کتاب «کوکورو» نوشته ناتسومه سوسه‌کی، یکی از آثار ماندگار و تاثیرگذار ادبیات ژاپن است که با نگاهی عمیق و شاعرانه به مفاهیم همچون: تنهایی، خیانت، وجدان و تغییرات اجتماعی می‌پردازد.
این رمان که نخستین بار در سال ۱۹۱۴ منتشر شد، همچنان جایگاه ویژه‌ای در دل دوستداران ادبیات کلاسیک ژاپن دارد.
ترجمه قدرت‌اله ذاکری و انتشار آن توسط نشر برج، این اثر ارزشمند را به خوانندگان فارسی‌زبان معرفی کرده است.

موضوع کتاب کوکورو

واژه «کوکورو» در زبان ژاپنی به معنای «دل»، «روح» یا «قلب» است؛ مفهومی چندلایه که به زیبایی تمام در تار و پود داستان تنیده شده است. کتاب، روایت رابطه‌ای پیچیده میان یک دانشجوی جوان و مردی میانسال و منزوی است که او را «استاد» خطاب می‌کند.

در طول داستان، دانشجو در تلاش است تا رازهای درونی استاد را کشف کند و بفهمد چه چیزی او را تا این حد از جامعه و انسان‌ها دور کرده است. این تلاش برای فهمیدن، مخاطب را به درک عمیق‌تری از مفاهیمی: چون وجدان، گناه، وفاداری و تنهایی می‌رساند.

ناتسومه سوسه‌کی در این اثر تصویری از ژاپن در آستانه مدرنیزاسیون ارائه می‌دهد؛ دورانی که ارزش‌های سنتی در حال فروپاشی بودند و جامعه به سوی دنیایی نو اما بی‌ثبات گام برمی‌داشت.

خلاصه کتاب کوکورو اثر سوسه‌کی

داستان از دیدگاه دانشجویی روایت می‌شود که در سفر کوتاهی به کاماکورا، با استاد ملاقات می‌کند؛ مردی که از جامعه کناره گرفته و زندگی‌ای پر از رمز و راز دارد. این آشنایی به تدریج به رابطه‌ای عمیق‌تر تبدیل می‌شود؛ رابطه‌ای که دانشجو در آن استاد را همچون راهنمایی معنوی می‌بیند، هرچند استاد خود غرق در احساس گناه و اندوه است.
پس از بازگشت دانشجو به توکیو و آغاز تحصیلش، این ارتباط ادامه می‌یابد. با پیشرفت داستان، استاد کم‌کم پرده از گذشتهٔ تلخ خود برمی‌دارد: خیانتی که نسبت به نزدیک‌ترین دوستش مرتکب شده و باری که از آن زمان بر دوش وجدانش سنگینی می‌کند.

کوکورو در سه بخش روایت می‌شود

• بخش اول: آشنایی و شکل‌گیری رابطه دانشجو و استاد.
• بخش دوم: زندگی خانوادگی دانشجو و تغییراتی که پس از بازگشت به توکیو تجربه می‌کند.
• بخش سوم: نامه‌ای بلند از استاد به دانشجو که در آن رازهای پنهان گذشته و ریشه‌های رنج‌های او آشکار می‌شود.

سبک نگارش و ساختار محتوایی کتاب کوکورو از ناتسومه سوسه‌کی

• نگارشی شاعرانه و آرام
  سوسه‌کی با نثری ساده اما عمیق، حال و هوای درونی شخصیت‌ها را به زیبایی به تصویر می‌کشد. فضای آرام و درون‌گرای کتاب، حس سکون و تفکر را به خواننده منتقل می‌کند.
• تمرکز بر روان‌شناسی شخصیتی
  بیشتر تمرکز کتاب بر کشف لایه‌های روانی استاد و راوی است، تا بر حوادث بیرونی. هر جمله، نشانه‌ای از درون‌مایه‌های فلسفی و اخلاقی داستان است.
• بازتاب تغییرات اجتماعی ژاپن
  سوسه‌کی با ظرافت، تضاد میان سنت‌های کهن و ارزش‌های مدرن را در بستر زندگی شخصیت‌هایش نشان می‌دهد؛ بدون آنکه داوری قطعی ارائه کند.
• استفاده از روایت غیرخطی
  بخش‌هایی از داستان از طریق خاطرات و نامه‌ها روایت می‌شود، که به غنای عاطفی و روانی متن می‌افزاید.

درباره نویسنده

ناتسومه سوسه‌کی (۱۸۶۷-۱۹۱۶)، یکی از برجسته‌ترین نویسندگان ژاپنی دوران مدرن است. آثار او پل ارتباطی میان سنت ادبی ژاپن و ادبیات مدرن غرب به شمار می‌روند.

سوسه‌کی که تحصیلات خود را در رشته ادبیات انگلیسی در دانشگاه توکیو به پایان رسانده بود، سال‌هایی را در انگلستان گذراند و با آثار ادبی غربی آشنا شد. این آشنایی عمیق، بعدها در آثارش به خوبی نمایان شد؛ ترکیبی از ظرافت سنتی ژاپنی با دغدغه‌های فردگرایی و بحران‌های وجودی انسان مدرن.

از دیگر آثار مشهور او می‌توان به «من گربه هستم»، «پس از آن»، و «درباره کوشرو» اشاره کرد. سوسه‌کی در کنار نویسندگی، به تدریس دانشگاهی نیز مشغول بود و تاثیر مهمی بر نسل نویسندگان پس از خود گذاشت.

بریده‌هایی از کتاب کوکورو از سوسه‌کی

انسان تنها زمانی به درستی خودش را می‌شناسد که از خود بگریزد و در آینه دیگری نگاه کند.

بار سنگین گذشته بر شانه‌های من، همچون سنگی است که نه می‌توانم آن را زمین بگذارم، نه توان ادامه دادن با آن را دارم.

«در جهانی که پیوسته تغییر می‌کند، وفاداری به خود شاید بزرگ‌ترین خیانت باشد.

چرا باید کتاب کوکورو را بخوانیم؟

رمان کوکورو اثری است که مخاطب را به درون خودش می‌کشاند؛ به جستجوی آن احساسات خاموشی که شاید هرگز نتوانسته به زبان بیاورد.

این کتاب برای کسانی که به روان‌شناسی شخصیت‌ها، درون‌کاوی احساسات انسانی، و تفکر درباره معنای زندگی علاقه‌مندند، یک تجربه خواندنی و فراموش‌نشدنی خواهد بود.

ترجمه روان و دقیق قدرت‌اله ذاکری باعث شده است که لحن شاعرانه سوسه‌کی در زبان فارسی حفظ شود و خواننده بتواند با روح ژاپنی اثر ارتباط برقرار کند. نشر برج نیز با

دقت در انتخاب و ارائه این اثر، بار دیگر کیفیت بالای آثارش را به مخاطبان ایرانی اثبات کرده است.