از حال بد به حال خوب (شناخت درمانی)

آیا تاکنون در زندگی خود از احساسات منفی رنج برده‌اید؟ آیا هیچ‌وقت حس نکرده‌اید چقدر حالتان بد است و زندگی دیگر برایتان لذت‌بخش نیست؟ اضطراب، تشویش، افسردگی و دیگر حالت‌های ناخوشایند روحی به سراغتان نیامده است؟

اگر پاسختان به این پرسش‌ها مثبت است خواندن کتاب «از حال بد حال خوب» نوشته دیوید برنز می‌تواند به شما کمک بسیاری کند. دیوید برنز نویسنده کتاب حاضر از روان‌شناسان شهیر آمریکایی است که آثارش پرفروش بوده‌اند و به زبان‌های بسیاری ترجمه‌شده‌اند. برنز در حوزه شناخت‌درمانی قلم می‌زند و «از حال بد به حال خوب» نیز بر اساس این حوزه علمی روان‌شناسی نگاشته شده است.

بیایید باهم مشکل را حل کنیم!

کتاب حاضر نوعی کتاب خودیاری است. بدین معنا که قرار است با عمل کردن به توصیه‌ها و درمان‌های پیشنهادی آن خود دست به درمان خویشتن بزنیم. مطالعه این کتاب نیاز به هیچ‌گونه پیش‌نیاز و داشتن اطلاعات خاص در حوزه روان‌شناسی ندارد و عموم مخاطبان می‌توانند با استفاده از آن زندگی خود را بهبود ببخشند و شاهد تحولی عظیم در کیفیت آن باشند.

برنز در این کتاب از تکنیک‌های مختلف مبتنی بر روش شناخت‌درمانی پرده برمی‌دارد که با عمل به تمرینات گام‌به‌گام مبتنی بر آن‌ها خواننده می‌تواند از بند ترس‌ها، فوبیاها و حملات عصبی خلاصی یابد؛ خود تخریب‌گری در تفکر را رها کند؛ رازهای ارتباط درست و صمیمی با دیگران را کشف کند؛ منازعات را حل کند؛ از به تعویق انداختن کارها پرهیز کند و از توانایی واقعی خود برای نیل به موفقیت در زندگی، نهایت استفاده را بکند.

شناخت‌درمانی؛ انقلابی در روان‌شناسی موفقیت

عمده کسانی که برای حل مشکلات ذهنی، عاطفی و روانی خود به روان‌شناسان مراجعه می‌کنند ناگزیر از مصرف داروهایی هستند که نمی‌دانند دقیقاً چه تأثیری بر حل مشکلات و معضلات آن‌ها خواهند گذاشت و عوارض شیمیایی‌شان بر زندگی این افراد تأثیر منفی نیز خواهد داشت.

برنز در کتاب حاضر از روشی جایگزین بهره برده است که در عین کارآمدی و اثربخشی، عوارض روش‌های معمول و مبتنی بر دارودرمانی را ندارد. در این روش همه‌چیز به ذهنیات و ناخودآگاه درون انسان برمی‌گردد. اگر بتوان این ذهنیات را بر مبنای انرژی مثبت و احترام به جهان بیرون سامان داد، آنگاه بسیاری از مشکلات روحی و روانی انسان نیز حل می‌شود. افکار این قدرت را دارند که احساسات و رفتارهای انسان را مدیریت و کنترل کنند. اگر افکار مثبت را جایگزین افکار منفی پیشین خود کنیم، شاهد تحول عظیم در زندگی و افزایش شادی و سلامت خودخواهیم بود.

از حال بد به خوب، واقعیت آن چیزی نیست که می‌بینید!

برنز در کتاب حاضر تا حد بسیاری موفق شده است یکی از کلیشه‌های معمول و تکراری در مورد واقعیت‌های زندگی آدمی را نقد کرده و به چالش بکشد. آیا واقعیت‌ها همان چیزهایی هستند که از ابتدا در برابر ما قرار داشته‌اند؟ آیا باید آن‌ها را همان‌گونه که هستند بپذیریم؟ آیا زندگی ما در چنبره جبر این واقعیات بعضاً منفی و ناخوشایند قرار دارند؟

متأسفانه باید گفت که تعداد بسیاری از افراد به پرسش‌ها فوق پاسخ مثبت می‌دهند. آن‌ها ناامیدانه خود را به دست جریان رویدادهای زندگی می‌سپارند و سعی می‌کنند بر بزرگ‌ترین هراس خود غلبه نکنند: تغییر. در این کتاب می‌آموزیم چگونه خود هدایت زندگی را به دست بگیریم؛ چالش‌هایش را حل کنیم و دیگران را هم به تجربه این تغییر عالی دعوت کنیم.

پنهان کردن ممنوع!

اکثر افراد وقتی احساساتی مانند خشم یا نگرانی به سراغشان می‌آید تلاش زیادی می‌کنند تا این احساسات را پنهان کنند و نگذارند تا شخصی دچار به آن‌ها به نظر آیند. هراس اصلی آن‌ها به تعبیر برنز هراس از بددیده‌شدن و قضاوت دیگران است. اما برای رفتن به سمت موفقیت، آرامش و شادی لازم است تا ابتدا به خود متذکر شویم که نباید این‌چنین مشکلات را زیر فرش پنهان کرد. این کار سبب می‌شود تا افکار منفی حل نشوند و مدام روی‌هم انباشته شوند. اتفاقی که به بازتولید مداوم و مستمر چالش‌های ما یاری می‌رساند.

توصیه نویسنده ساده و کاربردی است. سعی کنید این احساسات را آشکار ساخته و با دیگران در جهت حلشان بکوشید. وقتی این کار را انجام دهید از بدترین احساسی که معمولاً چنین وقت‌ها پدیدار می‌شود، احساس اضطراب، رهایی خواهید یافت.

هیچ گلی بدون خار نیست

یکی از درس‌های مهمی که می‌توان در خلال مطالعه «از حال بد به حال خوب» گرفت این است که ما باید خودمان را همان‌گونه که هستیم بپذیریم. تمایل شدید به کمال و موفقیت خصیصه‌ای منفی نیست اما انتظارات بسیار از خود داشتن درنهایت منجر به شکست‌های پی‌درپی و ناامیدی از ادامه راه است. اگر صادقانه با خود کنار بیاییم و توانمندی‌هایمان را فهرست کنیم، به‌مراتب بهتر و سریع‌تر به موفقیت می‌رسیم. شناخت کامل از خویشتن، پیش‌نیاز حل تعارضات درونی و گذار از افکار منفی است.

از حال بد به حال بخوب، نقاط ضعف یا نقاط قوت؟

در اتفاقات زندگی حتماً بارها با شکست‌هایی مواجه شدیم که پاسخی تلخ جز ضعف‌هایمان در برابرشان نداشتیم و تنها این‌گونه شکست خود را توجیه کرده‌ایم. گو این‌که محکوم شده‌ایم به شکست‌های مداوم و رنج بردن از خشم، اضطراب، نگرانی، استرس، هراس، فوبیا و…. برنز در کتاب حاضر کوشیده است تا این نقش این تلقی‌ها را پدیدارشدن دوباره افکار منفی بازنمایی کند. او معتقد است بسیاری از شاخصه‌هایی که انسان آن‌ها را نقاط ضعف در زندگی خود می‌داند، می‌توانند با تأمل بیشتر و خودشناسی تبدیل به نقاط قوت ما شوند!

نکته مهم این است که نباید با آن‌ها جنگید و از وجودشان احساس شرمندگی کرد. همان‌گونه که اشاره شد همه انسان‌ها دارای ضعف‌هایی هستند. حتی کسانی که به‌عنوان افراد موفق در عرصه‌های مختلف هنر، اقتصاد، صنعت و… شناخته می‌شوند. اما آن‌ها دارای یک تمایز مهم هستند: تبدیل ضعف‌ها به بزرگ‌ترین سرمایه‌های خویشتن با پذیرش و تلاش در جهت بهبودی.

هیچ‌چیز جادویی‌ای وجود ندارد؛ تنها تفکر شما می‌تواند نجاتتان دهد!

«از حال بد به حال خوب» از زمان انتشار خود در سال ۱۹۸۹ تاکنون بسیار خوانده‌شده، توجه منتقدان و مخاطبان زیادی را به خود جلب کرده و در زمینه تغییر زندگی میلیون‌ها نفر اثرگذار بوده است. برنز در این کتاب بر مبنای یک پیام ساده مباحث خود را تنظیم کرده است: اگر خواهان تغییر هستی، به خود برگرد؛ افکارت را از وجود عناصر منفی ذهن خالی کن و با توجه بیشتر به شاخصه‌های خود ادامه زندگی‌ات را بر اساس الگویی بهینه و خاص که تنها مختص به خودت است برنامه‌ریزی کن.