🟡 کتاب‌های درسی امکان مرجوعی ندارند

کتاب زمین شناسی پایهٔ یازدهم ویژهٔ دانش‌آموزان رشته‌های علوم تجربی و ریاضی و فیزیک است. مباحث این کتاب در ادامهٔ مباحث زمین شناسی کتاب‌های علوم دبستان و متوسطهٔ اول است. دانش‌آموزان در این کتاب با افرینش کیهان، کهکشان راه شیری و تکوین زمین آشنا می‌شوند و سپس منابع زمینی را مورد مطالعه قرار می‌دهند. در این کتاب کاربرد زمین شناسی در زندگی و علوم دیگر مورد بررسی قرار می‌گیرد. همچنین از دیگر مباحثی که در این کتاب عنوان می‌شود می‌توان به پویایی زمین و پدیده‌هایی مثل زلزله و آتشفشان اشاره کرد. در نهایت دانش‌آموزان با زمین شناسی ایران آشنا می‌شوند.   در ادامه به بررسی هر یک از فصل‌های این کتاب می‌پردازیم.

مروری بر فصل‌های کتاب زمین شناسی پایهٔ یازدهم

فصل اول؛ افزایش کیهان و تکوین زمین

فصل اول کتاب زمین شناسی پایهٔ یازدهم با آفرینش کیهان، بررسی کهکشان راه شیری و نظریه‌های مربوط به منظومهٔ شمسی آغاز می‌شود. در این فصل دانش‌آموزان با حرکات وضعی و انتقالی زمین و تأثیرات آن‌ها بر کرهٔ زمین آشنا می‌شوند و سپس درمورد تکوین زمین و پدید آمدن سنگ کره، آب کره، هوا کره و زیست کره مطالعه می‌کنند. همچنین در این فصل دوره‌های مختلف زمین شناسی و نحوهٔ پدید آمدن اقیانوس‌ها بررسی می‌شود.

فصل دوم؛ منابع معدنی و ذخایر انرژی، زیربنای تمدن و توسعه

در فصل دوم این کتاب دانش‌آموزان با عناصر پوستهٔ زمین و انواع کانی‌ها آشنا می‌شوند سپس با کانسنگ یا سنگ معدن و انواع آن آشنایی پیدا می‌کنند. در این فصل گوهرهای مختلفی مثل الماس، یاقوت، زمرد و عقیق بررسی می‌شوند و سپس در رابطه با سوخت‌های فصیلی و مهاجرت نفت مطالبی مطرح می‌شود.

فصل سوم؛ منابع آب و خاک

در فصل سوم از کتاب زمین شناسی پایهٔ یازدهم به اهمیت آب و خاک پرداخته می‌شود. در این فصل آب‌های جاری و زیرزمینی و آلودگی آن‌ها بررسی می‌شوند و تعاریف و اصطلاحاتی مثل آبدهی، تخلخل و نفوذپذیری، آبخوان، بیلان آب و… معرفی می‌شوند. سپس در رابطه با منابع خاک  و فرسایش آن مطالبی بیان می‌شود.

فصل چهارم؛ زمین شناسی و سازه‌های مهندسی

در این فصل دانش‌آموزان با روند مکان‌یابی سازه‌ها آشنا می‌شوند. در ابتدا به آن‌ها عاملی به نام تنش معرفی می‌شود و رفتار مواد در برابر تنش بررسی می‌شود. همچنین نفوذپذیری نیز به عنوان یکی از عوامل مؤثر در مکان‌یابی سازه‌ها معرفی می‌شود. در ادامهٔ فصل مکان‌های مناسب برای سازه‌های مختلف مثل سد، تونل و فضاهای زیرزمینی بررسی می‌شود. مصالح مناسب نیز از دیگر عواملی هستند که در این فصل بررسی می‌شوند.

فصل پنجم؛ زمین شناسی و سلامت

موضوع فصل پنجم کتاب زمین شناسی پایهٔ یازدهم، زمین شناسی پزشکی است. در این فصل منشأ بیماری‌های زمین زاد مثل سنگ‌های دارای آرسنیک، کادمیم، جیوه، فلوئور و… و بیماری‌های مربوط به آن‌ها بیان می‌شوند. همچنین کاربرد کانی‌ها در کمک به علم داروسازی بررسی می‌شوند.

فصل ششم؛ پویایی زمین

در فصل ششم این کتاب اثرات جا به جایی ورقه‌های سنگ کره و به وجود آمدن وقایعی مثل شکستگی، زمین لرزه، چین خوردگی، آتشفشان و… مورد بررسی قرار می‌گیرند.

فصل هفتم؛ زمین شناسی ایران

فصل آخر کتاب زمین شناسی پایهٔ یازدهم به زمین شناسی ایران اختصاص پیدا کرده است. در این فصل تاریخچهٔ زمین شناسی ایران، نقشه‌های زمین شناسی، پهنه‌های زمین شناسی ایران، منابع معدنی ایران، ذخایر نفت و گاز ایران و گسل‌های اصلی ایران بررسی می‌شوند.