کتاب «آشوب: نقاط عطف برای کشورهای بحران‌زده» اثری در ژانر تاریخی و غیرداستانی، از نویسندهٔ آمریکایی «جَرِد دایموند» است. دایموند این کتاب را به شیوهٔ روایی نوشته است، که یکی از مناسب‌ترین روش‌ها برای بیان مطالب و وقایع تاریخی است. دایموند که خود متولد ۱۹۳۷ است، در این کتاب به شرح وقایع و موضوعاتی از تاریخ می‌پردازد که در زمانهٔ خودش رخ داده‌اند، به همین دلیل وقایعِ تاریخی مدنظرش را بسیار دقیق و روان بیان می‌کند. جرد دایموند در این کتاب به بررسی وقایع مهم تاریخی در هفت کشور جهان می‌پردازد. این کشورها فنلاند، ژاپن، شیلی، اندونزی، آلمان، استرالیا و ایالات متحده هستند. نویسنده در این کتاب ضمن بیان تاثیرگذارترین اتفاقات در تاریخ معاصر این هفت کشور به ارائهٔ تجربیات خودش از زندگی کردن در آن‌ها نیز می‌پردازد. مطالعهٔ این کتابِ جدید را که در سال ۲۰۱۹ منتشر شده، به تمام علاقه‌مندانِ ژانر تاریخی پیشنهاد می‌کنیم. این کتاب را «اصلان قودجانی» ترجمه، و انتشارات «طرح نو» منتشر کرده است.

موضوع کتاب «آشوب: نقاط عطف برای کشورهای بحران‌زده»

هفت کشوری که دایموند آن‌ها را برای بررسی برگزیده، به دلیل سفرهای متعددش به آن‌ها و شناخت کاملی که نسبت به آن کشورها دارد، بوده است. هم‌چنین او به زبان همهٔ این کشورها به جز ژاپن سخن می‌گوید و ارتباط مستقیم و باکیفیتی با مردمان این کشورها داشته است. دایموند در این کتاب به مقولهٔ بحران می‌پردازد. او به طور کلی دو نوع بحران را در کتابش مطرح می‌کند، که شامل بحران‌های شخصی و بحران‌های ملی می‌شود. او در ابتدا دربارهٔ موضوع بحران‎های شخصی که برای هر انسانی یک یا چند بار در زندگی رخ می‌دهد، صحبت می‌کند و سپس به بحران‌های پیش‌آمده در زندگی خودش می‌پردازد. او همچنین اندکی به عوامل موثر در رفع بحران‌های شخصی می‌پردازد. دایموند بحران را به نوعی نقطهٔ عطف تعریف می‌کند، که باعث می‌شود روش‌های جدیدی را به کار بگیریم تا بتوانیم با موفقیت از آن عبور کنیم. فصل اول کتاب به بحران‌های شخصی اختصاص دارد و مابقیِ فصول به بحران‌های ملی پرداخته می‌شود. به طور مثال، در فصل بحران فنلاند، به موضوع حمله اتحاد جماهیر شوروی به فنلاند و پیامدهای سنگینی که این کشور متحمل شده، پرداخته می‌شود. اما با وجود بحران‌های مطرح شده در کتاب، با توجه به اینکه این کشورها از بحران‌هایشان عبور کرده‌اند و در این مسیر موفق بوده‌اند، می‌توان از تجربیات آن‌ها درس گرفت. در هر فصل از کتاب در مورد یکی از این کشورها و بحران‌های مهم به وجود آمده در آن‌ها صحبت می‌شود و فصل آخر نیز دربارهٔ بحران‌هایی است که تمام جهان را تهدید می‌کند و مسائل مهمی از قبیل: رشد افسار گسیختهٔ  سلاح‌های هسته‌ای، تغییرات آب و هوایی جهانی و… را شامل می‌شود. این کتاب شامل بررسی تطبیقی (مقایسه‌ای)، روایی و اکتشافی بحران‌ها و تغییرات گزینشی است که به مدت چند دهه در هفت کشور امروزی رخ داده‌اند. دایموند با استفاده از این روش توانسته این کشورها را با یکدیگر مقایسه کند و در نتیجه خواننده می‌تواند اطلاعات و نتایج جامع‌تری از آن‌ها به دست آورد.

درباره نویسندهٔ کتاب آشوب؛ جرد دایموند

جرد میسون دایموند، در سال ۱۹۳۷ در بوستون آمریکا متولد شد. او در رشته و زمینه‌های متعددی تحصیل کرده و فعال بوده است. دایموند در ابتدا در رشته فیزیولوژی تحصیل کرده و دکترای خود را در این رشته از دانشگاه کمبریج کسب کرده است. سپس در همین رشته به عنوان استاد مشغول به کار شده است. علاقه و شیفتگی دایموند به حوزهٔ بوم شناسی باعث شد که به مطالعهٔ پرنده‌های گینه نو بپردازد و سفرهای متعددی به آن‌جا داشته باشد. او در ادامهٔ زندگی پربارش به نوشتن کتاب‌هایی در حوزهٔ تاریخ و جغرافیا مشغول شد. وی هم‌اکنون به تدریس جغرافیا در دانشگاه لس‌آنجلس در کالیفرنیا مشغول است.

جملاتی از کتاب «آشوب: نقاط عطف برای کشورهای بحران‌زده»

بی‌شک دیده‌اید که بحران‌های شخصی چگونه در قالب‌های مختلف و به علل مختلف رخ می‌دهند و مسیرهای مختلفی را طی می‌کنند. برخی به شکل یک تکانهٔ پیش‌بینی‌نشدهٔ واحد – از قبیل مرگ ناگهانی یکی از عزیزان، یا اخراج بی‌دلیل از محل کار، یا یک تصادف شدید، یا یک بلای طبیعی- در می‌آیند. فقدان یا آسیب ناشی از این اتفاقات می‌تواند به وقوع یک بحران کمک کند، زیرا علاوه بر تبعات خود فقدان (مثلا اینکه دیگر همسری ندارید)، درد عاطفی و نیز زوال باور شما به عادلانه بودن دنیا به وجود خواهد آمد.

در سال ۱۹۶۷ وقتی همه چیز در صلح و صفا به نظر می‌رسید، فرصت مطالعاتی‌ام را در شیلی گذراندم. میزبان‌های من در شیلی به من تاکید می‌کردند که شیلی بسیار با سایر کشورهای آمریکای لاتین فرق دارد. ایشان توضیح می‌دادند که شیلی سابقه‌ای طولانی از دولت مردم‌سالار داشته و آن مردم سالاری فقط با یک کودتای نظامی، منقطع شده است. شیلی تا آن هنگام برخلاف پرو، آرژانتین و سایر کشورهای آمریکای لاتین، دولت‌های نظامی متعدد به خود ندیده بود و با ثبات‌ترین کشور آمریکای لاتین از لحاظ سیاسی محسوب می‌شد.

متفقین که در جنگ جهانی دوم پیروز شدند، آلمان را به چهار کمربند اشغالی تقسیم کردند: آمریکایی‌ها در جنوب، فرانسه در جنوب غربی، بریتانیا در شمال غربی و شوروی در شرق. هرچند پایتخت یعنی برلین در کمربند شوروی قرار داشت، باز به بخش‌های اشغالی چهار قدرت مذکور تقسیم شد تا همچون یک جزیرهٔ اشغال‌شدهٔ غیر شوروی درون کمربند شوروی باشد. شوروی در ۱۹۴۸ راه‌های دسترسی زمینی به درون‌بوم‌های آمریکایی‌ها، بریتانیایی‌ها و فرانسوی در برلین را محاصره کرد تا آن سه متحد غربی را وادار به ترک درون‌بوم خود کند. متحدان از طریق جابجایی هوایی به شوروی پاسخ داده، نیازهای برلین را به مدت حدود شش ماه از آسمان تامین کردند تا اینکه شوروی پا پس کشید و محاصره را در ۱۹۴۹ پایان داد.