مکتوبات فارسی در باب موسیقی

انتشارات مرکز منتشر کرد:

کتاب حاضر حاصل کوششی است برای درک و تفسیر بهتر تحول مکتوبات فارسی در باب موسیقی، با تمرکز بر رویکردهای متفاوت این آثار و دگرگونی موضوعات آن‌ها، از آغاز قرن پنجم تا پایان قرن نهم هجری قمری؛ یعنی دوره‌ای که می‌توان آن را عصر کلاسیک مکتوبات فارسی در باب موسیقی نام نهاد.

پیدایش ادبیات موسیقایی به عنوان نوعی از ادبیات عالمانه نتیجهٔ تمرکززدایی سیاسی و فرهنگی از دستگاه خلافت عباسی بود. همچون اغلب دیگر انواع ادبیات عالمانه در زبان فارسی، ترجمه و تلخیص و تشریح آثار عربی نقشی اساسی در شکل‌گیری و شکوفایی ادبیات موسیقایی فارسی ایفا کرده است.

می‌توان دو رویکرد اصلی، یعنی رویکرد دینی و غیردینی را، در بین مکتوبات فارسی در باب موسیقی از هم تمییز داد. الگویی که بر سیر تحول مکتوبات فارسی در باب موسیقی حاکم است امکان ارائهٔ دوره‌بندی خاصی در سیر تحول این نوع ادبی را فراهم می‌کند. این دوره‌بندی کلان پنج مرحلهٔ متفاوت را به‌دست می‌دهد.