تاریخ بنیادی

انتشارات خوارزمی منتشر کرد:
در اینجا کوشش خواهد شد تا نکات مهم منشأ مکتب تاریخ بنیادی به دست داده شود. سرتاسر جریان مکتب تاریخ بنیادی این است که شیوه‌های سرسختانه اندیشیدن درباره مفهوم «قانون طبیعی و ایمان آن را به تغییرناپذیری والاترین هدف‌های معنوی انسان، و به ثبات طبیعت انسان، که در همه قرون و اعصار پابرجا و پایدار فرض شده است، نرم و سیال سازند. نخستین گام در این راه، تغییر کلی در فکر فلسفی‌ای بود که در قرن هجدهم قابل تشخیص بود و در فلسفه دکارت به چشم می‌خورد. در آن زمان هدف این بود که با اعتماد ساده لوحانه به برتری عقل انسان، آن را وسیله درک محتوای عینی جهان بدانند. تا آن زمان مسأله‌ای که پیش آمد موضوع نفس درک کننده و ارزش و اعتبار آن بود، بر پایه قوانین ذاتی و درونی خود آن. این روی آوری به مسائل ذهن شناسا نخستین علامت مقدماتی انقلاب آینده فکری بود که ما درصدد طرح آن هستیم. ولی غالباً در حوادث پیش از انقلاب اتفاق می‌افتد که تغییرات آماده شده در اعماق نهانی به مدت درازی با آثار کاملا مخالف و متقابل آغاز گردد و وضع موجود را به طور مثبت تقویت کند.