رهش

کتاب رهش در سال هزار و سیصد و نود و شش توسط رضا امیرخانی تالیف شده است و برگزیده یازدهمین جشنواره رمان و داستان بلند جلال آل احمد می‌باشد. این کتاب شامل دویست صفحه است که پیرامون شهرسازی و ادبیات نوشته شده است. اینکه ما با تهران خود چه کرده‌ایم و چه راه حلی برایش وجود دارد از نظر معماری و ادبیات به خوبی بررسی شده است.

شرحی بر کتاب رهش

کتاب رهش نوشته رضا امیرخانی است و در سال هزار و سیصد و نود و شش توسط انتشارات افق به چاپ رسید. کتاب رهش در سال هزار و سیصد و نود و هفت جایزه سی و ششمین کتاب سال جمهوری اسلامی را دریافت کرد. این کتاب با استقبال فراوانی رو به رو شده است. می‌توان گفت عنوان این کتاب بسیار جالب و جذاب انتخاب شده است. رهش به معنای رهیدن است و بر عکس واژه شهر می‌باشد. رضا امیر خانی با بیانی زیبا و نثری سلیس آنچه را ما با تهران و خودمان کرده‌ایم، ذکر می‌کند و آن را به خودبس تشبیه می‌کند. چنانکه می‌نویسد از جسمش ببرانید و بر جانش بخورانید.

درون مایه کتاب رهش

درون مایه کتاب رهش راجع به معماری شهری است که از دیدگاه خانمی به نام لیا بیان می‌شود که ایشان با همسرش بر سر مدیریت شهر نامتقارن به چالش‌هایی برخورد می‌کنند.

نکاتی از زبان رضا امیرخانی

رضا امیرخانی می‌گوید بیشتر دارم به این فکر می‌کنم با دیدگاهی واکاوانه پی شهر بروم و ببینم چه چیزهایی در شهر در حال رخ دادن است. به نظر من کلان شهرها در جهان الگوهای توسعه متفاوتی دارند. توسعه کلان شهرها به صورت عبرت بزرگ یادآور می‌شود. چنانکه در خصوص شهر لس انجلس آمریکا شهر توسعه یافته و اما از دست رفته یاد می‌شود و همه شهردارها در ایالات مختلف آمریکا می‌دانند که نباید سایر شهرها مانند لس انجلس شود. اما در ایران ما کلان شهر تهران توسعه می‌یابد و دچار آلودگی هوا می‌شود و سایر شهرها نیز سعی دارند مانند تهران بشوند. و در نهایت چنین ذکر می‌کند که من برای تهران راه حلی ندارم اما مشهد و تبریز و اصفهان نباید مانند تهران می‌شدند و همچنین شهر کاشان نباید از الگوهای توسعه تهران پیروی می‌نمود که در نهایت شبیه تهران بشود.

کتاب رهش در مورد چیست؟

کتاب رهش در مورد وصف حال تهران است. در واقع کتاب به صورت رمانی است در مورد چالش‌های زندگی یک خانواده معمار از زبان خانم لیا و همسرش علا و فرزند کوچکشان ایلیا. لیا و همسرش بر روی خانه‌های قدیمی تهران برج می‌ساختند و حال دیگر لیا کار برج سازی نمی‌کند. چرا که فرزندشان ایلیا به بیماری مبتلا شده است که حاصل همین برج سازی‌ها است.

قسمت‌هایی شیرین از کتاب رهش

صبح‌ها سایه می‌افتد توی خانه آنها و بعد از ظهرها سایه می‌افتد توی خانه ما. آقای همسایه صبح زود می‌رفت سرکار و بعد از ظهرها چای را با همسرش زیر سایه درخت بید خانه ما می‌نوشیدند و ما که دیرتر صبحانه می‌خوردیم میز و صندلی‌ها را کمی می‌کشیدیم آن طرف و صبحانه را زیر سایه درخت بید آنها می‌خوردیم. صبحانه زیر سایه آنها بود و عصرانه زیر سایه ما. همسایه بودیم دیگر.

تهران با این نماهای رومی شده است برشی از معادن سنگ. معدن سنگ عمودی شده بی‌ریختی است. منطقه یک تهران.

ایلیا روی همان تابی نشسته است که من تاب می‌خوردم. از همان طناب کنفی آویزان به بید مجنون. پدر و مادرم دو سوی آن می‌ایستادند و می‌خواندم: تاب تاب عباسی خدا منو نندازی. و حالا من برای ایلیا می‌خوانم که تاب تاب ایلیا بیا تو بغل لیا. نه خدایی در کار است که بیاندازد و نه نفسی مانده که برایم بخواند. فقط همان حضرت عباس است که مانده روی شمایل‌ها. و به جای اینکه نگران باشیم از روی تاب بیفتیم هراس ناکیم که مبادا علم تاور کرن بیفتد روی سرمان.

راستی سنگ‌های دیگر قصه‌ای نداشتند؟ سنگ‌هایی که نام نداشتند جنگیدند تا سنگ‌هایی بمانند که نام داشتند. سنگ‌ها قصه دارند هر کدام.

نتیجه گیری

نتیجه می‌گیریم کتاب رهش صرفا یک رمان نیست. بلکه کتاب رهش حاصل تلاشی زیبا و کنجکاوانه است برای آگاهی از مشکلات تهران بزرگ. اگر راه حل یا راهی برای این مشکلات بیابیم و یا سعی در کاهش مشکلات شهر تهران کنیم مفید فایده خواهد بود.   لحن کتاب رهش بسیار ساده و خودمانی است. این کتاب با بیانی شیوا و رسا قابل درک برای تمامی سنین است. در کتاب رهش از واژه‌های معماری نیز استفاده شده است مانند واژهٔ تاور کرن، که منظور همان جرثقیل‌های بزرگ است. اما جای نگرانی نیست واژگان تخصصی به زیبایی معادل سازی شده است. چرا که اغلب افراد بتوانند آن را درک کنند و از مشکلات پیرامون بیشتر آگاهی یابند. کتاب رهش که در سال هزار و سیصد و نود و شش تالیف شده است محصولی بسیار ارزشمند است که افراد زیادی آن را تهیه نموده و خوانده‌اند.