جامعه شناسی
جامعه شناسی مطالعهٔ قوانین و فرایندهای اجتماعی است که مردم یک جامعه را نه تنها به عنوان افراد و اشخاص، بلکه به عنوان اعضای انجمنها، گروهها و نهادهای اجتماعی میشناسد و مورد بررسی قرار میدهد. جامعه شناسی به نوعی مطالعهٔ زندگی گروهها و جوامع انسانی است که مطالعهای هیجانانگیز و مجذوب کننده برای بسیاری از افراد است. دامنهٔ جامعه شناسی بسیار وسیع است و از تحلیل برخوردهای گذرا بین افراد در خیابان تا بررسی فرایندهای اجتماعی جهانی را در برمیگیرد. این علم را باید جوانترین رشتهٔ علوم اجتماعی دانست. واژهٔ جامعه شناسی برای اولین بار در سال ۱۸۳۸ میلادی در کتاب «فلسفهٔ اثباتی» نوشتهٔ «آگوست کنت» فرانسوی به کار رفت. کنت را عموماً بنیانگذار جامعه شناسی میدانند. او معتقد بود که علم جامعه شناسی را باید بر پایهٔ مشاهدهٔ منتظم و طبقهبندی استوار کرد.
جامعه شناسی در مدرسه و کنکور
جامعه شناسی یکی از دروس تخصصی رشتهٔ ادبیات و علوم انسانی است که در طول سه سال یعنی پایههای دهم، یازدهم و دوازدهم باید سه کتاب جامعه شناسی را بخوانند. کتاب جامعه شناسی دهم ۱۶ درس، جامعه شناسی یازدهم ۱۵ درس و جامعه شناسی دوازدهم ۱۰ درس دارد؛ البته هر چند در درس در قالب یک فصل ارائه شدهاند. فصول کتابهای جامعه شناسی دهم، جامعه شناسی یازدهم و جامعه شناسی دوازدهم را در زیر میتوانید ببینید:
جامعه شناسی دهم
· فصل اول: زندگی اجتماعی (دروس اول تا هفتم)
· فصل دوم: هویت (دروس هشتم تا شانزدهم)
جامعه شناسی یازدهم
· فصل اول: فرهنگ جهانی (دروس اول تا چهارم)
· فصل دوم: فرهنگ معاصر غرب و نظام نوین جهانی (دروس پنجم تا هشتم)
· فصل سوم: چالشهای جهانی (دروس نهم تا دوازدهم)
· فصل چهارم: بیداری اسلامی و جهان جدید (دروس سیزدهم تا پانزدهم)
جامعه شناسی دوازدهم
جامعه شناسی دوازدهم فصلبندی نشده و فقط ۱۰ درس جداگانه دارد که به شرح زیر است:
· درس اول: ذخیرهٔ دانشی
· درس دوم: علوم اجتماعی
· درس سوم: نظم اجتماعی
· درس چهارم: کنش اجتماعی
· درس پنجم: معنای زندگی
· درس ششم: قدرت اجتماعی
· درس هفتم: نابرابری اجتماعی
· درس هشتم: سیاست هویت
· درس نهم: پیشینهٔ علوم اجتماعی در جهان اسلام
· درس دهم: افق علوم اجتماعی در جهان اسلام
در کنکور سراسری این درس با نام علوم اجتماعی مطرح میشود که دارای ۲۰ سوال (از ۲۱۶ تا ۲۳۵) و ۱۵ دقیقه زمان برای پاسخگویی است. ضریب این درس برای زیرگروهای مختلف رشتهٔ انسانی در جدول زیر ارائه شده است:
بنابراین دانشآموزانی که به دنبال رشتههای زیرگروه دو (آموزش علوم اجتماعی، امنیت اطلاعات، امنیت بینالملل، امنیت نرم، برنامه ریزی اجتماعی و تعاون، پژوهشگری امنیت، جامعه شناسی، حفاظت اطلاعات، روزنامه نگاری، ضد تروریسم، علوم فنی امنیت، مددکاری اجتماعی، مردم شناسی و علوم ارتباطات اجتماعی) و زیر گروه ۵ (آموزش ابتدایی، آموزش مشاوره و راهنمایی، آموزش تربیت بدنی، آموزش کودکان استثنایی، روانشناسی، علم اطلاعات و دانش شناسی، علوم تربیتی، علوم ورزشی، مشاوره و مطالعات خانواده) هستند باید توجه بیشتری به این درس داشته باشند. این درس را باید به طور کامل حفظی دانست و برای کسب درصد بالا در کنکور و آزمونهای آزمایشی، باید بارها آن را مرور کرد. از آنجایی که مرور این حجم از درس زمانبر است؛ بهتر است که بعد از مطالعه و تستزنی در هر درس، یک خلاصه نویسی برای خود داشته باشید که برای مرور ابتدا این خلاصهها را بخوانید و سپس به حل تستهای جمعبندی بپردازید.
جامعه شناسی در مقاطع بالاتر (دانشگاه)
دانشآموزانی که علاقمند به رشتهٔ جامعه شناسی در دانشگاه هستند، باید مقطع کارشناسی خود را جامعه شناسی (عمومی) بخوانند و در مقطع کارشناسی ارشد میتوانند یکی از گرایشهای زیر را انتخاب کنند:
· جامعه شناسی
· مردم شناسی
· جمعیت شناسی
· توسعهٔ روستایی
· برنامه ریزی رفاه اجتماعی
· جامعه شناسی انقلاب فرهنگی
· مطالعات فرهنگی
· مدیریت راهبردی فرهنگ
· مطالعات جوانان
· برنامه ریزی توسعه منطقهای
· برنامه ریزی گردشگری (توریسم)
· دانش اجتماعی مسلمین
· فلسفه علوم اجتماعی
· گردشگری مذهبی
· مطالعات اوقات فراغت
· مدیریت خدمات اجتماعی
کتابهای مناسب برای درس جامعه شناسی
در زیر برای هر یک از پایههای دهم، یازدهم و دوازدهم و همچنین برای کنکوریها چند کتاب مناسب معرفی کردهایم:
دهم
· جامعه شناسی دهم انسانی تست انتشارات خیلی سبز
· جامعه شناسی دهم انسانی انتشارات مشاوران آموزش
یازدهم
· جامعه شناسی یازدهم انسانی آبی انتشارات قلمچی
· جامعه شناسی یازدهم انسانی تست انتشارات خیلی سبز
دوازدهم
· جامعه شناسی دوازدهم انسانی تست انتشارات خیلی سبز
· جامعه شناسی دوازدهم انسانی انتشارات مشاوران آموزش
جامع کنکور
· جامعه شناسی جامع کنکور تست انتشارات خیلی سبز
· جامعه شناسی جامع کنکور آبی انتشارات قلمچی
· جامعه شناسی جامع کنکور انتشارات مشاوران آموزش
· جامعه شناسی جامع کنکور میکرو انتشارات گاج
· تیزشیم جامعه شناسی جامع کنکور انتشارات مشاوران آموزش(مناسب برای مرور و جمعبندی)