خیکی‌ها در تاریخ و داستان‌های دیگر

یک نویسنده و دو بوکر

«خیکی‌ها در تاریخ» عنوان مجموعه‌داستانی نوشتهٔ «پیتر کری» نویسندهٔ شناخته‌شدهٔ استرالیایی است. کری که استاد تدریس هنرهای زیبا و رشتهٔ نویسندگی خلاق در دانشگاه نیویورک است و سالانه تعداد انگشت‌شماری شاگرد را به حضور می‌پذیرد، بیشتر به این خاطر شناخته می‌شود که یکی از معدود نویسندگانی است که تاکنون موفق شده‌اند بیش از یک‌بار جایزهٔ ادبی بوکر را برنده شوند. او در سال ۱۹۸۸ با رمان مشهورش «اسکار و لوسیندا» که اقتباس سینمایی‌ای هم از آن انجام شده، موفق به دریافت نخستین جایزهٔ بوکرش شده است و بار دیگر در سال ۲۰۰۱، با رمان «سرگذشت واقعی دارودستهٔ کلی» این جایزه را برده است. «خیکی‌ها در تاریخ و داستان‌های دیگر» از کتاب‌های دیگر اوست که دربردارندهٔ شش تا از داستان‌های کوتاه اوست. نشر «قطره» نخستین‌بار این کتاب را در زمستان ۱۳۹۲ با ترجمهٔ «امیلی امرایی» منتشر کرده است.

شش قصهٔ مهم

این کتاب که اولین بار در سال ۱۹۷۴ چاپ شده است، درواقع اولین مجموعه‌داستان این نویسندهٔ مشهور است. داستان‌های این کتاب به‌ترتیب «خیکی‌ها در تاریخ» (که عنوان کتاب نیز برگرفته از آن است»، «دوستم داری؟ »، «آسیاب بادی در غرب»، «آخرین روزهای یک دلقک مشهور»، «صنعت سایه»، و «نامه‌ای به پسرمان» نام دارند. داستان‌های کتاب با بهره‌گیری از عناصر داستان‌های رئال، همزمان از تمی فانتزی، گروتسک‌طور و آمیخته با کمدی سیاه همراه هستند که همزمان که ممکن است لبخندی از سر تلخی روی لب‌های خواننده بنشانند، او را دچار وحشت نیز کنند. درواقع او با بهره‌گیری از ایده‌هایی که شاید کم و بیش پیش‌پاافتاده به‌نظر برسند، می‌کوشد فضایی خلق کند که در دل آن بتواند انتقاد سیاسی‌اجتماعی زیرپوستی و گاهی آشکارش را هم انجام دهد.

فانتزی‌های کمرنگ‌شده

بارِ فانتزی داستان‌های کری، چیزی است که اگر در داستان‌های این اولین مجموعه، تمرکز بیشتری رویشان می‌شد و درواقع نویسنده بیشتر از تخیل بهره می‌گرفت و کمتر به المان‌های رئال وفادار می‌ماند، کتاب را تبدیل به اثری ماندگارتر می‌کرد. برای مثال در داستان «صنعت سایه» فضاسازی و بهره جستن از المان‌های فانتزی کاملاً هم‌راستا با ایده و نقدی است که نویسنده کوشیده انجام بدهد، اما در دیگر داستان‌ها این فانتزی به حاشیه رفته است؛ که البته احتمال دارد ترجمه هم در ایجاد چنین حسی در مخاطب، تاثیر داشته باشد.

قضاوت یک نویسنده از روی یک کتاب؛ بله یا خیر؟

در یک مقایسهٔ خیلی سرسری، اگر آنچه استفانو بنی نویسندهٔ ایتالیایی در کافهٔ زیر دریا در دل فضایی تیره و گروتسک و هجوآلود به آن می‌پردازد را یک خط افقی درنظر بگیریم، ایده‌های کری در این کتاب، روی اولین نقاطی که برای رسم آن خط روی کاغذ آمده‌اند قرار می‌گیرند و از حدی، فراتر نرفته‌اند و در یک حد خاص، درجا زده‌اند.
با همهٔ این‌ها، کتاب به جهت شناخته‌شده بودن نویسنده چه در زمرهٔ نویسندگان استرالیایی و چه در سطح جهانی، پیشنهادی است. ضمن اینکه به‌هرحال این کتاب اولین اثر منتشرشده از یک نویسندهٔ مشهور است و ضمن اینکه باید آن را با عمر نویسندگی کری در آن سال‌ها سنجید، باید با آثار تازه‌تر او نیز مقایسه‌اش کرد تا بتوان به شمایی کلی از ویژگی‌های سبکی به‌خصوصِ این نویسنده رسید؛ و قطعاً «خیکی‌ها در تاریخ» شاید پیشروترین اثر او در طول نویسندگی‌اش باشد، اما آینهٔ تمام نمای سالیان نویسندگی او نخواهد بود. در مجموع کتاب پیشنهاد می‌شود.