نیم دانگ پیونگ یانگ

کتاب نیم دانگ پیونگ یانگ یک سفرنامه به یکی از عجیب‌ترین کشورهای دنیا یعنی کره شمالی است. رضا امیرخانی، نویسنده این کتاب، در دو مقطع به کره شمالی سفر کرده تا با فرهنگ و آداب این کشور به خوبی آشنا شود و بتواند تصویری مستند گونه از آن را به مخاطبان ارائه کند. بااین‌حال نمی‌توان با قاطعیت گفت که او در رسیدن به هدفش موفق بوده است، چون آنچه امیرخانی در این کتاب آورده، کاملاً زیر نظر مقامات کره شمالی تهیه و نگارش شده است. حکومت این کشور در بسیاری جاها با ظاهرسازی سعی کرده تا تصویری خلاف واقعیت به نمایش بگذارد که البته خود امیرخانی هم چند جا به این موضوع اشاره می‌کند.

اما از سوی دیگر نمی‌توان نکات مثبت کتاب نیم دانگ پیونگ یانگ را نادیده گرفت. نثر کتاب بسیار شیوا و روان است و همین موضوع بر جذابیت روایت مستند گونه می‌افزاید. ضمناً سفر امیرخانی به کره مربوط به سال‌های اخیر است که این موضوع ارزش آنچه که او دیده و مکتوب کرده را چند برابر می‌کند. این کتاب در مجموع دارای سه فصل است. فصل اول آن «کیم چی» نام دارد و مربوط به سفر اول امیرخانی به کره شمالی می‌شود. این سفر در سال ۹۷ اتفاق افتاد و در آن، جمعی از اعضای حزب موتلفه اسلامی همراه امیرخانی بودند. در این فصل فضای کلی جامعه کره توصیف می‌شود و مواردی مثل قوانین سفت‌وسخت، دوری از تکنولوژی روز دنیا، فضای امنیتی حاکم و … موردبررسی قرار می‌گیرند.

فصل دوم با نام «قاشق چی» مربوط به بازگشت از سفر اول می‌شود. امیرخانی آنچه را که از نزدیک دیده، با فیلم‌ها و کتاب‌هایی که درباره کره شمالی وجود دارند مقایسه می‌کند. همچنین او لازم می‌بیند که یک سفر دیگر به این کشور داشته باشد تا بتواند با نگاه متفاوتی به جامعه و مردم آن بنگرد. او همچنین در این فصل به تلاش‌های خود برای صدور ویزا اشاره می‌کند.

فصل سوم کتاب که «چیطولی» نام دارد، مربوط به سفر دوم امیرخانی می‌شود. او در این سفر از طرف حزب کارگر کره شمالی اجازه پیدا می‌کند تا از نزدیک‌تر با جامعه این کشور آشنا شود و آیین‌های آنان را نظاره کند. او در این فصل درباره بازدیدش از یک مدرسه و نقص‌های سیستم آموزشی کره صحبت می‌کند و همچنین کمبود امکانات پزشکی را مورد انتقاد قرار می‌دهد. او همچنین با نویسندگانی ملاقات می‌کند که بعداً متوجه می‌شود هیچ‌کدام از آن‌ها کتابی را منتشر نکرده‌اند!

در ادامه درباره امیرخانی و کتاب نیم دانگ پیونگ یانگ بیشتر صحبت می‌کنیم.

درباره رضا امیرخانی، نویسنده کتاب نیم دانگ پیونگ یانگ

رضا امیرخانی در سال ۱۳۵۲ در تهران به دنیا آمد. او نویسنده و منتقد ادبی است که مدتی رئیس هیئت‌مدیره انجمن قلم ایران بود. او علاوه بر رمان‌ها و داستان‌های کوتاه، به نگارش چند سفرنامه و مقالات تحلیلی اجتماعی پرداخته است. او در مجموع سه سفرنامه نوشته که اولی به نام «داستان سیستان» به شرح سفر رهبر انقلاب به استان سیستان و بلوچستان می‌پردازد. سفرنامه بعدی او «جانستان کابلستان» است که ماجرای سفری خانوادگی به کشور افغانستان را روایت می‌کند. سفرنامه سوم هم که همین کتاب نیم دانگ پیونگ یانگ است و دو سفر امیرخانی به کشور کره شمالی را شرح می‌دهد.

از جمله دیگر کتاب‌های معروف امیرخانی می‌توان به «ارمیا»، «من او»، «بیوتن»، «نفحات نفت» و «ره‌ش» اشاره کرد. او برای کتاب رَهِ‌ش در سال ۱۳۹۷ جایزه بهترین کتاب سال جمهوری اسلامی ایران را به دست آورد. گفته می‌شود که امیرخانی دوره خلبانی دیده و چند بار هم با هواپیما پرواز کرده است. او عاشق سفر کردن است و گفته دوستانش به خوابیدن در کلبه‌های کوچک و ساده روستایی عادت دارد. شاید همین روحیه باعث شده که او دو سفرنامه به دو کشور غیرپیشرفته مثل افغانستان و کره شمالی داشته باشد. در ادامه با کتاب نیم دانگ پیونگ یانگ از این نویسنده بیشتر آشنا می‌شویم.

چرا باید کتاب نیم دانگ پیونگ یانگ را بخوانیم؟

کره شمالی به خاطر انزوای سیاسی و اجتماعی که دارد، برای مردم سایر کشورهای جهان بسیار مرموز و رازآلود جلوه می‌کند. همه می‌خواهند بدانند که در این کشور چه خبر است و مردم آن چگونه زندگی می‌کنند. به همین خاطر هم هست که نویسندگان زیادی از سراسر دنیا در کتاب‌های خود به این کشور عجیب پرداخته‌اند. جالب اینجاست که بسیاری از این کتاب‌ها، از روی خاطرات و روایت‌های کسانی نوشته شده که زمانی در کره شمالی زندگی می‌کردند و سپس موفق به فرار از آنجا شده‌اند. خیلی از این کتاب‌ها به فارسی هم ترجمه شده‌اند و می‌توانید در فروشگاه‌های کتاب آن‌ها را به‌راحتی پیدا کنید. اما موضوعی که باید بدانید آن است که این کتاب‌ها عموماً از زاویه دید کشوری مثل آمریکا نوشته‌شده‌اند. بنابراین باید انتظار داشت که کره شمالی را تاریک‌تر از چیزی که واقعاً هست نشانمان بدهند. جدیدترین اثر رضا امیرخانی، فرصتی را ایجاد کرده تا نگاهی معقول و درست‌تر از جامعه کره داشته باشیم و ببینیم که واقعاً اوضاع زندگی در این کشور چگونه است.

امیرخانی در این کتاب تمام تلاشش را کرده تا به هیچ سمتی متمایل نشود. او هم به نظام دیکتاتوری حاکم بر این کشور اشاره می‌کند و آن را موردنقد قرار می‌دهد و هم آثار و عوارض تحریم‌های این کشور را که عموماً از سوی آمریکا وضع شده‌اند بررسی می‌کند. او تلاش می‌کند که مسائل پنهان و پشت پرده جامعه کره را ببیند و اوضاع‌واحوال سیاسی و اقتصادی این کشور را بدین شکل زیر ذره‌بین ببرد. البته او برای ملاقات با افراد مختلف در این کشور به‌هیچ‌وجه آزادی ندارد و از سوی حکومت آنجا تا حد ممکن محدود شده است، اما باز هم سعی خود را برای نشان دادن عناصر ظریف و کوچک از زندگی مردم به کار می‌گیرد.

گذشته از همه این‌ها، کتاب نیم دانگ پیونگ یانگ اولین گزارش رسمی و مستند از کره شمالی است که یک ایرانی آن را تألیف کرده؛ پس مطالعه آن برای افرادی که می‌خواهند از رمز و رازهای این کشور عجیب سر در بیاورند، واجب است.