انقلاب کشاورزی

کشاورزی پدیده‌ای با پیشینه‌ای چندهزارساله به‌شمار می‌رود که نیاز انسان را در زمینهٔ خوراک برآورده می‌سازد و ضعف و قوتش بر زندگی انسان تاثیر می‌گذارد. کشاورزی از هزاران سال پیش تا به امروز دچار تغییرات مهم و بزرگی شده و روش‌ها، ابزارها، و تولیداتش با گسترش و بهبودی همراه بوده است. یکی از مهم‌ترین دوره‌های تغییر و تحول در بخش کشاورزی به نیمه‌های قرن هجدهم تا ابتدای قرن نوزدهم باز می‌گردد. از همین روی این دوره را «انقلاب کشاورزی» نام‌گذاری کرده‌اند. کتاب «انقلاب کشاورزی» که نوشتهٔ کاترین جی. لانگ است، همانطور که از نامش پیداست به همین موضوع می‌پردازد. این کتاب ترجمه‌ای از مهدی حقیقت‌خواه به‌شمار می‌‎رود و با همت انتشارات ققنوس چاپ و منتشر شده است.

نگاهی به کتاب انقلاب کشاورزی اثر کاترین جی. لانگ

انقلاب کشاورزی در میان سال‌های ۱۷۰۰ تا ۱۸۵۰ ابتدا در دو کشور هلند و انگلیس رخ می‌دهد و سپس به گوشه و کنار جهان گسترش می‌یابد. جامعهٔ بشری تا آن زمان از یک کشاورزی سنتی برخوردار بود و ابزارها و روش‌هایی که کشاورزان به‌کار می‌بردند پیشینه‌ای چندهزارساله داشت. میزان محصولی که از زمین‌های کشاورزی به‌دست می‌آمد همواره ثابت بود و همین باعث می‌شد تا هنگامی که بحران‌های انسانی یا طبیعی رخ می‌دادند قحطی گریبان مردم را بگیرد و همچنین از رشد جمعیت جلوگیری شود. با پایان یافتن قرن هفدهم میلادی، کشاورزی با دگرگونی‌هایی روبه‌رو می‌شود و چهره سنتی‌اش به آرامی رو به فراموشی می‌رود. یکی از سرچشمه‌های تغییر در کشاورزی ورود گیاهان و صیفی‌جات جدید از آمریکای شمالی و جنوبی به اروپا بود که سیب‌زمینی یکی از مهم‌ترین آن‌ها به شمار می‌رفت. سیب‌زمینی با اینکه در ابتدا مورد توجه و علاقهٔ مردم و کشاورزان قرار نگرفت اما برای تهی‌دستان فرشته‌ای نجات‌بخش محسوب می‌شد زیرا این مادهٔ خوراکی نقش بسزایی در رفع گرسنگی داشت و همچنین برای حیوانات و زمین‌های کشاورزی هم مناسب و مفید بود. یکی از تغییرات دیگر، بازیافت و زه‌کشی زمین‌های باتلاقی برای کشاورزی بود که به وسیلهٔ هلندی‌ها و انگلیسی‌ها انجام شد و سبب شد تا زمین‌هایی که تا مدت‌ها پست و آب‌گرفته بودند، بارور و حاصل‌خیز شوند. این موارد در سال‌های آغازین انقلاب کشاورزی رخ می‌دهند و تحولات در این حوزه به مرور و با اختراعات و ابداعات جدید گسترش پیدا می‌کند و به ویژه با ظهور ماشین‌آلات ابتدایی و سپس پیشرفته شکل دیگری به خود می‌گیرد. انقلاب کشاورزی مانند هر رخداد دیگری دارای پیامدهایی نیز بود که از این میان می‌توان به حصارکشی‌ها، کارمزدها، قوانین حمایتی  و اعتراضات اشاره کرد که کتاب انقلاب کشاورزی به همهٔ این موارد پرداخته است.

بخش‌هایی از کتاب انقلاب کشاورزی اثر کاترین جی. لانگ

«زندگی کارگران کشاورزی از قوانین حمایت از تهیدستان بریتانیا تاثیر پذیرفت. براساس قانون ۱۷۰۰، این کمک را هر بخش براساس مالیات بر زمین تامین می‌کرد.   به‌طور سنتی کمک به تهیدستان شامل حمایت از سالمندان، بیماران، یا ازکارافتادگان  در خانهٔ خودشان؛ یافتن کار برای افراد جویای کار؛ و کارآموزی برای کودکان بود. این قوانین عملا در این سه عرصه، کار چندانی انجام نداد؛ اما توجه پدرانهٔ زمین‌داران ثروتمندی که نسبت به مردم خود احساس مسئولیت می‌کردند موجب تقویت آن‌ها می‌شد. »

«تغییرات همراه با انقلاب کشاورزی بر زندگی روستاییانی که مالک یا اجاره‌دار زمین کوچکی بودند یا اصلا زمینی نداشتند بیشترین تاثیر را گذاشت. در نظام پیشین کشتزارهای مشاع، خانوادهای روستایی به روش‌های گوناگونی می‌توانستند خود را زنده نگه دارند. می‌توانستند در اطراف کلبهٔ خود باغچه‌ای داشته باشند. می‌توانستند چند حیوان خود را در مراتع مشترک بچرانند. می‌توانستند در نقاط به شکار و تله‌گذاری بپردازند و از جنگل‌های محلی هیزم، دانه‌های مغزدار، میوه‌های جنگلی، و گیاهان علفی جمع کنند. می‌توانستند در خانه به حرفه‌ای نظیر سبدبافی و تولید اقلام و محصولات قبل معاوضه با همسایگان بپردازند. اما قوانین جدید و حصارکشی به از بین بردن همهٔ این‌ها گرایش داشت. »

«در سدهٔ هفدهم، اکثر کشاورزان تقریبا خودکفا بودند و هر چه نیاز داشتند در مزرعه می‌کاشتند یا می‌ساختند. خودکفاترین کشاورزان همهٔ نیازمندی‌های خود را تولید می‌کردند به‌جز نمک. به همین دلیل در فرانسه مالیات نمک بسیار سنگین بود. این مالیات و دیگر مالیات‌ها و بهره‌های مالکانه بخشی از محصول مزرعه را به پرداخت به دولت، کلیسا، و طبقهٔ اربابان زمین‌دار اختصاص می‌داد. آن بخش از محصول که مازاد بر نیاز کشاورز بود روانهٔ بازار می‌شد. »