کتاب درسی زیست شناسی دهم

کتاب زیست شناسی پایهٔ دهم ویژهٔ دانش‌آموزان پایهٔ دهم رشتهٔ تجربی تألیف شده است. در این کتاب مباحث مهمی چون مفهوم زیست شناسی و تأمین سلامت انسان،   آشنایی با دستگاه‌های مختلف بدن و آشنایی با ساختار گیاهان و سازوکار جذب و انتقال مواد در آن‌ها بیان شده است. قابل ذکر است که هر یک از فصل‌های زیست شناسی پایهٔ دهم به بخش‌های کوچک‌تری با نام «گفتار» تقسیم شده‌اند.

مروری بر فصل‌های کتاب زیست شناسی پایهٔ دهم

فصل اول؛ دنیای زنده

در فصل اول کتاب زیست شناسی پایهٔ دهم ویژگی‌های موجودات زنده و تفاوت آن‌ها با موجودات غیرزنده بیان و بررسی می‌شود. در این فصل مؤلفین به آموزش مفاهیم پایه‌ای مثل زیست شناسی و ارتباط آن با انسان، حیات، مولکول‌های زیستی، یاخته و بافت‌های بدن انسان پرداخته‌اند. «زیست شناسی چیست؟ »، «گسترهٔ حیات» و «یاخته و بافت در بدن انسان» گفتارهای این فصل هستند.

فصل دوم؛ گوارش و جذب مواد

در فصل دوم این کتاب دانش‌آموزان با دستگاه گوارش و نحوهٔ عملکرد آن در بدن انسان و برخی از جانوران آشنا می‌شوند. گفتارهای این فصل «ساختار و عملکرد لولهٔ گوارش»، «جذب مواد و تنظیم فعالیت دستگاه گوارش» و « تنظیم گوارش در جانداران» هستند. مطالب این فصل در رابطه با ساختار لولهٔ گوارش و اندام‌های گوارشی و عملکرد آن‌ها، نحوهٔ جذب و دفع مواد در بدن انسان و آشنایی با دستگاه گوارش جانواران است.

فصل سوم؛ تبادلات گازی

در فصل سوم کتاب زیست شناسی پایهٔ دهم به اهمیت تنفس، نحوهٔ عملکرد دستگاه تنفسی، شش‌ها و سازوکار آن‌ها و تبادلات گازی در بدن موجودات دیگر پرداخته می‌شود. عناوین گفتارهای این فصل «سازوکار دستگاه تنفسی در انسان»، «تهویهٔ ششی» و «تنوع تبادلات گازی» هستند.

فصل چهارم؛ گردش مواد در بدن

فصل چهارم این کتاب در رابطه با گردش مواد در انسان و تفاوت آن با سایر جانوران است در این فصل بخش‌های مختلف دستگاه گردش خون انسان بررسی می‌شوند و در انتهای آن دستگاه گوارش برخی از جانداران دیگر مورد بررسی قرار می‌گیرند. این فصل از چهار گفتارِ «قلب»، «رگ‌ها»، «خون» و «تنوع گردش مواد در جانداران» تشکیل شده است.

فصل پنجم؛ تنظیم اسمزی و دفع مواد زائد

در این فصل از کتاب زیست شناسی پایهٔ دهم سه گفتار «هم ایستایی و کلیه‌ها»، «تشکیل ادرار و تخلیهٔ آن» و «تنوع دفع و تنظیم اسمزی در جانداران» ارائه شده است و به طور کلی در این فصل نحوهٔ دفع مواد زائد در انسان و سایر جانداران و تنظیم اسمزی آن‌ها بیان شده است.

فصل ششم؛ از یاخته تا گیاه

در این فصل به بررسی یاخته‌های گیاهی، ویژگی‌های آن‌ها و نحوهٔ سازمان‌یابی یاخته‌ها در گیاهان آوندی پرداخته می‌شود. «ویژگی‌های یاختهٔ گیاهی»، «سامانهٔ بافتی» و «ساختار گیاهان» عناوین گفتارهای این فصل هستند.

فصل هفتم؛ جذب و انتقال مواد در گیاهان

در فصل نهایی کتاب زیست شناسی پایهٔ دهم تغذیه و نحوهٔ جذب مواد مورد نیاز در گیاهان و انتقال آن به اندام‌ها ی خود بیان می‌شود. گفتارهای این فصل «تغذیهٔ گیاهی»، «جانداران مؤثر در تغذیهٔ گیاهی» و «انتقال مواد در گیاهان» هستند.