در زمانه‌ای که اطلاعات زیادی در اختیار ما قرار دارد، توانایی خواندن به‌شکلی سودمند و ثمربخش، هرگز به اندازه حالا مهم و لازم نبوده است. یکی از کتابهایی که این مسئله را مورد بررسی قرار می‌دهد کتاب «چگونه کتاب بخوانیم» است که اثری از مارتیمر جی آدلر به‌شمار می‌رود. این کتاب هم راهنمایی لازم برای خواندن ساده محسوب می‌شود و هم برای کسانی که می‌خواهند با متن‌ها ارتباطی دقیق و عمیق برقرار کنند مناسب است. کتاب «چگونه کتاب بخوانیم» با ترجمهٔ محمد صراف تهرانی و با کوشش نشر به‌نشر به بازار راه یافته است.

درباره مارتیمر جی آدلر، نویسنده کتاب چگونه کتاب بخوانیم

مورتیمر جی. آدلر، یک فیلسوف و نویسنده آمریکایی بود که در سال ۱۹۰۲ چشم به جهان گشود. او متولد نیویورک است و دانش‌آموختهٔ دانشگاه کلمبیا به‌شمار می‌رود. آدلر شخصیت شناخته‌شده‌ای در حوزه آموزش محسوب می‌شد و بر اهمیت تفکر انتقادی و هنرهای آزاد اصرار می‌ورزید. مورتیمر آدلر در سال ۲۰۰۱ درگذشت.

خلاصه کتاب چگونه کتاب بخوانیم

کتاب چگونه کتاب بخوانیم نوشته‌ای از مارتیمر آدلر است که در دستهٔ ادبیات جای می‌گیرد. این کتاب نخستین‌بار در سال ۱۹۴۰ منتشر شد و از ۴۲۴ صفحه برخوردار است.

آدلر در کتاب چگونه کتاب بخوانیم؛ روشی برنامه‌ریزی‌شده و هدف‌دار برای خواندن ارائه می‌کند که عمیق‌تر از درک صرف به‌شمار می‌رود.

این کتاب به چهار بخش اصلی تقسیم می‌شود:

• ابعاد خواندن،
• سطوح خواندن،
• قوانین خواندن
• و اهداف نهایی خواندن.

در بخش ابعاد خواندن، آدلر از رویکرد خواندن به عنوان یک فرآیند نام می‌برد و تاکید می‌کند که خواندن ثمربخش نیاز به به‌کارگیری تفکر انتقادی دارد و مخاطبان را تشویق می‌نماید که با متن در ارتباط نزدیکی باشند و تنها دست به دریافت اطلاعات نزنند.

در سطوح خواندن آدلر چهار سطح خواندن را معرفی و بررسی می‌کند. این سطوح عبارتنداز: ابتدایی، بازبینی، تحلیلی و سنتوپیکال.

در بخش سوم قوانین خواندن مورد معرفی و ارزیابی قرار می‌گیرد و نویسنده قوانینی عملی و راهبردی برای هر سطح از خواندن را عرضه می‌کند. این قوانین خوانندگان را  یاری می‌دهد تا سوالات مناسب را مطرح کنند و دست به ارتقای مهارت‌های تفکر انتقادی خود بزنند.

در بخش پایانی نیز آدلر درباره هدف نهایی خواندن سخن به میان می‌آورد و اینگونه استدلال می‌نماید که خواندن هدف نیست  بلکه ابزاری برای توسعه ذهن و ارتقای شخصیت افراد به‌شمار می‌رود.

دیدگاه‌های آدلر فقط نظری نیستند بلکه دارای کاربردهای میدانی برای خوانندگان نیز است. در این دوره که حواس‌پرتی‌ها پرشمار هستند، توصیه و اصرار او بر تعامل فعال ممکن است به افراد کمک کند تا تمرکز خود را مورد بازبینی قرار دهند و درک عمیق‌تری از موضوعات پیچیده برسند. همچنین با به‌کارگیری ترفندهای آدلر، خوانندگان می‌توانند مهارت‌های تفکر انتقادی خود را توسعه دهند و  اطلاعات را با دقت بیشتری دریافت نمایند.

کتاب چگونه کتاب بخوانیم همچنان منبعی  با تاریخ مصرف دائمی برای کسانی است که درپی ارتقا و توسعه مهارت‌های خواندن خود می‌گردد. آدلر به خوانندگان نیرو و استعداد می‌دهد تا با اعتماد به نفس متن‌ها را بخوانند. حال چه مخاطبش نوپا باشد و یا چه یک خوانندهٔ حرفه‌ای محسوب شود. این کتاب ابزارها و روش‌های سودمندی برای شناکردن در اقیانوس ادبیات ارائه می‌کند.

جملات کتاب چگونه کتاب بخوانیم

«اگر از شیوهٔ مطالعهٔ فعالانه استفاده کنید، بهرهٔ بیشتری از هر کتاب خواهید برد؛ در نتیجه با قرارگرفتن در جایگاه یک تحلیل‌گر، موفق به تحلیل و ارزیابی هوشمندانه آن کتاب خواهید شد. »

«اگر بخواهید هردفعه که به یک کلمه جدید برخورد کردید، آن را در دایره‌المعارف نگاه کنید یا در پاورقی گم شوید، لذت کتاب‌خواندن را برای خودتان کم‌رنگ خواهید کرد. »