جغرافی
درس جغرافیا به بررسی خشکیها و ویژگیهای ساکنان و پدیدههای زمین میپردازد. جغرافیا ارتباط وسیعی با دیگر رشتههای مرتبط در علوم اجتماعی دارد. جغرافیدانها اعتقاد دارند که محیط اطراف بر فعالیتهای انسانی فرهنگی و رفاه مردم اثر دارد. فعالین این علم هنوز به یک تعریف مشترک در مورد جغرافیا نرسیدهاند و این خود نشان دهنده پویایی جغرافیا است. در همه این تعاریف تنها یک نکته مهم مشترک قرار دارد و آن مفاهیم اصلی گیتیشناسی از جمله: فضا، مکان، زمان، فاصله و مقیاس است. جغرافیا مانند پلی میان انسان و علوم فیزیکی است. جغرافیا به دو شاخه اصلی «جغرافیای انسانی و جغرافیای طبیعی» تفسیمبندی میشود. امروزه آموزش جغرافیا در جهان به عنوان یک موضوع اصلی و محوری در برنامه ریزیهای تحصیلی مدارس قرار گرفته است. با کمک این درس میتوان جهان، کشور و شهری را که در آن زندگی میکنیم بشناسیم. هر کسی برای بهتر زندگی کردن بهتر است با محیط اطراف خود آشنا شود تا بتواند براساس شرایط آن اقلیم زندگی کند. درس جغرافیا فرهنگ هر فرد را نسبت به محیط زندگی خود افزایش میدهد.
نحوه آموزش درس جغرافیا
در کشور ما متاسفانه نحوه آموزش جغرافیا به دانش آموزان به صورت غیر فعال است و یعنی دانش آموزان در طول کلاس تنها شنونده هستند. برای اینکه این درس جغرافیا برای دانش آموزان یکنواخت نباشد بهتر است فعالیتهای متنوعی در کتابهای درسی نوشته شود تا برای یافتن پاسخهای آن دانش آموزان را به فعالیت کلاسی بکشاند. این فعالیتها میتواند شامل: تشخیص صحیح و غلط بودن جملات و یا مقایسه و محاسبه و یا نام گذاری روی نقشهها و… باشد.
نحوه مطالعه درس جغرافیا
درس جغرافیا را نباید حفظ کرد بلکه باید یاد گرفت. دانش آموزان برای یادگیری درس جغرافیا بهتر است که سعی کنند مطالب را با محیط اطراف خود پیوند بزنند تا راحتتر درک نمایند. بعضی از دانش آموزان این درس را حفظ میکنند که این کار باعث میشود درس برایشان سخت به نظر بیاید. پایه و اساس علم جغرافیا علت و معلول است از همین رو دانش آموزان باید سعی کنند بین مطالب درس یک رابطه همبستگی ایجاد کنند و بین همه عوامل و پدیدههای طبیعی و اقتصادی و انسانی و یا فرهنگی یک رابطه علت و معلولی ایجاد نمایند. همچنین برای یادگیری اعداد و ارقام درس جغرافیا بهتر است که تفاوت و تشابهات بین مختصاتهای جغرافیایی را درک کنند. به همین ترتیب از حفظ کردن اعداد و ارقام به صورت طوطی وار خلاص میشوند. دانش آموزان میتوانند با راهکار خلاصه نویسی یادگیری این درس را برای خود آسانتر کنند و یا اینکه مطالب جغرافیا را به صورت جدول بندی بنویسند. اگر دانش آموزان این موارد را در نظر بگیرند به راحتی به تمام مطالب این درس جغرافیا مسلط میشوند. در زیر به بررسی سر فصلهای جغرافیای دهم و یازدهم و دوازدهم میپردازیم.
کتاب جغرافیای دهم
این کتاب مانند کتابهای استانشناسی عمومی است و در کلیه رشتههای نظری و فنی و حرفهای و کاردانش تدریس میشود. کتابهای دروس طلایی دهم انسانی کاگو و گام به گام دروس دهم رشته انسانی منتشران و جغرافیای ایران ۶۴۲۰ گاج و… از کتابهای کمک درسی مناسب برای جغرافیای دهم است. این کتاب ویژگیهای جغرافیایی ایران «طبیعی و انسانی» را توضیح میدهد. این کتاب دارای ۳ فصل و ده درس است که شامل:
فصل اول: جغرافیا چیست
- جغرافیا علمی برای زندگی بهتر
- روش مطالعه در جغرافیا
۲ سوال کنکور مربوط به این فصل است.
فصل دوم: جغرافیای طبیعی ایران
- موقعیت جغرافیایی ایران
- ناهمواریهای ایران
- آب و هوای ایران
- منابع آب ایران
۳ سوال کنکور مربوط به این فصل است.
فصل سوم: جغرافیای انسانی ایران
- ویژگیهای جمعیت ایران
- تصمیمات کشور ایران
- سکو نتگاههای شهری و روستایی
- توانهای اقتصادی ایران
یک سوال در کنکور مربوط به این فصل است.
جغرافیای یازدهم
درس جغرافیا یازدهم را بهتر است از همان اول سال به صورت درس به درس مطالعه کنید. این کتاب از یازده درس تشکیل شده و مخصوص رشته انسانی است. کتابهای هشتگ امتحان جغرافیا یازدهم کاگو «دروس طلایی» و جغرافیا جامع کنکور رشته انسانی مشاوران آموزش و مخ جغرافیا یازدهم گاج و… از کتابهای کمک درسی جغرافیا یازدهم است. سر فصلهای این کتاب شامل:
فصل اول: ناحیه چیست
- درس اول: معنا و مفهوم ناحیه
- درس دوم: انسان و ناحیه
۲ سوال در کنکور مربوط به این فصل است
فصل دوم: نواحی طبیعی
- درس سوم: نواحی آب و هوایی
- درس چهارم: ناهمواریها و اشکال زمین
- درس پنجم: نواحی زیستی
۴ سوال در کنکور مربوط به این فصل است
فصل سوم: نواحی انسانی
- درس ششم: نواحی فرهنگی
- درس هفتم: نواحی اقتصادی «کشاورزی و صنعت»
- درس هشتم: نواحی اقتصادی «تجارت و اقتصاد جهانی»
۱ سوال در کنکور مربوط به این فصل است
فصل چهارم: نواحی سیاسی
- درس نهم: معنا و مفهوم ناحیهٔ سیاسی
- درس دهم: کشور یک ناحیهٔ سیاسی
- درس یازدهم: ژئوپلیتیک
جغرافیای دوازدهم
کتابهای جغرافیا دوازدهم اسفندیار و جغرافیا جامع کنکور دهم و یازدهم و دوازدهم میکرو گاج و کتاب جغرافیا دوازدهم رشته انسانی خیلی سبز و… از کتابهای کمک درسی جغرافیا دوازدهم است. ترتیب سر فصلهای کتاب جغرافیا دوازدهم رشته انسانی به شرح زیر است:
فصل اول: جغرافیای سکونتگاه
- درس اول: شهرها و روستاها
- درس دوم: مدیریت شهر و روستا
- فنون ومهارتهای جغرافیایی «۱»
۴ سوال در کنکور از این فصل میآید.
فصل دوم: جغرافیای حمل و نقل
- درس سوم: ویژگیها و انواع شیوههای حمل و نقل
- درس چهارم: مدیریت حمل و نقل
- فنون ومهارتهای جغرافیایی «۲»
۲ سوال در کنکور از این فصل میآید.
فصل سوم: مخاطرات طبیعی
- درس پنجم: ویژگیها و انواع مخابرات طبیعی
- درس ششم: مدیریت مخابرات طبیعی
- فنون ومهارتهای جغرافیایی «۳»