زوال بشری

«نه آدمی» مهم‌ترین اثر «اوسامو دازای»، نویسندهٔ مشهور ژاپنی است.

کتاب «نه آدمی» که در ایران با نام «زوال بشری» نیز به چاپ رسیده است، دومین کتاب پرفروش تاریخ ادبیات ژاپن است. این کتاب را می‌توان خودزندگینامهٔ اوسامو دازای دانست. چراکه تقریبا تمام اتفاقات کتاب به نحوی برای خود دازای نیز اتفاق افتاده‌اند. این کتاب همچنین آخرین اثری است که این نویسنده قبل از مرگ خودخواسته‌اش نوشته است. جمعی از منتقدان این کتاب را یادداشت خودکشی این نویسندهٔ مهم و تاثیرگذار ژاپنی می‌دانند.

خلاصه داستان کتاب نه آدمی اثر اوسامو دازای

شخصیت اصلی کتاب نه آدمی «یوزو» نام دارد. یوزو از همان کودکی نمی‌تواند با مفاهیمی مثل «انسان بودن» و «انسانیت» ارتباط برقرار کند و نمی‌تواند درک کند که یک انسان حقیقتا چگونه است و باید چگونه باشد. به این صورت یوزو به موجودی بیگانه بدل می‌شود که ماهیت «انسان بودن» و «جامعه» تا زمان مرگش برایش نامفهوم باقی می‌ماند.

کتاب به سه بخش کلی تقسیم شده است: کودکی یوزو، سال‎های تحصیل و نوجوانی و بزرگسالی او. شخصیت یوزو مانند دازای در خانواده‌ای ثروتمند به دنیا می‌آید. پدر و مادرش یوزو را نادیده می‌گیرند و یوزو به دست خدمتکارها و پرستارها بزرگ می‌شود. از همان کودکی، یوزو نمی‌تواند با خانواده‌اش ارتباط برقرار کند. نمی‌تواند خواسته‌ها و درونیاتش را ابراز کند. دوران کودکی او سپری می‌شود. در زمان تحصیل، یوزو برای آنکه میان هم‌سن‌وسال‌هایش پذیرفته شود و این بیگانگی را تنها در میان حصارهای وجودی خویش پنهان کند، به دلقکی بدل می‌شود که تنها به دنبال لودگی و خوش‌گذرانی است. او نقاب فردی بشاش و شوخ‎طبع را بر چهره می‌زند و پشت این نقاب دروغین پنهان می‌شود. این در حالی است تاریکیِ وجود او هر لحظه بیشتر و عمیق‌تر می‌شود و او را یک قدم به سقوط و زوال نزدیک‌تر می‌کند.

ترجمه

این کتاب در ایران با نام «زوال بشری» نیز ترجمه و چاپ شده است. مترجم این نسخه آقای «قدرت‌الله ذاکری» هستند. زوال بشری مستقیم از متن ژاپنی ترجمه شده است و ترجمهٔ روان‌تر، ساده‌تر، درست‌تر و دلنشین‌تری دارد.

اقتباس سینمایی

اوسامو دازای از نویسندگان بسیار مهم و تاثیرگذار ژاپنی به شمار می‌رود. بسیاری از نویسندگان مشهور عصر حاضر ژاپن، وام‎دار دازای هستند. کتاب نه آدمی به طور به‌خصوص از شهرت و محبوبیت خاصی در میان جوانان ژاپنی برخوردار است. چهار قسمت ابتدایی انیمهٔ «ادبیات آبی» اقتباس شده از کتاب نه آدمی اوسامو دازای هستند.

انیمهٔ ادبیات آبی، انیمه‌ای است ۱۲ قسمتی، الهام گرفته از برترین آثار ادبی کلاسیک ژاپن.

اوسامو دازای

«اوسامو دازای» یکی از بزرگترین و تاثیرگذارترین نویسندگان ژاپنی بود. دازای ۳۸ سال بیشتر عمر نکرد و در طی این ۳۸ سال ۶ مرتبه دست به خودکشی زد. آثار این نویسنده نه تنها در ژاپن، بلکه در دنیا از شهرت خاصی برخوردارند.

قسمت‌هایی خواندنی از کتاب نه آدمی اثر اوسامو دازای

«با کشف تضاد معیار خوشبختی در ذهنم با دیگران شب‌ها از ترس به خود می‌پیچیدم. فکرش مرا به آستانهٔ جنون می‌برد. نمی‌دانستم خوشبخت‌ام یا نه. مردم پیش از این بارها در همان کودکی به من گفته بودند که بخت بلندی دارم ولی حس می‌کردم در آتش‌ام. می‌دانم آنان که مرا خوشبخت می‌خواندند هزاران بار از من خوشبخت‌تر بودند. گاهی حس می‌کردم بار ده نگون‌بخت را بر دوش من نشانده‌اند، که اگر سرسوزنی از آن بر دوش کناردرستی‌ام بود به سیم آخر می‌زد و آدم می‌کشت. »

«هرآنچه هست نکبت و عذاب این اندیشه است که تنها من‌ام که با دیگران فرق دارم. گفت‌وگو برایم میسر نبود. از چه باید می‌گفتم؟ چطور می‌گفتم؟ نمی‌دانم. »

«دردسرهای واقعی‌شان، اندوه‌هایی که با لقمه نان تسکین می‌یابد… آه لقمه نان، ای دوزخ، اصیل‌ترین درد بشر، دردی که پشت ده اسب باری را خرد می‌کنی… ولی درست متوجه نمی‌شوم اطرافیانم چطور به زندگی ادامه می‌دهند و یک‌به‌یک پشت احزاب سیاسی در می‌آیند بی‌آن‌که دیوانه شوند، وا بدهند، غرق ناامیدی شوند و خودشان را راحت کنند؟ چطور دردشان اصیل است؟ من می‌گویم اینان چنان خودشیفته شده‌اند که حتی به خودشان هم اجازه شک در زندگی عادی و بهنجارشان را نمی‌دهند. اگر حق با من باشد دردشان درد نیست. عوام‌ترین عوام‌اند. چه می‌دانم. اگر شب درست بخوابید به گمانم سحر خوب برمی‌خیزید. چه خواب‌هایی می‌بینند؟ در خیابان به چه چیزهایی فکر می‌کنند؟ به پول؟ نه همیشه، همه‌اش که این نیست. »

«روحیه‌ام درست مخالف شیطان بود. همان روزها بود که پیشکارها پا از گلیم‌شان درازتر کردند و به من دست زدند. داشتم به این فکر می‌کردم که با بچه چنین کاری کردن از زشت‌ترین و فرومایه‎ترین جنایت‌هاست. ولی تاب آوردم. نیمهٔ دیگر لیوان را دیدم. به خودم می‌گفتم جلوهٔ تازه‌ای از گلِ بشر را یافته‌ام. به ضعفم خندیدم. اگر به راستگویی عادت داشتم تا حالا صدبار داستان را پیش پدر یا مادرم بازگو کرده بودم. ولی مشکل اینجاست که آن‌ها را هم قبول ندارم. اگر هم می‌گفتم آب از آب تکان نمی‌خورد. گیریم به پدرم گفتم، یا مادرم، یا پلیس، یا حکومت؛ آخر سر جهان‌دیده‎ای با دلیل و منطق و بهانه‌های جهان‌پسندانه‌اش مرا به سکوت وا می‌داشت. »