انتشارات نگاه منتشر کرد:
آدمی در طول تاریخ همه‌گیری‌های زیادی را از سر گذرانده؛ بیماری‌های خاصی که برای مدتی محدود بین جماعتی بزرگ شایع می‌شد، اما همه‌گیری‌های نسبتا اندکی به پاندمی رسیده‌اند. یکی از مهیب‌ترین پاندمی‌ها طاعون سیاهی است که سه قرن دنیای مسلمانان و مسیحیان را در هم کوفت. این همه‌گیری تا قرن‌ها در اروپا قربانی گرفت و در اواخر قرن هفدهم از اروپا به افریقای شمالی و خاور نزدیک رفت و تا قرن نوزدهم در آن سرزمین‌ها جا خوش کرد و میلیون‌ها انسان را به کام مرگ فرستاد. تاریخ تکرار شده است و گویی دورهٔ تازه‌ای از طاعون و امثال آن در راه باشد… اما تاریخ نشان داده بشر سخت جان برخطرهای عظیم ناشی از طبیعت و غریزه‌های تاریک خویش فائق آمده است؛ پس «کاری انسانی است» که بر فجایع گذشته تأمل کنیم، همزمان که برحال متزلزل و آینده نامعلوممان می‌اندیشیم.