در دهه‌های اخیر علاقهٔ متفکران به بحث دربارهٔ تمدن‌ها، هم در حیطهٔ مباحث سیاسی و هم در بستر بحث‌های جامعه‌شناختی، افزایش یافته است؛ همین نکته توجه برخی از عالمان علوم اجتماعی را به ضرورت تأمل نظری دربارهٔ مسائل و منظرهای اصلی این قلمرو جلب کرده است. کتاب جامعه‌شناسی تمدن: مسائل تاریخی و سنت‌های نظری کاوشی نظام‌مند و نقادانه است در شناخت رویکردهای تحلیل تمدنی معاصر. آرناسون الگوهای نظری مطرح‌شده در کار جامعه‌شناسان تاریخی و آراء مورخان این حوزه را با نگاهی انتقادی تشریح می‌کند و می‌کوشد به تحلیلی چندوجهی از تمدن‌ها دست یابد. در این چارچوبِ تحلیلی، او بر فرهنگ و نیز پویایی نهادهای سیاسی و اقتصادی تمدن‌ها تأکید می‌کند. سیر پرفرازونشیب کتاب در فصل پایانی به سوالاتی نقادانه دربارهٔ اروپامحوری و قوت و ضعف‌های نظریهٔ پسااستعماری در تحلیل اجتماعی می‌انجامد.