مارادونا

کمتر کسی است که نام دیه‌گو آرماندو مارادونا (۱۹۶۰-۲۰۲۰)، ستارهٔ فوتبال آرژانتین را نشنیده باشد. دربارهٔ این فوتبالیست پرطرفدار و زندگی پرحاشیهٔ او، تا به حال مطالب، کتاب‌ها و فیلم‌های بسیاری نوشته و تولید شده است. کتاب «مارادونا» زندگی‌نامهٔ جدیدی از این اسطوره جهانی فوتبال است که در سال ۲۰۲۱ به چاپ رسیده است. نویسندهٔ این کتاب، گیِم بالاگه، نویسنده و روزنامه‌نگار سرشناس فوتبال دنیاست که سابقهٔ نوشتن زندگی‌نامهٔ فوتبالیست‌های دیگری مانند مسی و رونالدو را هم دارد. او در جدیدترین اثر خود نیز داستان زندگی مارادونا را به صورت داستان‌هایی پی‌درپی همراه با جزئیات و ناگفته‌های بسیاری از مسیر زندگی او نقل می‌کند؛ از ورودش به دنیای فوتبال و رشد سریع و به شهرت رسیدنش، تا دوران افول و در آخر خداحافظی‌اش با فوتبال. از دستاوردها و شاهکارهایش تا یاغی‌گری‌ها و اشتباهاتش. از چهرهٔ فوتبالی تا چهرهٔ سیاسی‌اش، و از محبوبیتش در میان طرفداران تا پرونده‌های قضایی‌اش. بالاگه در این کتاب با روایت رویدادهای بزرگ و کوچک زندگی مارادونا، رویکردی روان‌شناختی و جامعه‌شناسانه به زندگی این فوتبالیست دارد. نشر چشمه کتاب «مارادونا» را با خریداری حق نشر کتاب و با ترجمهٔ عادل فردوسی‌پور و علی شهروز، به فارسی منتشر کرده است.

موضوع کتاب مارادونا

کتاب «مارادونا» در بخش‌های مختلفی زندگی شخصی و حرفه‌ای دیه‌گو مارادونا را مرور می‌کند و به بعضی دوره‌ها نیز با جزئیات بیشتری می‌پردازد. کتاب با روایت زمانی شروع می‌شود که دیه‌گوی هشت ساله به عضویت تیم جوانان سبویتاس در باشگاه آرژنتینوس جونیورز درمی‌آید. در ادامه با خانوادهٔ او که در محله‌ای فقیرنشین زندگی می‌کنند آشنا می‌شویم. او به سرعت در فوتبال رشد می‌کند و به تیم اصلی باشگاه آرژنتینوس جونیورز راه می‌یابد. سپس با تیم ملی جوانان آرژانتین در جام جهانی ۱۹۷۹ ژاپن شرکت می‌کند و در ادامه به تیم ملی بزرگسالان فوتبال کشورش دعوت می‌شود.

گیِم بالاگه در روایتش خواننده را همراه با خود از قاره‌ای به قارهٔ دیگر و از باشگاهی به باشگاه دیگر می‌برد. مارادونا در طول زندگی حرفه‌ایش ۹۱ بازی ملی برای تیم ملی آرژانتین انجام داد، ۳۴ گل ملی به ثمر رساند و در چهار جام جهانی برای تیمش به میدان رفت. او در باشگاه‌های آرژنتینوس جونیورز، بوکا جونیورز و نیو ولز اولد بویز در کشور خود، و در باشگاه‌های اروپایی بارسلونا، ناپولی و سویا بازی کرده است. یکی از خاطره‌انگیزترین بازی‌های مارادونا در مسابقهٔ فوتبال آرژانتین - انگلیس در جام جهانی ۱۹۸۶ مکزیک بود که در آن دو گل برای تیمش به ثمر رساند؛ از جمله گل جنجالی معروفش که با «دست خدا» از آن یاد می‌شود. سه فصل از کتاب به شرح وقایع این مسابقه اختصاص دارد!

بالاگه همچنین به مسئلهٔ شهرت مارادونا و این موضوع می‌پردازد که چگونه آن همه تحسین و ستایش باعث افول این اسطوره شد. زندگی مارادونا همواره مورد توجه رسانه‌ها بود و این شامل داستان‌های سوء مصرف مواد مخدر، وضعیت سلامتی و پرونده‌های قضایی او هم می‌شد. اما در مجموع و پس از مرگ او در سال ۲۰۲۰، مارادونا همچنان در دنیا محبوبیت دارد؛ حتی در بین جوانانی که هیچ‌کدام از بازی‌های او را ندیده‌اند.

درباره نویسنده کتاب؛ گیِم بالاگه

گیِم بالاگه، متولد ۱۹۶۸، نویسنده و روزنامه‌نویس اسپانیایی در حوزهٔ فوتبال است. او بعد از گذراندن دورهٔ روزنامه‌نگاری در ۱۹۹۱، به لیورپول نقل مکان و فعالیت خبری خود را آغاز کرد. بالاگه اکنون به عنوان کارشناس برنامه‌های رادیو و تلویزیون و همینطور نویسندهٔ چند روزنامه و نشریهٔ ورزشی در بریتانیا و اسپانیا فعالیت می‌کند و سال‌ها اخبار لیگ فوتبال اسپانیا را پوشش داده است.

بالاگه در سال ۲۰۱۲ اولین کتاب زندگی‌نامهٔ بین‌المللی خود، یعنی «پپ گواردیولا» را به چاپ رساند. این کتاب در لیست نهایی کتاب سال فوتبال هم در انگلستان و هم در آلمان قرار گرفت و نسخهٔ به‌روز شدهٔ آن در سال ۲۰۱۸ به چاپ رسید. در ۲۰۱۳، او کتاب «مسی» را نوشت که آن هم به فهرست نهایی کتاب سال فوتبال انگلستان راه یافت و در ۲۰۱۵ زندگی‌نامهٔ «کریستیانو رونالدو» را منتشر کرد که برندهٔ کتاب سال فوتبال شد.

او همچنین کتاب‌های دیگری مانند «فصلی در آستانه: پرتره‌ای از لیورپول دورهٔ رافائل بنیتز»(روایتی از قهرمانی لیورپول در فصل ۰۵-۲۰۰۴ لیگ قهرمانان اروپا)، «بارسا»(تاریخ رسمی باشگاه بارسلونا) و «دنیای کاملا نو»(بیوگرافی پوچتینو و روایتی از دوران سرمربی‌گری او در تاتنهام) را نوشته است. جدیدترین اثر او، «مارادونا» در سال ۲۰۲۱ به چاپ رسیده است.

جملاتی از کتاب مارادونا

نشریهٔ ال گرافیکو، که در ۱۹۱۹ راه‌اندازی شد، طرح ایدهٔ فوتبال کریولی را به خود نسبت می‌دهد؛ یعنی افزودن رگه‌هایی از خودنمایی و جسارت آرژانتینی به نسخهٔ ابتدایی این ورزش. هر چه بازیکنان آرژانتینی، که اغلبْ امید خانواده‌های‌شان بودند، خارج از مرزهای کشور بیشتر می‌درخشیدند، این وجهه نیز اعتبار بیش‌تری می‌گرفت. حول و حوش سال ۱۹۷۹ که آرژانتین در دوران سردرگمی و آشفتگی سیاسی به سر می‌برد، یک کریولی جوان، بازی‌گوش، خوش‌تکنیک و فریبنده رفته‌رفته خودش را در دل مردم این کشور جا کرد. او در بهترین زمان ممکن داشت به آینهٔ تمام‌نمای روح آرژانتینی تبدیل می‌شد. کشور انتظارش را می‌کشید. فوتبالِ جسورانه و خیابانی مارادونا ویژگی اصلی اوایل دوران حرفه‌ای او بود؛ شاعری که منبع الهامش فوتبال بود و به لطف منش آماتوری‌اش برای ارائهٔ بهترین عملکردش نیازی به انگیزه‌های مالی نداشت.

در ۱۹۹۸ سه دوست اهل روساریو، هکتور کامپومار، آله خاندرو ورون و هرنان آمس، کلیسای مارادونا را تأسیس کردند. این سه نفر با این اقدام، که رگه‌ای از شوخ‌طبعی هم در خود داشت، می‌خواستند عشق‌شان را به مارادونا ابراز کنند و پس از درخواست یکی از رسانه‌ها، ده فرمان کلیسای مارادونا را نوشتند: هیچ لکه‌ای روی توپ نیفتد؛ معجزات دیه‌گو را همه‌جا بازگو کن؛ اسم پسرت را دیه‌گو بگذار؛ به فوتبال فراتر از هر چیز دیگر عشق بورز و مواردی دیگر از این‌دست. در تقویم این کلیسا ایام مقدسی هم وجود دارد. عید پاک مارادونا در ۲۲ ژوئن، سالروز دو گل معروف او به انگلیس در جام جهانی ۱۹۸۶ است. خبری از دعا، خیرات، عبادتگاه یا زیارت نیست. کلیسا صرفا یک تجمع‌گاه با مجموعه‌ای از باورهاست برای قدردانی از مارادونا بابت همهٔ چیزهایی که به این جهان هدیه داده بود.