اقتصاد
آلفرد مارشال، اقتصاد دان برجستهٔ قرن نوزدهم، در کتاب اصول علم اقتصاد، دربارهٔ علم اقتصاد میگوید: «اقتصاد، مطالعه انسان در کسب و کار معمولیاش در زندگی است. اقتصاد به کاوش در این میپردازد که چگونه انسان درآمدش را کسب و آن را مصرف میکند؛ بنابراین، از یک جنبه، مطالعه ثروت است و از جنبه مهم دیگر، بخشی از مطالعهٔ خود انسان است». لیونل رابینز، اقتصاد دان انگلیسی، تعریف مفهومیتری را از علم اقتصاد بیان کرده است: «اقتصاد دانشی است که رفتار انسان را در رابطه با اهداف و وسائل کمیابی که قابلیت استفادههای دیگری نیز دارند، مطالعه میکند». در کلیترین تقسیمبندی، اقتصاد به دو بخش اقتصاد خرد و اقتصاد کلان تقسیم میشود.
درس اقتصاد در مدرسه و کنکور
دانشآموزان رشتهٔ ادبیات و علوم انسانی، در پایهٔ دهم(مقطع متوسطه دوم) کتابی به نام اقتصاد دارند که ۱۶۰ صفحه دارد. این کتاب ۴ فصل و هر فصل چند درس دارد. این فصول به همراه دروس آنها عبارتاند از:
فصل اول: اصول انتخاب در کسب و کار
· درس اول: کسب و کار و کارآفرینی
· درس دوم: انتخاب نوع کسب و کار
· درس سوم: اصول انتخاب درست
· درس چهارم: مرز امکانات تولید
فصل دوم: بازیگران اصلی در میدان اقتصاد
· درس پنجم: بازار چیست و چگونه عمل میکند؟
· درس ششم: نقش دولت در اقتصاد چیست؟
· درس هفتم: تجارت بینالملل
فصل سوم: اقتصاد رشد و پیشرفت
· درس هشتم: رکود، بیکاری و فقر
· درس نهم: تورم و کاهش قدرت خرید
· درس دهم: مقاومسازی اقتصاد
· درس یازدهم: رشد و پیشرفت اقتصادی
فصل چهارم: اقتصاد در خانواده
· درس دوازدهم: بودجهبندی
· درس سیزدهم: تصمیمگیری در مخارج
· درس چهاردهم: پسانداز و سرمایهگذاری
این درس را باید ترکیبی از مطالب حفظی و محاسباتی دانست. در کنکور سراسری ۱۵ سوال (از ۱۲۱ تا ۱۳۵) از این درس ارائه میشود که تنها ۱۰ دقیقه زمان برای پاسخگویی به آن دارید. بنابراین سرعت در حل سوالات بسیار مهم است. نیاز به این سرعت در سوالات محاسباتی بیشتر حس میشود، چون هم باید برای حل، محاسبات انجام داد و هم این که معمولاً سوالات محاسباتی، صورت طولانی دارند. یکی از مواردی که اهمیت این درس را افزایش میدهد، تک کتاب بودن آن است. در کنکور انسانی دو درس از کنکور، تنها دارای یک کتاب هستند و تمامی سوالات از یک کتاب برای کنکور ارائه میشود. این دو درس روانشناسی و اقتصاد هستند. بر همین اساس، کسب درصد بالا در این دروس کار خیلی سختی نباید باشد. از طرفی چون تراز کل، میانگین وزنی تراز هر یک از دروس است، با کسب تراز بالا در درس اقتصاد که نباید کار خیلی دشواری به دلیل حجم کم باشد، تراز کل را تحت تاثیر قرار میدهد و در بهبود رتبهٔ دانشآموز موثر خواهد بود.
اقتصاد در مقاطع بالاتر (دانشگاه)
رشتهٔ اقتصاد از رشتههای تخصصی گروه علوم انسانی است؛ اما این رشته جز رشتههای شناور است که همهٔ افراد میتوانند در مقطع کارشناسی در این رشته تحصیل کنند. گرایشهای این رشته در دورهٔ کارشناسی به شرح زیر است:
· اقتصاد نظری
· اقتصاد بازرگانی
· اقتصاد صنعتی
· اقتصاد حمل و نقل
· اقتصاد پول و بانکداری
· اقتصاد کشاورزی
روش مطالعهٔ صحیح درس اقتصاد
همانطور که پیشتر گفتیم درس اقتصاد دو مقولهٔ محاسباتی و حفظی دارد. حین مطالعه باید هر دو مورد را بررسی کرد. زیرا در کنکور از هر دو حوزه سوالات مطرح میشوند. یکی از مهمترین مواردی که باید در بخش سوالات محاسباتی رعایت کرد، حل تست زیاد است. به عبارت دیگر هر چه تست بیشتری حل کنید، میتوانید به درصد و سرعت بالاتری برسید. برای سوالات حفظی نیز مرور زیاد لازم است که مطالب در ذهن نهادینه شوند. خلاصهنویسی یکی از مهمترین اقدامات برای مرور سریعتر است. در خلاصهنویسی مطالب حفظی سعی کنید که با دستهبندی مطالب در قالب جداول و نمودارهای نظامدار، خلاصهٔ منظمی داشته باشید. با این کار نظم ذهنی بهتری نیز خواهید داشت. برای بخش محاسباتی و مسائل در خلاصه، فرمولها و راهبرد حل تیپ تستهای مختلف را بنویسید. بهترین زمان برای خلاصه نویسی، بعد از مطالعه و تستزنی است. یعنی بعد از این که درس را مطالعه و تستهای آن را حل و تحلیل کردید. در این صورت در بالاترین سطح آمادگی در آن مبحث هستید و میتوانید بهترین خلاصهٔ ممکن را برای خودتان بنویسید. فقط به یاد داشته باشید خلاصهٔ هر شخص فقط برای خود آن شخص بازدهی ۱۰۰ درصد دارد؛ بنابراین حتماً خلاصه نویسی برای خود داشته باشید.
کتابهای مناسب برای درس اقتصاد
بسیاری از دانشآموزان این ابهام را دارند که فرق کتاب اقتصاد دهم با اقتصاد جامع کنکور چیست؟ مگر سوالات اقتصاد کنکور فقط از کتاب اقتصاد دهم طرح نمیشود؟ در جواب این دانشآموزان باید گفت که کتابهایی که با عنوان اقتصاد دهم چاپ میشوند، مخصوص دانشآموزان دهم است و کتابهای جامع کنکور برای دانشآموزان کنکوری مناسب است، زیرا سوالات اقتصاد کنکور از کتاب دو سال قبل مطرح میشود و کتابهای اقتصاد جامع کنکور بر اساس کتاب درسی چاپ دو سال قبل است. برای مثال کتابهای کمکآموزشی اقتصاد دهم سال ۱۴۰۰ بر اساس کتاب درسی چاپ ۱۴۰۰ و اقتصاد جامع کنکور بر اساس کتاب درسی چاپ ۹۸ است. کتابهای مناسب این حوزه را در زیر معرفی کردهایم:
· اقتصاد دهم تست انتشارات خیلی سبز
· اقتصاد دهم انسانی تست انتشارات مشاوران آموزش
· اقتصاد جامع کنکور تست انتشارات مشاوران آموزش
· اقتصاد کنکور میکرو انتشارات گاج
· تیزشیم اقتصاد انتشارات مشاوران آموزش(مناسب برای مرور، جمعبندی و افزایش سرعت در حل تستها)