کتاب تلماسه نام اثری از یک نویسنده آمریکایی به نام «فرانک هربرت» است. این کتاب جزو بهترین و شاهکارترین کتاب‌های این نویسنده است که در ۸ مجموعه کلی نوشته شده است. نوشتن این کتاب برای اولین بار در سال ۱۹۶۵ توسط فرانک هربرت آغاز شد و بعد از مرگ او پسران وی، برایان هربرت و کوین جی اندرسن ادامه کتاب را نوشتند. ژانر این کتاب محبوب علمی-تخیلی است که به گفته خوانندگان این اثر، بهترین نوع کتاب‌های علمی-تخیلی است. بی‌شک این کتاب پرفروش‌ترین و پرخواننده‌ترین کتاب‌های عملی-تخیلی به شمار می‌رود.

پس زمینه کتاب تلماسه

سیر کلی رمان تلماسه در آینده بسیار دور می‌گذرد. وقایع این کتاب در جامعه‌ای با فرهنگ خان سالاری و یا ارباب رعیتی اتفاق می‌افتد. در این کتاب مهمترین عواملی که در چنین جامعه‌ای اثر می‌گذارد؛ صدام چهارم و خانواده‌های حکومتی، اتحادیه‌های فضایی، گره بنی جزیرت است.

در این رمان علمی-تخیلی یک دوره تاریخی با نام «جهاد بزرگ باتلری» وجود دارد که بعد از این دوره، تولید و ایجاد ربات‌ها و کامپیوترها رونق یافت، که همین عامل باعث شد، مردم مجبور شوند توانایی‌های جسمی و ذهنی خود را رشد و پرورش دهند. مردم برای افزایش نیروهای خود از ماده‌ای به نام اسپایس ملانژ استفاده می‌کنند. این ماده توانایی این را دارد که قدرت ذهنی انسان را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. این ماده نیز توانایی این را دارد که مصرف کننده نسبت به رویدادهای آینده پیش بینی‌های دقیقی انجام دهد. ماده ملانژ، ماده‌ای کمیاب است که فقط در منطقه‌ای خشک به نام آراکس یافت می‌شود. در این رمان نام آراکیس در واقع نوعی باز آفرینی از کشور عراق است. در کتاب تلماسه، منطقه آراکیس به حدی خشک و گرم است که مردم آن برای اینکه رطوبت و آب بدن خود را از دست ندهند، از لباس‌های خاص و ویژه‌ای که، از دست رفتن رطوبت جلوگیری می‌کند، استفاده می‌کنند. ماده ملانژ از ماسه کرم‌های منطقه آراکیس که ۲۰ قطر دارند، ساخته می‌شوند و افرادی که برای استخراج آن به آن منطقه اعزام می‌شوند، مجبور هستند تا با آب و هوای وحشتناک آن مقابله کنند.  

داستان و حکایت اصلی کتاب تلماسه، درباره جنگ میان ۳ خاندان با نام‌های آتریید، هارکونن و کورینو است. جنگ میان این ۳ خاندان بزرگ بر سر این است که بتوانند سیاره آراکیس را مال خود کنند. در این رمان خاندان امپراتوری، قدرت بسیار زیادی را به کمک نیروهایی به نام ساردو کار در این عالم به دست می‌آورند. ساردو کارها، نیروهای نظامی هستند که افراد آن از دوران کودکی، آموزش بی‌رحم بودن را می‌بینند. این گروه وحشتناک در هنگام جنگ و مبارزه از انجام هیچ کاری ابایی ندارند. گروه بنی جزریت هم نام گروه دیگری در کتاب تلماسه است که برای قدرت گرفتن برنامه‌های دیگری دارند.

داستان کتاب تلماسه

خاندان آترییدها محبوب‌ترین و بهترین خاندان‌های حکومتی در کتاب تلماسه هستند. پادشاه امپراتور چهارم به شدت از قدرت و نیروی آترییدها، می‌ترسد و به دلیل‌ترسی که در آن به وجود می‌آید نمی‌تواند به طور مستقیم علیه اعضای درباری لندزراد اقدامی انجام دهد. پادشاه امپراتور چهارم، ازترس، کنترل منابع ملانژ را که به ولادیمیر هارکونن، که دشمن دوک آتریید است، سپرده بود را از او می‌گیرد و به خاندان آترییدها می‌دهد. بزرگ و ارشد خاندان آتریید، شخصی به نام دوک لتو آتریید است که، با وجود آب و هوای خشک سیاره آراکیس علاقه زیادی به آن دارد. علاقه او به این دلیل است که، فرمن‌ها به دلیل زندگی در آن منطقه سخت، روحیه‌ای خشن و سخت پیدا کرده‌اند که می‌توانند بهترین نیرو را از لحاظ قدرتمندی وترسناک بودن برای دوک لتو آتریید بسازند که بتواند به کمک آنها با ارتش‌ترسناک سارژوکار مقابله کند.

انتشار کتاب تلماسه

در سال‌های ۱۹۶۳ و ۱۹۶۵ که مراحل نوشتن کتاب تلماسه بعد از ۶ سال به سرانجام رسید، در ۲ بخش با نام‌های دنیای تلماسه و پیشگوی تلماسه در نشریه آنالوگ منتشر شد، اما انتشار آن مدت بسیار زیادی از مرحله نوشتن کتاب طول کشید. بعد از مدت‌ها که ناشران زیادی از انتشار این کتاب به دلایل نامعلومی خودکاری می‌کردند، سرانجام یک ناشر از فیلادلفیا، این کتاب را منتشر کرد که باعث شد منتقدان بسیار زیادی از این کتاب تعریف و تمجید نمایند و مدت‌ها بعد از آن کتاب تلماسه جزو پرفروش‌ترین کتاب‌های علمی-تخیلی شد.

فیلم‌های ساخته شده از کتاب تلماسه

تاکنون آثار و فعالیت‌های بسیار زیادی بر اساس کتاب تلماسه ساخته شده‌اند که از بین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• در سال ۱۹۸۴ یک کارگردان آمریکایی با نام دیوید لینچ، فیلمی با نام تلماسه را ساخت.
• یک نمونه بازی راهبرد بی‌درنگ، ایجاد شده است که فضا و محیط آن مانند دنیای موجود در کتاب تلماسه است.
• سریالی با نام فرزندان تلماسه، در سال ۲۰۰۲ ساخته شده است که ماجرای آن از سری‌های بعدی کتاب تلماسه گرفته شده است.