در جهانی که همه چیز به‌سرعت در حال تغییر است، مدیریت احساسات و حفظ تعادل روانی، دیگر یک انتخاب لوکس نیست—بلکه ضرورتی برای بقا و رشد فردی‌ست. کتاب «چگونه سلامت عاطفی داشته باشیم» نوشتهٔ اولیور جیمز، اثری‌ست کاربردی، روان و انسان‌محور که با زبانی قابل‌درک، ما را با سازوکار احساسات‌مان آشنا می‌کند و راه‌هایی واقعی برای بازیابی آرامش درونی پیشنهاد می‌دهد.

کتاب درباره چیست؟

این کتاب، برخلاف عنوان به‌ظاهر عمومی‌اش، صرفاً یک کتاب خودیاری کلیشه‌ای نیست. بلکه اثری‌ست تکیه‌زده بر روانشناسی تحلیلی و بالینی، آمیخته با تجربه‌های انسانی و پژوهش‌های علمی. جیمز در این اثر تلاش می‌کند تا تعریف روشنی از «سلامت عاطفی» ارائه دهد و نشان دهد که چرا برخی افراد در برابر طوفان‌های زندگی پایدارترند، در حالی که برخی دیگر به‌راحتی از هم می‌پاشند.

او می‌گوید سلامت عاطفی یعنی توانایی تشخیص، درک، پردازش و بیان احساسات — و نه سرکوب یا نادیده گرفتن آن‌ها. نویسنده به‌وضوح نشان می‌دهد که چگونه سبک‌های دلبستگی، تجربه‌های کودکی، روابط خانوادگی و نظام‌های ارزشی درونی، بر الگوی هیجانی ما تاثیر می‌گذارند و در بزرگسالی چگونه رفتار و تصمیمات‌مان را شکل می‌دهند.

ساختار و محتوای کتاب

کتاب به چند فصل کلیدی تقسیم شده که هرکدام به بررسی جنبه‌ای از سلامت عاطفی می‌پردازد:

• فصل‌هایی دربارهٔ شناخت احساسات، اثرات تجربه‌های اولیه، نقش باورهای ناهوشیار، و دلبستگی‌های عاطفی.
• فصل‌هایی کاربردی دربارهٔ نقش رابطه، شغل، فرزندپروری، و حتی خاطره‌نویسی در حفظ یا بازیابی سلامت روان.

نویسنده در طول کتاب، به‌جای نسخه‌پیچی‌های عمومی، خواننده را تشویق به بازاندیشی دربارهٔ تجربه‌های شخصی‌اش می‌کند. او پیشنهاد می‌کند که برای رسیدن به تعادل روانی، ابتدا باید واقعاً ببینیم و بشنویم که در درون‌مان چه می‌گذرد—حتی اگر آنچه می‌شنویم ناخوشایند باشد.

چرا این کتاب خاص است؟

اولیور جیمز برخلاف بسیاری از نویسندگان حوزهٔ خودیاری، با مخاطبش صادق است. او می‌پذیرد که برخی زخم‌ها عمیق‌اند و با یک تمرین ساده یا جملهٔ انگیزشی حل نمی‌شوند. با این حال، به‌جای ناامیدی، راهی آرام و واقع‌گرایانه نشان می‌دهد: درک خود، بازنگری باورها، و ایجاد تغییرات کوچک و مستمر.

او مهربانی را نه به‌عنوان یک شعار، بلکه به‌عنوان یک ابزار درمانی معرفی می‌کند—مهربانی با خود، با گذشته، با آسیب‌ها. لحن کتاب در عین سادگی، عمیق است. جیمز از واژه‌های پرطمطراق یا پیچیدگی‌های آکادمیک پرهیز می‌کند، اما هر جمله‌اش حاوی بینشی‌ست دقیق و راهگشا.

دربارهٔ نویسنده

اولیور جیمز روان‌درمانگر، نویسنده و روزنامه‌نگار بریتانیایی‌ست که آثار متعددی در حوزهٔ روانشناسی اجتماعی، خانواده و توسعهٔ فردی نوشته است. او با نگاهی انتقادی به ساختارهای فرهنگی، تربیتی و حتی اقتصادی، ریشه‌های نارضایتی روانی در دنیای مدرن را بررسی می‌کند.

آثار او اغلب بر پایهٔ پژوهش‌های علوم اعصاب، نظریه‌های دلبستگی، و تجربه‌های واقعی شکل گرفته‌اند. سبک نوشتار او یادآور معلمی‌ست که نه از بالای تریبون، بلکه از کنار ما حرف می‌زند.

نگاهی به ترجمه و نشر

ترجمهٔ سما قرایی روان، سلیس و وفادار به سبک نویسنده است. او به‌خوبی توانسته لحن صمیمی و آرام نویسنده را به زبان فارسی منتقل کند. نشر هنوز نیز که با انتشار آثار تفکرمحور و انسان‌مدار شناخته می‌شود، این اثر را با طراحی ساده، خوانا و قابل‌دسترس منتشر کرده است.

گزیده‌هایی از کتاب

«سلامت عاطفی یعنی اینکه بدانید کی باید گریه کرد، کی باید نه گفت و کی باید پذیرفت. »

«احساساتی که سرکوب می‌کنید، نه می‌میرند و نه ناپدید می‌شوند. آن‌ها در زیر پوست‌تان خانه می‌سازند. »

«هیچ چیز ترسناک‌تر از روبه‌رو شدن با خود واقعی نیست — و هیچ چیز درمانگرتر از آن نیست. »

«اگر با خودتان مثل یک دوست خوب رفتار نکنید، هیچ تمرینی برای شما کار نخواهد کرد. »

این کتاب برای چه کسانی مناسب است؟

• کسانی که درگیر اضطراب، افسردگی یا آشفتگی‌های هیجانی هستند اما به‌دنبال راهی کاربردی و غیرشعاری می‌گردند.
• افرادی که می‌خواهند رابطه‌ای سالم‌تر با خود و دیگران بسازند.
• کسانی که علاقه‌مند به فهم عمیق‌تری از نقش گذشته و خانواده در وضعیت روانی فعلی خود هستند.
• والدینی که نگران سلامت روان فرزندان‌شان‌اند و می‌خواهند ابتدا با سلامت عاطفی خود آشتی کنند.
• همهٔ کسانی که خسته‌اند از راهکارهای زودبازده و به‌دنبال نگاهی ریشه‌ای‌تر هستند.

در یک جمله:

«چگونه سلامت عاطفی داشته باشیم» کتابی‌ست صادق، مهربان و واقع‌گرا که کمک می‌کند خودمان را بهتر ببینیم، بپذیریم، و آرام‌تر زندگی کنیم.