در جهانی که سرعتش از ذهن ما جلو زده، اضطراب دیگر واژه‌ای لوکس یا نشانه‌ای از ضعف نیست؛ بلکه تبدیل شده به همراهی همیشگی در زندگی بسیاری از ما. از آشفتگی‌های صبحگاهی گرفته تا شب‌هایی که خواب از چشم‌مان فرار می‌کند، ذهن ما گاهی شبیه اسبی وحشی است که افسار پاره کرده و هر طرف می‌تازد. اما آیا راهی هست که این اسب سرکش را رام کنیم؟ پاسخ مثبت است و آن در صفحات کتابی کم‌حجم اما پرمغز با نام «رام‌کردن ذهن سرکش» نهفته است.

کتاب درباره چیست؟

این کتاب، همان‌طور که از عنوانش پیداست، به درک علمی اضطراب و استرس و راهکارهای عملی برای مهار آن‌ها می‌پردازد. اما با یک تفاوت مهم: نه از زاویهٔ تئوری‌های پیچیدهٔ روانشناسی، بلکه با زبانی ساده، بی‌پرده، گاهی طنزآمیز و کاملاً صادقانه.

فیث جی هارپر، روان‌درمانگر و متخصص علوم اعصاب، در این اثر تلاش کرده است تا نشان دهد اضطراب نه نشانهٔ خراب بودن مغز، بلکه واکنشی طبیعی به محیط‌های دشوار است. او با زبانی بی‌تکلف، مخاطب را با عملکرد مغز آشنا می‌کند و سپس راه‌هایی عملی و واقع‌گرایانه برای مقابله با پریشانی ذهنی ارائه می‌دهد.

ساختار و محتوای کتاب

کتاب در قالب فصل‌های کوتاه و موضوع‌محور نوشته شده است. هر فصل به یکی از جنبه‌های اضطراب می‌پردازد: از اینکه اضطراب چگونه در بدن ایجاد می‌شود، تا اینکه چرا برخی افراد بیش از دیگران درگیر آن می‌شوند، و اینکه مغز در برابر تهدیدهای واقعی یا خیالی چطور واکنش نشان می‌دهد.

سپس، نویسنده به سراغ راهکارهای مشخص می‌رود: تنفس آگاهانه، شناسایی افکار تحریف‌شده، تکنیک‌های تمرکز، مراقبه، ورزش، تغذیه، و حتی قدرت «نه گفتن» به موقع.

در کنار این‌ها، خواننده یاد می‌گیرد که چگونه با احساس گناه، شرم، سرزنش درونی و کمال‌گرایی فلج‌کننده مقابله کند. این ترکیب از دانش عصب‌زیستی، روانشناسی کاربردی و لحنی مهربان و صادقانه، کتاب را به اثری خواندنی و قابل‌استفاده در زندگی واقعی بدل کرده است.

چرا این کتاب متفاوت است؟

• اول اینکه، زبان کتاب با خوانندهٔ امروز کاملاً همسوست: صمیمی، غیررسمی، و بدون نقاب علمی‌نمایی.
• دوم اینکه، نویسنده نه تنها درمانگر است، بلکه خود نیز با اضطراب و اختلالات روانی دست‌وپنجه نرم کرده و همین باعث شده تا نوشته‌هایش رنگی از تجربهٔ زیسته داشته باشد.
• سوم، مطالب کتاب بیش از آنکه به گذشته بپردازد، معطوف به اکنون است. یعنی بیشتر از اینکه بپرسد «چرا مضطربم؟ »، به دنبال پاسخ این سؤال است که «الان چه کنم؟ »

دربارهٔ نویسنده

فیث جی هارپر درمانگر، نویسنده و سخنران حوزهٔ سلامت روان است. تخصص او در حوزهٔ رفتارهای اضطرابی، آسیب‌های روانی و آموزش عصبی‌روان‌شناسی به زبان ساده است. او باور دارد که همهٔ ما ظرفیت تغییر داریم، و تنها چیزی که لازم داریم، دانش درست و زبان انسانی است نه اصطلاحات پیچیده یا نصیحت‌های سنگین.

او با نگارش این کتاب و چندین اثر دیگر نظیر This Is Your Brain on Anxiety یا Unfck Your Brain، تلاش کرده است تا سلامت روان را از اتاق درمان به خانه‌ها، محیط کار و حتی کیف دستی مردم منتقل کند.

نگاهی به ترجمه و نشر

پگاه ملکیان در ترجمهٔ این اثر، با دقت و وفاداری به لحن نویسنده عمل کرده است. ترجمهٔ او نه‌تنها سلیس و روان است، بلکه به خوبی توانسته لحن صادقانه و صمیمی نویسنده را منتقل کند. انتشارات خوب نیز این کتاب را در قالبی خوش‌خوان، با صفحه‌آرایی مینیمال و قطع مناسب منتشر کرده که آن را تبدیل به یک همراه همیشگی برای کیف یا میز کار می‌کند.

گزیده‌هایی از کتاب

• ذهن تو مشکل ندارد. فقط دارد مثل یک سیستم امنیتی قدیمی، بیش از حد حساس کار می‌کند.
• اضطراب تو از تو محافظت می‌کند. فقط گاهی نمی‌داند چه‌چیزی واقعا خطرناک است.
• تنفس درست، نه شعارِ یوگایی، بلکه فرمان به مغز است: "آرام باش، خطری در کار نیست.
• قرار نیست زندگی را بدون اضطراب بگذرانیم. قرار است یاد بگیریم با آن زندگی کنیم، نه زیر بارش له شویم.

این کتاب مناسب کیست؟

• کسانی که از اضطراب، استرس، یا حملات پانیک رنج می‌برند.
• کسانی که به دنبال راهکاری ساده، علمی و غیرپیچیده برای آرام‌سازی ذهن‌شان هستند.
• درمان‌گران، مشاوران و مربیانی که به دنبال زبانی ساده برای انتقال مفاهیم پیچیده به مراجعانشان‌اند.
• کسانی که از نصیحت شدن‌های کلیشه‌ای خسته‌اند و دنبال حرف حساب با چاشنی طنز هستند.

در یک جمله:

کتاب «رام‌کردن ذهن سرکش» راهنمایی‌ست علمی و صمیمی برای هر کسی که می‌خواهد با اضطرابش دوست شود، نه اینکه همیشه از دستش فرار کند.