یکی از مشکلات همیشگی که دانش آموزان اول دبستان با آن رو به رو می‌شوند، در زمینهٔ خواندن، نوشتن، رونویسی و املا است. مهارت خواندن کلید اصلی دانش است و دانش آموزان در دبستان و حتی پیش دبستانی باید این مهارت را یاد بگیرند. دانش آموزان باید از خواندن لذت ببرند، تا به آن علاقه مند شوند. یکی از راه‌های تمرین آن، داستان‌گویی است. این داستان‌گویی اگر از زبان هم سن‌های خود کودکان بیان شود، تاثیر زیادی در یادگیری واژه‌های جدید دارد. کتاب املا اول دبستان قلم‌چی که در اینجا به دانش آموزان معرفی می‌کنیم، بر همین مبنا طراحی شده است. این کتاب به دانش‌آموزان در یادگیری مهارت خواندن و نوشتن کمک می‌کند.

معرفی کتاب املا اول دبستان قلم‌چی

کتاب املا اول دبستان قلم چی دارای ۹۶ صفحه است. این کتاب توسط مولفان انتشارات قلم‌چی برای دانش‌آموزان اول دبستان تالیف شده است. این کتاب مهارت املا نویسی را در دانش آموزان تقویت می‌کند. مهارت املا نویسی یعنی قرار دادن صحیح نوشتاری حروف، کلمه‌ها، جمله‌ها به صورت آوایی آن است که در این کتاب به بهترین نحوه آموزش داده شده است. برای تمرین این مهارت می‌توان یک متن را به دو یا سه قسمت تقسیم کرد و در چند شب پی در پی از آن‌ها به دانش آموزان املا گفت، تا درس را بهتر یاد بگیرند و در ذهن آنها تثبیت شود. در این کتاب املا ۲۲ درس مطابق بر کتاب درسی فارسی اول دبستان نوشته شده است و تمامی دروس کتاب درسی را در بر می‌گیرد. در ابتدای هر درس از این کتاب اول دبستان یک درسنامه به صورت تمرین آمده است. در این قسمت حروف جدید به صورت سر مشق آمده است، تا دانش آموزان با نوشتن و خواندن آنها حروف را به خوبی یاد بگیرند و در درسنامه‌های جلوتر در متن درسی حروف جدید با رنگ قرمز مشخص شده است. بعد از درسنامه، مثال‌های مختلف و تصاویر گوناگون بیان شده است. مثال‌هایی از قبیل ترکیب، بخوان و املا بنویس، بخش و صدا کشی کلمات، حروف به هم ریخته، کلمه بساز، ترکیب کن و… آمده است. در انتهای هر درس یک جدول انتظارات آموزشی قرار دارد که سطح آموخته‌های دانش آموزان را می‌توان در آن ارزیابی کرد و به آنها امتیاز داد. این کتاب در سال ۱۴۰۰ با تصاویر رنگی چاپ شده است. وجود این تصاویر رنگی و جذاب خواندن این کتاب اول دبستان قلم چی را برای دانش آموزان لذت بخش کرده است.

فهرست کتاب املا اول دبستان

در این کتاب املا قلم چی ۲۲ درس از کتاب درسی به همراه ۸ اختلال آموزشی و راهکار بر طرف کردن آنها نوشته شده است. این اختلال‌ها شامل:

اختلال اول: قرینه نویسی و وارونه نویسی

این اختلال مربوط به دانش آموزان است که زمان نوشتن واژه‌ها آن‌ها را صحیح، اما به صورت وارونه یا قرینه می‌نویسند. در این قسمت به بررسی این اختلال و راهکارهای حل این مشکل پرداخته است و به والدین و معلمان، تمرین‌ها و پیشنهاداتی برای بر طرف کردن آن ارائه داده است.

اختلال دوم: حافظهٔ توالی دیداری

این اختلال مربوط به دانش آموزانی می‌شود که آنچه را دیده‌اند، نمی‌توانند در ذهن خود یادآوری کنند و در تجسم و ترتیب و توالی حروف دچار مشکل هستند. در این قسمت راهکارهایی برای تقویت حافظه دانش‌آموزان توضیح داده شده است.

اختلال سوم: حافظه شنیداری

این بخش از اختلال مربوط به مشکلات حافظه شنیداری دانش آموزان است که در سن پایین سخت‌تر قابل تشخیص است و دانش آموزان هر چه بزرگ‌تر می‌شوند، مشکلاتشان واضح‌تر خواهد شد.  دانش آموزانی که این مشکل را دارند، در نوشتن املا همیشه کلمه‌ای را جا می‌اندازند که این دو حالت دارد، یا به علت کندی در عمل نوشتن است، یا واژه‌ها در حافظه شنیداری آنها نمی‌ماند. در این قسمت چندین راهکار برای بر طرف کردن این مشکل آمده است.

اختلال چهارم: نارسانویسی

نقص‌هایی که منجر به اختلال نارسانویسی می‌شود عبارتند از: کج نویسی بیش از حد، راست نویسی بیش از حد، پر فشار نوشتن، کم‌رنگ‌نویسی بیش از حد، زاویه‌دار نویسی بیش از حد، نامرتب نویسی بیش از حد، فاصله‌گذاری بیش از حد. برای حل این مشکل نیز در این قسمت پیشنهادهای مفیدی به والدین و معلمان شده است.

اختلال پنجم: حافظه دیداری

در این اختلال دانش آموزان مشابه‌های هم صدا را با هم اشتباه می‌کنند و نمی‌توانند تصویر حرف مورد نظر را به یاد آورند. مانند کلمه صبر، ثبر و سبر

اختلال ششم: حساسیت شنیداری

اختلال حساسیت شنیداری یعنی دانش آموز در شنیدن صداها حساس نیست. مانند ژاکت، جاکت می‌شنود.

اختلال هفتم: دقت

اختلال بعدی مربوط به بی‌دقتی دانش آموزان هنگام نوشتن املا است. مانند کلمه گاو را کاو می‌نویسند.

اختلال هشتم: آموزش

این اختلال در آموزش به نحوه صحیح آموزش دادن در مدرسه بستگی دارد، در زبان فارسی برای برخی از واج‌های زبان هیچ حرف مشخصی درالفبای فارسی وجود ندارد و به ناچار برای نشان دادن آن‌ها از نشانه‌های حرکتی استفاده می‌شود. مانند کلمه مهر:  مِهر، مُهر

یا بعضی از حروف به صورت‌های گوناگون نوشته می‌شود که برای حل این مشکل باید در مدارس آموزش صحیح و کامل به دانش آموزان داده شود.

جمع‌بندی

کتاب املا قلم چی برای اولین بار است که در سال ۱۴۰۰ به چاپ می‌رسد و برای دانش‌آموزان سال اول دبستان انتخاب مناسبی است، زیرا به غیر درسنامه، مشکلات یادگیری دانش آموزان را بیان کرده است و راهکارهای حل این مشکلات را توضیح داده است. در مقدمه این کتاب املا، همچنین نحوه صحیح مداد در دست گرفتن دانش آموزان را توضیح داده است.