کتاب سفر به دور اتاقم نوشتهٔ اگزویه دومستر یکی از آثار برجسته و منحصر به فرد در ادبیات قرن هجدهم و آغاز قرن نوزدهم است که به گونه‌ای ابتکاری در دنیای ادبیات سفرنامه‌ها و رمان‌ها مطرح شده است. این کتاب که در سال ۱۷۹۴ منتشر شد، به عنوان یک اثر پست‌مدرن در دوره‌ای که بیشتر نویسندگان به دنبال ماجراجویی‌های بزرگ و شجاعت‌های قهرمانانه بودند، به طرز شگفت‌انگیزی یک سفر کاملاً درون‌گرا و فردی را به تصویر می‌کشد. این کتاب در حقیقت ترکیب خاصی از ژانر سفرنامه، فلسفه و خودکاوی است.

انتشارات ماهی با ترجمهٔ «احمد پرهیزی» نسخه پارسی این کتاب را منتشر کرده است.

خلاصه‌ای از کتاب سفر به دور اتاقم اثر اگزویه دومستر

در این کتاب، نویسنده یک سفر خیالی را از درون اتاقش توصیف می‌کند. این سفر نه به سوی مکان‌های دوردست، بلکه به سمت کشف ابعاد مختلف اتاق خود و از آن مهم‌تر، ذهن و روح خود است. دومستر به وضوح نشان می‌دهد که دنیای اطراف ما، حتی اگر بسیار محدود باشد، می‌تواند به اندازه جهان‌های دوردست و ناشناخته، جذاب و پر از کشف و شگفتی باشد.

کتاب با این ایده شروع می‌شود که راوی (که خود دومستر است) به دلایلی به مدت ۴۲ روز در اتاقش محبوس می‌شود و به این ترتیب فرصت پیدا می‌کند که دنیای اطراف خود را با چشمانی تازه و نو کشف کند. این اتاق که در ابتدا به نظر محدود و بی‌ارزش می‌آید، تبدیل به فضایی می‌شود که در آن، راوی کشف‌های زیادی می‌کند؛ از جمله خودشناسی، تأمل در مورد زندگی و زمان، و حتی الهام از اشیاء و فضاهای کوچک و بی‌اهمیت.

در این سفر، راوی به شکلی غیرعادی و فلسفی به دنیای پیرامون خود نگاه می‌کند. او در طی این ۴۲ روز از اشیاء اتاق خود به عنوان نمادهایی برای مفاهیم بزرگ‌تر استفاده می‌کند. در واقع، این اثر بیشتر از آن که به یک سفر فیزیکی اشاره داشته باشد، به یک سفر ذهنی و فلسفی پرداخته است. راوی در هر روز از این سفر به جنبه‌های مختلف اتاق خود نگاه می‌کند، از جمله دیوارها، مبلمان، پنجره‌ها و حتی خود اتاق، و این چیزهای ساده و روزمره را به منابعی برای تأملات عمیق تبدیل می‌کند.

کتاب بیشتر از هر چیزی به ژرفای روانی انسان و نیازهای درونی او برای کشف و شناخت خود پرداخته است. این سفر به نوعی بازتابی از درون‌نگری عمیق فردی است که در شرایطی از تنهایی و انزوا قرار گرفته است. دومستر به شیوه‌ای دقیق و زیرکانه، مفهوم آزادی، قید و بندها و کشف دنیای درونی انسان‌ها را از خلال یک سفر فیزیکی که هیچگونه حرکت بیرونی ندارد، بررسی می‌کند.

یکی از ویژگی‌های مهم این کتاب، به کارگیری سبک نثر فلسفی است که با زبانی صریح و واضح، اما در عین حال پر از استعاره‌ها و مفاهیم پیچیده، احساسات و افکار راوی را به تصویر می‌کشد. در عین حال، نثر دومستر به گونه‌ای طراحی شده است که برای خواننده همزمان جذاب و چالش‌برانگیز باشد.

سبک نگارش و ساختار کتاب سفر به دور اتاقم اثر دومستر

یکی از ویژگی‌های برجسته این اثر، سبک نوشتاری منحصر به فرد دومستر است که در آن قلمروهای مختلف ژانرها را در هم می‌آمیزد. او با استفاده از زبان ساده و بی‌پیرایه، مفاهیم عمیق فلسفی را مطرح می‌کند، و این سبکی را خلق کرده است که هم خواننده را به دنیای درونی خود می‌برد و هم سوالاتی جدی در مورد مفهوم زمان، فضا، انسان و ارتباطات به میان می‌آورد.

دومستر همچنین در این کتاب از تکنیک‌های داستان‌نویسی مختلف بهره می‌برد، از جمله استفاده از روایت اول شخص که به خواننده اجازه می‌دهد که تجربه‌های ذهنی راوی را به شکل مستقیم و بدون واسطه حس کند. ساختار کتاب به صورت روزنگار گونه است که در هر بخش به یک بخش جدید از اتاق پرداخته و هر کدام از آن‌ها به مثابه یک فصل در سفر خیالی راوی عمل می‌کند.

این اثر نه تنها به عنوان یک سفرنامه فلسفی شناخته می‌شود، بلکه در واقع می‌توان آن را یک نمونه اولیه از ژانر سفرنامه‌های ذهنی و خودکاوی در ادبیات جهان دانست. دومستر در این کتاب به نوعی پیشگام استفاده از ایده‌هایی همچون سفرهای درونی و کشف هویت فردی بوده است، که بعدها توسط نویسندگان دیگر از جمله: فرانتس کافکا و مارسل پروست به شدت گسترش یافت.

این کتاب جایگاه ویژه‌ای در ادبیات فرانسه و اروپایی دارد و از آن به عنوان یک اثر کلاسیک یاد می‌شود که تأثیرات گسترده‌ای بر ادبیات مدرن گذاشت. در حقیقت، کتاب سفر به دور اتاقم با ساختار ساده اما عمیق خود، نشان می‌دهد که چگونه می‌توان از یک وضعیت محدود و به ظاهر بی‌اهمیت، داستان‌های بزرگ و فلسفی خلق کرد.

مفاهیم موجود در کتاب سفر به دور اتاقم اثر دومستر

مفهوم محدودیت و آزادی

یکی از مهم‌ترین تم‌های این کتاب، محدودیت است. دومستر با خلق شرایطی که راوی در آن به اجبار در اتاقی کوچک حبس شده است، به این پرسش می‌پردازد که چگونه انسان‌ها می‌توانند از محدودیت‌های خود رها شوند و به آزادی برسند. اما جالب اینجاست که در این کتاب، آزادی نه در بیرون از اتاق، بلکه در ذهن و درون انسان‌ها یافت می‌شود.

زمان و تغییرات

دومستر در کتابش با پرداختن به گذشته، حال و آینده، زمان را به شکلی چرخشی و سیال نشان می‌دهد. اتاق و اشیاء درون آن، همچون نمودهایی از زمان‌های مختلف عمل می‌کنند و در این سفر خیالی، زمان متوقف می‌شود.

خودشناسی و فلسفه وجودی

در نهایت، این کتاب به نوعی بحثی فلسفی دربارهٔ خودشناسی و مفهوم وجود انسان‌ها است. از طریق تأملات راوی در مورد دنیای اطراف خود، او به سؤالات بزرگتری دربارهٔ زندگی، مرگ، و معنای هستی می‌پردازد.

درباره نویسنده

اگزویه دومستر، نویسنده، افسر نظامی و سفرنامه‌نویس فرانسوی قرن هجدهم و نوزدهم بود که به ویژه با اثر برجسته‌اش (سفر به دور اتاقم) که در سال۱۸۰۳منتشر شد شناخته می‌شود. دومستر در تاریخ ۱۷۷۳ در شهر تورین در پادشاهی ساردنیای آن زمان (امروزه بخشی از ایتالیا) به دنیا آمد. او به خانواده‌ای اشرافی تعلق داشت و تحصیلاتش را در مدارس معتبر گذراند. پس از پایان تحصیلات، به ارتش پیوست و در جنگ‌ها حضور یافت.

دومستر در دوران فعالیت نظامی خود به دلیل یک اتفاق نظامی در ۱۸۰۳ به مدت ۴۲ روز در حبس خانگی قرار گرفت. در این دوران، او در اتاق خود شروع به نوشتن کرد و کتاب (سفر به دور اتاقم) را خلق کرد؛ کتابی که در آن از محدودیت‌های فیزیکی و فضای کوچک خود به نوعی سفر درونی و کشف عمیق مفاهیم ذهنی و فلسفی پرداخته است. این اثر به عنوان یکی از نمونه‌های برجسته از ژانر سفرنامه‌های درونی و فلسفه شخصی شناخته می‌شود.

دومستر در این کتاب از قدرت تخیل و تفکر فلسفی استفاده می‌کند تا نشان دهد که حتی در محیط‌های محدود و کوچک نیز می‌توان به کاوش در مفاهیم زمان، فضا، و خودشناسی پرداخت. آثار او در تاریخ ادبیات فرانسوی و جهانی تأثیرگذار بوده و به عنوان یک نویسنده برجسته در ادبیات سفرنامه‌های فلسفی شناخته می‌شود.

جملاتی از کتاب سفر به دور اتاقم اثر دومستر

«خوشا به حال آن‌که دوستی می‌یابد که قلب و ذهنش با قلب و روح او همنواست، دوستی که به واسطهٔ شباهت سلیقه، احساس و دانسته‌هایش به او می‌پیوندد، دوستی که در بند جاه‌طلبی یا منافع شخصی نیست، موجودی که سایه‌سار درختی را به دبدبه و کبکبه دربار ترجیح می‌دهد! خوشا به حال کسی که دوستی دارد! »

«بزرگ‌ترین هنر انسان نابغه این است که حیوان وجود خویش را خوب تربیت کند، چنان‌که او بتواند به‌تنهایی از عهدهٔ کار خود برآید. در کنار آن، اگر روح موفق شود خود را از بار این ملازم دردسرساز رها کند، می‌تواند تا آسمان‌های برین بالا رود. »

«به راستی آیا می‌توان موجودی را یافت چنان بیچاره و منزوی که حتی آلونکی هم نداشته باشد تا در آن عزلت گزیند و از چشم مردمان پنهان شود؟ »

«شما در هرلحظه از زندگی‌تان لذتی را از کف می‌دهید، بی‌آن‌که حکمتی به کف آرید. پس مرحمت کنید و در این سفر همراهم شوید. ما گلچین‌گلچین پیش می‌رویم و در مسیر سفرمان به ریش مسافرانی می‌خندیم که رم و پاریس را دیده‌اند. هیچ مانعی نمی‌تواند متوقفمان کند. و ما شادمانه تسلیم قوهٔ خیال خویش می‌شویم و تا هرجا که خوش داشته باشد از پی‌اش می‌رویم. »