، اسپانیا، پرتغال، و هلند در این زمینه نقش پررنگی داشتند و در قاره‌های آسیا و آفریقا و آمریکا و استرالیا مستعمره‌هایی برای خود برپا کرده بودند. کریستف کلمب در سال ۱۴۹۲ میلادی پا به جزایر هند غربی که اکنون «جزایر کارائیب» خوانده می‌شود می‌گذارد و با این رویداد، استعمارگری چهرهٔ جدیدی به خود می‌گیرد و اسپانیا که کلمب را مورد کمک و حمایت خود قرار داده بود، مستعمره‌سازی در نقاط تازه کشف شده را آغاز می‌کند. اسپانیا کنترل تمام یا بخشی از فلوریدا، کوبا، مکزیک، پاناما، و ونزوئلا را در دست می‌گیرد و بلایی خانمان‌سوز بر سر بومی‌های آن مناطق می‌آورد. اسپانیا مسیر جدید استعمارگری را آغاز می‌کند و دیگر کشورهای اروپایی با قدرت و سیاست بیشتر و بهتری ادامه و گسترش‌اش می‌دهند. در این راه انگلیسی‌ها یک سروگردن از دیگر کشورهای اروپایی بلندتر می‌شوند و مستعرات بزرگ و ارزشمندی را در گوشه‌وکنار دنیا به دست می‌آورند و به ویژه در قرن نوزدهم میلادی یکه‌تاز عرصهٔ استعمارگری می‌گردند. انگلیسی‌ها در این قرن ابتدا از راه مذاکره تلاش می‌کردند تا کشوری را وابسته و مستعمرهٔ خود سازند و اگر این راه جواب نمی‌داد جنگ را بر می‌گزیدند. انگلیسی‌ها در قرن نوزدهم، هند که چند برابر کشور خود بود را به زیر سلطهٔ خود درآوردند و مصر را تحت‌الحمایهٔ خویش ساختند و از طریق رهبران بومی، این کشور را از نظر سیاسی و اقتصادی وابسته کردند. آن‌ها همچنین به بندرهای چین تسلط پیدا کرده و با صدور و پخش تریاک، این کشور را مورد بهره‌کشی اقتصادی قرار دادند و بازرگانان انگلیسی به درآمدهای سرشار رسیدند.  برای انگلیسی‌ها به خاطر همین مستعمره‌هایی که داشتند جمله‌ای معروف ساخته بودند که می‌گفت: «آفتاب هیچگاه در بریتانیا غروب نمی‌کند. » فرانسوی‌ها نیز از استعمارگران شناخته‌شده‌ای بودند که چندین مستعمره در آفریقا و آسیای شرقی داشتند و نقاطی مانند تونس، مراکش، الجزایر، ویتنام، سوریه و لبنان را در اختیار داشتند. استعمارگری پس از پانصد سال فراز و فرود سرانجام در نیمه‌های قرن بیستم از بین می‌رود و کشورهایی که روزی مستعمره بودند تبدیل به کشورهای مستقل می‌شوند و سازمان ملل متحد هم در دههٔ ۱۹۷۰ استعمارگری را غیرقانونی اعلام می‌کند.

درباره نویسنده

دان ناردو روایتگر ساده تاریخ برای همه

دان ناردو، نویسنده، مورخ و آهنگساز آمریکایی، با قلمی روان و شیوایی، دنیای پیچیده تاریخ را برای همه قابل فهم کرده است. او با نگارش عناوین مختلف، از پرکارترین نویسندگان این کشور محسوب می‌شود.

یکی از ویژگی‌های بارز آثار ناردو، سادگی زبان و روایت جذاب آن‌هاست. او با دوری از اصطلاحات پیچیده و تخصصی، حتی پیچیده‌ترین رویدادهای تاریخی را به زبانی ساده و قابل درک برای عموم بیان می‌کند. این ویژگی، کتاب‌های او را به منبعی ارزشمند برای نوجوانان و جوانانی تبدیل کرده است که به دنبال آشنایی با تاریخ به شیوه‌ای لذت‌بخش هستند.

موضوعات کتاب‌های ناردو بسیار متنوع است و طیف وسیعی از علاقه‌مندی‌ها را پوشش می‌دهد. از تمدن‌های باستانی مانند یونان و روم گرفته تا زندگی‌نامه شخصیت‌های تاریخی مشهور، همه و همه در آثار او جای دارند. این تنوع، باعث شده است که مخاطبان با هر سلیقه‌ای بتوانند کتابی متناسب با علاقه خود در میان آثار ناردو بیابند.

یکی دیگر از ویژگی‌های آثار ناردو، حجم کم و گویای آن‌هاست. او با مهارت خاصی، اطلاعات مفیدی را در حجم کم و به شکلی منظم ارائه می‌دهد. این ویژگی، کتاب‌های او را برای کسانی که وقت کمی برای مطالعه دارند، بسیار مناسب کرده است.

در مجموع، دان ناردو با روایت‌های جذاب و ساده خود، علاقه به مطالعه تاریخ را در میان نسل جوان تقویت کرده و به آن‌ها کمک می‌کند تا با گذشته خود بهتر آشنا شوند.

جملاتی از کتاب عصر استعمارگری اثر دان ناردو

«رومیان، پیش از آنکه حکومتشان رو به زوال برود، پهناورترین و موفق‌ترین امپراطوری که جهان تا آن زمان به خود دیده بود برپا داشتند. این امپراطوری در اوج خود در قرن دوم تمام حوزهٔ مدیترانه و اکثر اروپای جنوبی، همچنین بریتانیا، شمال آفریقا، و بخش‌های بزرگی از خاور نزدیک را در بر می‌گرفت. در آن زمان رومیان نمی‌توانستند تصور کنند که روزی قادر نخواهند بود انسجام امپراطوری خود را حفظ کنند. آن‌ها با ساده‌لوحی تصور می‌کردند جامعه‌شان برای مدتی نامحدود باقی خواهد ماند. »

«زمانی که کلمب در سال ۱۴۹۲ با سه کشتی کوچک از اسپانیا حرکت کرد، اروپاییان حتی از وجود آمریکای شمالی و جنوبی و دیگر سرزمین‌های دوردست خبر نداشتند. با این حال، قدرت‌های عمدهٔ اروپایی تا اوایل سده هجدهم همهٔ این سرزمین‌ها را یا مستعمره ساخته بودند یا مدعی مالکیت آن‌ها بودند. در آن زمان هیچ‌کس نمی‌توانست حدس بزند که روزی برخی از این مستعمرات به کشورهای مستقلی ثروت‌مندتر و قدرت‌مندتر از کشورهایی که از آن‌ها جدا شده بودند تبدیل خواهند شد. »