راه ناهموار تمدن

تمدن مفهومی است مبهم و پیچیده. به همین علت، هرکس خواسته است دربارهٔ این مفهوم بحث کند، لاجرم از آن تعریفی به دست داده و این تعاریفِ نو به نو به پیچیدگی این مفهوم بیشتر دامن زده است. عمرِ این واژه بیش از ۲۵۰ سال نیست. اما در این عمرِ نه‌چندان بلند، معناها و دلالت‌های بسیاری به خود گرفته است. علاوه‌براین، تداعی‌های اخلاقیِ رنگارنگی داشته است. تمدن‌سازی، یا احیای نظام‌مند و برنامه‌ریزی‌شدهٔ تمدنِ اسلامی، موضوعی پربسامد در گفت‌وگوهای اندیشمندان مسلمان است. در کنار بحثِ رایجِ «امکان یا امتناعِ» تمدن‌سازی، شایسته است بحثی اخلاقی نیز در این زمینه باز شود: تلاش برای تمدن‌سازی چه پیامدهای اخلاقی‌ای در پی خواهد داشت؟ چه مفهومی از تمدن آرمان ما خواهد بود؟ مرز تمدن‌سازی با امپریالیسم کجاست؟ این مجموعه مقالات تلاش کرده است تا اشاراتی به این بحث‌ها داشته باشد.