«هنر مدرن» کتابی است در ژانر تاریخ هنر نوشتهٔ «نوربرت لینتن». نوربرت لینتن یکی از مشهورترین محققان و منتقدان هنر، اهل انگلستان است.

هنر مدرن در ۱۱ فصل کلی نگاشته شده است. در این کتاب لینتن، سفر خود را از رومانتیسم آغاز کرده و به پله پله، مکاتب و هنرمندانی که بر هنر مدرن تاثیر داشته‌اند را بررسی می‌کند. خود لینتن در مقدمهٔ کتاب گفته است که تلاش کرده تا حد امکان از تکرار اسم هنرمندانی که عموما در همهٔ کتاب‌ها تکرار می‌شوند خودداری کند و به معرفی هنرمندان کمتر شناخته شده با تاثیر زیاد بپردازد.

بررسی اجمالی کتاب

هنر مدرن به خودیِ خود آغاز مشخصی ندارد و لازم به ذکر است که لینتن در کتاب هنر مدرن تا اواسط کتاب به بررسی مکاتب پیشین آن پرداخته است. کتاب در عین آنکه اطلاعات خوبی به خواننده می‌دهد، پرگویی‌های بسیار زیادی دارد که گاهاً دنبال کردن متن را برای خوانندگان دشوار می‌کند. پس اگر به دنبال کتابی هستید که تنها به بررسی دوران اوج هنر مدرن بپردازد احتمالا کتاب‌های دیگری نیز برای شما در بازار کتاب وجود داشته باشد.

یکی از ویژگی‌های منفی کتاب، معرفی چند هنرمند به صورت یک‌جا است. گاها در یک بند سه یا چهار هنرمند معرفی می‌شوند بدون آنکه توضیح دقیقی از آن‌ها به خواننده داده شود. ویژگی منفی بعدی، نبودن تصویر بسیاری از آثار هنری در کتاب یا، وجود تصاویر سیاه و سفیدِ ناواضح است. این ویژگی باعث وابستگی خواننده به اینترنت می‌شود.

از ویژگی‌های مثبت و کم‌نظیر این کتاب می‌توان به وجود بخش‌های «واژه‌نامه»، «اصطلاحات»، «شرح‌حال مختصر هنرمندان» و «گاه‌شمار رویدادهای هنری» اشاره کرد.

تمام سبک‌های هنری‌ای که در این کتاب راجع به آن‌ها صحبت شده یا به آن‌ها اشاره‌ای شده باشد به صورت مختصر در بخش اصطلاحات توضیح داده شده‌اند. همچنین برای تقریبا تمامی هنرمندانی که نام‌شان در این کتاب آمده است، شرح‌حال مختصری نیز آورده شده است. همچنین، به علت فارسی سازی تمام اصطلاحات و نام آثار در متن کتاب –که از ویژگی‌های بد کتاب به‌شمار می‌رود و جستجو در اینترنت را برای خوانندگان بسیار بسیار دشوار می‌کند- در قسمت واژه‌نامه، معادل انگلیسی کلمات آورده شده‌اند. تمام موارد ذکر شده در پاراگراف بالا به ترتیب حروف الفبا دسته‌بندی شده‌اند و ارتباطی با ترتیب آن‌ها در متن کتاب ندارند.

تحلیل آثار نیز یکی دیگر از ویژگی‌های مثبت این کتاب است.

مشخصات فیزیکی کتاب

جلد کتاب گالینگور سلفونی است. صفحات کتاب گلاسه هستند و نقاشی‌ها با دو نوع چاپ رنگی و گاها سیاه و سفید چاپ شده‌اند.

نوربرت لینتن

«نوربرت لینتن» متولد ۲۲ سپتامبر ۱۹۲۷ استاد تاریخ هنر در دانشگاه ساسکس، مورخ هنر و محقق بریتانیایی بود. لینتن بیش از ۲۰ جلد کتاب در زمینهٔ تاریخ و نقد هنر نگاشته است.

جملاتی خواندنی از کتاب هنر مدرن

«مورد امپرسیونیسم به ویژه آموزنده است. نقاشی‌های امپرسیونیستی امروز بیش از هر زمان دیگر دوست‌داشتنی و قابل تحسین‌اند، درحالی که از دهه‌های ۱۸۷۰ و ۱۸۸۰، تقریبا همه، آنها را تحقیر می‌کردند. شدت این تضاد شگفت‌انگیز است، حتی اگر از زمان پاگیری هنر مدرن به این سو دیگر برای‌مان عادی شده باشد که ابتدا هر هنری تحقیر و تخطئه گردد، و سپس تحسین و تمجید را به دنبال داشته باشد. واقعیت این است که فهم این نقاشی‎ها بسیار دشوار بود. گویی در آنها نه هیچ‌گونه طراحی وجود داشت، نه کمپوزیسیون، و نه راهی برای آنکه مخاطب بداند چه چیزی را باید تحسین کند تا چه رسد به اینکه بداند باید درباره چه چیزی فکر کند. ظاهراً هیچ‌گونه موضوع و محتوایی وجود نداشت. شاید اگر تماشاگری حوصله می‌کرد، به کمک عناوین تابلوها می‌توانست منظره بودن برخی از آنها را تشخیص دهد، ولی این مسئله باقی بود که حرکات خشن و درشت قلم‌مو که برای تصویر کردن آب و شاخ‌وبرگ‌ها قابل قبول بود، برای بازنمودن اشیاء دقیق و مشخصی همچون ساختمان‌ها و آدم‌ها هم به کار می‌رفت. به تصویر درآوردن پیکره آدمی به نحو پذیرفتنی و خوشایند از دیرباز مشکل‌ترین بخش هنر نقاشی بود؛ این نقاشان گویی میل نداشتند که در این خصوص کوششی به عمل آوردند، یا نمی‌خواستند که یک فضای قابل قبول را ایجاد کنند، یا کاری را عرضه کنند که ارزش نام هنر را داشته باشد. »

«تابلوی او به نام حالات روحی انسان‌ها هنگام وداع، نقاشی میانی یک سه‎لته است که احساس‌های آدم‌هایی را به نقش می‌کشد که در یک ایستگاه قطار از یکدیگر جدا می‌شوند، برخی با قطار از آنجا دور می‌شوند و برخی دیگر، راه خانه خود را در پیش می‌گیرند. نقاشی سه‌لته (قالبی آشنا که پیشینه‌اش به محراب‌های کلیسا در رنسانس باز می‌گردد) در اینجا چیزی شبیه یک سناریوی تئاتر یا حتی اپرا را مجسم می‌کند. واقعیات نامطبوع و انکارناپذیر و سیلان عواطف در یک تصویر ذهنی، درهم‌آمیخته شده‌اند، تصویری که آنقدر آگاهی دهنده است که بتواند قابل فهم باشد و چنان گشوده است که موشکافی همدلانهٔ مخاطب را برمی‌انگیزد. لوکوموتیو بخار، شاهکار مهندسی دوره ویکتوریا، بر تابلو سلطه‌ای محسوس دارد. شکل‌های مربوط به آن به شیوه‌ای تقریبا کوبیستی در سراسر تابلو پراکنده‌اند؛ شماره با اندازه طبییعی و چشمگیر آن ۶۹۴۳ حروف مندرج در کارهای پیکاسو و براک را تداعی می‌کند. خطوط و رنگسایه‌های سمت راست لوکوموتیو نشان از واگن‌های قطار دارند؛ در سمت چپ لوکوموتیو، خطوطی بازنمای دکل‌های برق و نیز القا کننده منظره و نیرو هستند. خطوط پیچ در پیچی که خفیف کشیده شده‌ان، بازنمای بخاری‌اند که از زیر موتور بیرون می‌آید، ولی در عین حال احساسات زوج‌های هم‌آغوش را القا می‌کنند، که گویی در عالم رویا از خود بیخود شده‌اند. آدم‌ها که به سادگی قابل تشخیص نیستند نیز نشان از کوبیسم دارند، ولی مشاهده می‌کنیم که بوتچونی برای نمایاندن آنها، به‌جای استفاده از خطوط راست، از فرم‌های انحنادار و صدف‌گونه استفاده می‌کند. این نقاشی تقریبا به همان پیچیدگی تجربه‌هایی است که قصد تجسمشان را دارد. »