عادل فردوسیپور
وقتی سراغ نویسندهها و مترجمان ایرانی میرویم شاید علاقهمند باشیم که زندگینامهٔ آنها را بدانیم و ببینیم چه روشهایی را بین راههایی که در مسیر موفقیت رفتهاند، باهم مشترک دارند. اما فکر نمیکنم عادل فردوسیپور نیازی به معرفی داشته باشد! یکی از مشهورترین افرادی که در کشور ما تا اسمش را میآوریم، همه گوششان تیز میشود و فرقی نمیکند که آبی باشیم یا قرمز؛ همه عاشقش هستند چون عاشقانه و بدون قضاوت فوتبال را گزارش میکند. عادل فردوسیپور یازدهم مهرماه سال ۱۳۵۳ در یزد و در خانوادهای اصالتاً اهل رفنسجان، متولد شد. ناگفته پیداست که از همان زمانی که کودک بود، به شکل عجیبی شیفتهٔ فوتبال بود و این علاقه در طول زمان بیشتر و بیشتر هم شد. در دوران نوجوانی و آستانهٔ جوانی که عادل در دبیرستان البرز تهران مشغول تحصیل بود، با اینکه عشق زیادی به فوتبال داشت، تصمیم گرفت درسش را با سطح بالایی ادامه بدهد. این پشتکار او باعث شد در دورهٔ کارشناسی در دانشگاه صنعتی شریف قبول شود و رشتهٔ مهندسی صنایع را در این دانشگاه بخواند. اما فوتبال چیزی نبود که وقتی از دیده رفت، از دل هم برود؛ این شد که در ۲۰ سالگی عادل در سال ۱۳۷۳ برای اولین بار در صدا و سیما به گزارش بازیهای فوتبال راه پیدا کرد.
عادل فردوسیپور؛ اجرای حرفهای و تدریس
شاید فکر کنید که راه عادل فردوسیپور برای رفتن روی آنتن زنده و گزارش فوتبال برای میلیونها مخاطب، راه سادهای بوده؛ اما حقیقت این است که برای رسیدن به این مرحله مجبور بود به تنهایی اشتیاقی را که برای فوتبال داشت، دنبال کند. آنطور که خودش تعریف میکند، خانوادهٔ او بههیچوجه اهل فوتبال نبودند و عادل باید برای خرید مجلههای کیهان ورزشی و دنیای ورزش پولهایش را جمع میکرد. از سمت دیگر به موازات فوتبال و تحصیل در دانشگاه، عادل به زبان انگلیسی هم علاقه داشت و مقالات و متون انگلیسی را به طور آزاد دنبال میکرد. در ادامه فردوسیپور مقطع کارشناسی ارشد را هم در رشتهٔ مهندسی صنایع ادامه داد و پس از اخذ مدرک آن، با تغییر رشته به مدیریت رسانه، در دانشگاه تهران تحصیلش را ادامه داد. عادل درحالیکه زبان تخصصی رشتهٔ صنایع را در دانشگاه تدریس میکرد، وقت آزاد و استراحت خودش را به دیدن بازیهای مهم فوتبال اختصاص میداد؛ تا جایی که حتی روزی ۴ یا ۵ بازی را برای تسلط بیشتر، به طور کامل تماشا میکرد!
فعالیت ادبی و ترجمه
ترجمه در ایران فراز و نشیبهای زیادی را پشت سر گذاشته و مترجمین مطرحی که امروز آثار ادبی فاخر را برای خوانندگان فارسیزبان بازگردانی میکنند، یکی از بخشهای پررنگ جامعهٔ ادبی معاصر ما را تشکیل میدهند. مسئلهٔ اصلی در اینجاست که ترجمه عموماً به یکی از این دو صورت انجام میپذیرد: یا مترجم به زبان اصلی و مبدأ مسلط است و مستقیماً متن را به فارسی برمیگرداند؛ که این روش دانش و تجربهٔ زیادی را میطلبد و طبیعتاً افراد کمتری را در خود جای داده است. حالت دیگر ترجمه از زبان واسط است؛ مثلاً زبان انگلیسی که معمولاً اولین زبان مقصد برای ترجمه در تمام دنیاست، به عنوان واسط گرفته میشود و مترجم، البته با نگاهی به متن اصلی، متن را از انگلیسی به فارسی برمیگرداند. اما این چالش درمورد زبانهای لاتین و اروپایی و روسی صادق است و وقتی مورد ما کتابی انگلیسیزبان باشد، بخش مهمی از دغدغه برطرف شده است. عادل فردوسیپور در بخشی از زبان انگلیسی به ترجمه مشغول است که بیشتر به حوزهٔ کاری خودش نزدیک است؛ بنابراین کتابهایی که محتوای وابسته به تکنولوژی دارند و یا دربارهٔ روشهای مدیریتی مدرن و فضای مجازی صحبت میکنند، جزو مواردی هستند که با ترجمهٔ او نتیجهٔ بهتری میدهند. فردوسیپور اغلب کارهای ترجمهاش را در حوزهٔ کتابهای انگیزشی انجام داده و از میان آنها میتوانیم کتابهای زیر را نام ببریم: «فوتبال علیه دشمن» و «هنر خوب زندگی کردن، هنر شفاف اندیشیدن و پیگیر اخبار نباشید»؛ با همکاری بهزاد توکلی و علی شهروز.