تمهیدات

انتشارات منوچهری منتشر کرد:
تمهیدات اطلاعات فراوانی در باره مباحث عرفانی و بسیاری از صوفیان در اختیار ما قرار می‌دهد که اگر این کتاب نبود نام و اقوال آن صوفیان ناشناخته می‌ماند، از این حیث یکی از آثار مهم عرفان اسلامی و ایرانی پیش از ابن عربی به شمار می‌رود که بیش از هشتصد سال مورد مطالعه و مداقه اهل تصوف در ایران و هند و دیگر نواحی جنوب آسیا بوده است. عین القضاة در این اثر مطالب پیچیده و مشکل عرفانی را با مثالهای ساده توضیح داده و از اشعار فارسی و عربی و تشبیهات و تمثیلات بسیاری استفاده کرده است. همچنین تقریباً بعد از هر چند جمله، آیاتی از قرآن و روایاتی از پیامبر اکرم آورده است.
تمهیدات شامل ده تمهید (اصل) است.
← تمهید نخست کتاب
عین القضاة در تمهید نخست، به تمایز میان علم مکتسب و لدنّی پرداخته است. او برای بحث در باره علم شهودی، که مستقیماً از خداوند نشئت می‌گیرد، سخن خود را با مطالبی در باره قرآن و هستی پیامبر اسلام آغاز کرده است. به عقیده او، «صورت بینان» و «ظاهرجویان» صرفاً به جنبه بشری حضرت محمد صلی اللّه علیه وآله وسلم و صورت ظاهر او و قرآن نگریسته‌اند، اما حقیقت باطنی و روحانی آن‌ها را در نیافته‌اند. به نظر عین القضاة، آنچه صورت بینان از آن بی‌بهره‌اند، بصیرت است، حال آن‌که تنها با قوه بصیرت می‌توان حقیقت عمیقتری را که در وجود پیامبر هست دریافت. از این نظر، حضرت محمد بشری نیست که به‌طور اتفاقی از موهبت وحی برخوردار شده باشد، بلکه نور است. او در جای دیگری از این کتاب[۱۱] نیز اصل آفرینش را نور محمد صلی اللّه علیه وآله وسلم می‌داند و…