ناهید طباطبائی
ناهید طباطبایی یکی از نویسندگان و ادیبان آکادمیک معاصر است که به صورت همزمان در دو رشتهٔ مهم ادبیات دراماتیک(نمایشی) و همچنین نمایشنامهنویسی تحصیل کرده است. او بیشتر به عنوان یک داستاننویس، رماننویس، مترجم و داور جشنوارهها و محافل ادبی شناخته میشود. ناهید طباطبایی جزو معدود نویسندههای دورهٔ ما به شمار میرود که ادیبی تقریبا جهانی محسوب میشود و بسیاری از داستانهایش به زبانهای متعدد زندهٔ دنیا، اعم از ایتالیایی، آلمانی، انگلیسی، عربی، بلغاری و… ترجمه شده و انتشار یافتهاند. او فرزند مرحوم حسینعلی طباطبایی، یکی از پیشکسوتان بزرگ تئاتر ایران و از اولین مدیران تماشاخانهٔ معروف سنگلج است.
مروری بر زندگینامهٔ ناهید طباطبایی
ناهید طباطبایی در سال ۱۳۷۷ در پایتخت به دنیا آمد و اصالتا تهرانی است. او در کودکی به واسطهٔ شغل پدر به اهواز مهاجرت میکند و تا ابتدای دوران دبیرستان در اهواز زندگی میکند اما سپس دوباره به تهران بازمیگردد. طباطبایی بعد از دوران دبیرستان یک بدبیاری میآورد و با وجود اینکه در کنکور هنرهای زیبا شرکت کرده و قبول شده است، به دلیل کمبود ظرفیت کلاسهایش لغو میشود. او پا پس نمیکشد و دوباره برای رشتهٔ نمایشنامهنویسی کنکور میدهد و قبول میشود؛ اما از بد ماجرا این بار به دوران انقلاب فرهنگی برخورد میکند و دوباره تحصیلاتش نیمهکاره باقی میماند. با این حال، طباطبایی به صورت تجربی کار ادبی خود را جلو میبرد و در آینده به تحصیل بازمیگردد. طباطبایی علاوه بر نویسندگی و ترجمه، فعالیت مطبوعاتی هم داشته است و برای مثال با نشریههای متنوعی اعم از بخارا، سمرقند، عصر پنجشنبه، نشان و زنان همکاری کرده است و جدای از این همکاریها، خودش هم مدیریت نشر دید را بر عهده دارد. از جملهٔ جوایزی که طباطبایی کسب کرده میتوانیم به دیپلم افتخار بیست سال ادبیات بعد از انقلاب و همچنین دیپلم افتخار بهترین فیلمنامهٔ اقتباسی جشنواره فجر اشاره کنیم.
آشنایی با سبک ناهید طباطبایی
طبعا مانند بسیاری از زنان نویسنده در حوزهٔ داستانی، طباطبایی هم به عنوان یک زن، در ابتدا دغدغههای زنانهٔ خود را به رشتهٔ تحریر درآورده است و در اغلب آثارش با تکیه بر تجربههای زیستی خود، به واکاوی مسائل و مشکلات زنان در زندگی شخصیشان و همچنین مباحث اجتماعی و مشکلات درون جامعه پرداخته است. طباطبایی علاقهٔ خاصی به سبک رئالیسم دارد؛ پس قابل حدس است که اکثر شخصیتهای مورد استفادهٔ او در داستانهایش برای مخاطبان قابل همذاتپنداری باشند؛ زیرا به ندرت در داستانهای طباطبایی، آدمهای خرق عادت میبینیم و اکثرا با افرادی عادی مواجهیم که با مشکلاتی عمیق و اجتماعی روبهرو شدهاند. از سوی دیگر بسیاری از داستانهای طباطبایی بدون هیچ اشارهٔ خاصی به زمان و مکان روایت میشوند؛ احتمالا این نویسنده در نظر دارد تا با چنین تمهیدی، دید تکثرگرایی را به آثارش تزریق کند و بتواند با این حربهها قابلیت ارجاع داستانهایش را بالا و بالاتر ببرد. در همین راستا کارگردانان اجتماعی سینمای ایران به همکاری با او و اقتباس از رمانهای اجتماعیاش علاقهمند شدهاند. برای مثال، علیرضا رئیسیان فیلم چهلسالگی را بر پایهٔ رمان طباطبایی نوشت و حمیدرضا قطبی، فیلمنامهٔ جامهدران را با همکاری خود طباطبایی جلو برد. طباطبایی به قشر متوسط و کارمند (یا همان خردهبورژوا) توجه ویژهای دارد و به همین دلیل است که اگر آثار او را مطالعه کنید، احتمالا رنگ و بویی از فیلمهای کارگردان مشهور کشورمان، اصغر فرهادی برای شما زنده خواهد شد. اما احتمالا نقطهٔ متفاوت آثار او نسبت به فرهادی در استفادهٔ همیشگی طباطبایی از طنز (آن هم طنز تلخ) تبیین میشود.
کتابهای چاپ شده از ناهید طباطبایی
از بین کتابهای چاپ شدهٔ ناهید طباطبایی در حوزهٔ تألیف میتوانیم به آثاری همچون بانو و جوانی خویش، برف و نرگس، حضور آبی مینا، جامهدران، چهل سالگی، خنکای سپیدهدم سفر، آبی و صورتی، مجموعهٔ داستان برف و نرگس، ستارهٔ سینما، رکسانا نیستم اگر… و نهایتا سور شبانه اشاره داشته باشیم. اما طباطبایی غیر از حوزهٔ تالیف در حوزهٔ ترجمه هم بسیار فعال بوده و بسیاری از آثار مشهور و پرفروش یا بکر و جذاب داستانی جهان را به زبان فارسی برگردانی کرده است. از میان کتابهای ترجمه شده توسط ناهید طباطبایی، میتوانیم آثاری همچون گزینگویههای ویرجینیا وولف، دو نمایشنامهٔ داستان باغ وحش و رؤیای آمریکایی نوشتهٔ ادوارد البی، سفرنامهٔ نیکولای بوویه با نام شیر و خورشید(راه و رسم دنیا)، مجموعهٔ داستانهای نیکولا کوچولو(حوزهٔ ادبیات کودک و نوجوان) نوشتهٔ مشترک رنه گوسینی و ژان ژاک سامپه و همچنین هملت، نمایشنامهٔ جاودان ویلیام شکسپیر را نام ببریم.