انتشارات نیلوفر منتشر کرد:
تا پیش از رنسانس اشخاص از طریق تعلقشان به یک حرفه و رسته یا از طریق اعتقادات دینی‌شان شناخته می‌شدند چیزی به نام «فرد» شناخته شده نبود. با رنسانس مفهوم «فرد» پا به عرصهٔ وجود می‌گذارد. سپس در دورهٔ روشنگری این «فرد» دارای حقوق سلب ناشدنی می‌شود و مفهوم «شهروند» نیز شکل می‌گیرد. اما چگونه این فردیت در اجتماع تحقق پیدا می‌کند؟ کانت در مقاله مشهور خود: در پاسخ به پرسش: روشنگری چیست؟ که در همین کتاب به چاپ رسیده است، می‌نویسد روشنگری خروج انسان از صغارتی است که خود برخویش تحمیل کرده است. صغارت ناتوانی در به کار بردن فهم خود بدون راهنمایی دیگری است… شعار روشنگری این است: در به کارگیری فهم خود شهامت داشته باش!
تنبلی و بزدلی دلایلی هستند بر اینکه چرا بخش بزرگی از انسان‌ها زمان طولانی پس از آنکه طبیعت، آنان را به بلوغ جسمی رسانده و از یوغ قیمومیت دیگران آزاد کرده است همچنان با خرسندی در همهٔ عمر صغیر می‌مانند؛ و نیز به همین دلایل است که چرا برای دیگران چنان آسان است که خود را قیم آنان کنند.