سهیل سمی
باری دیگر قرار است یکی از بهترین مترجم‌هایی که این روزها در عرصهٔ ترجمهٔ آثار ادبی فعالیت می‌کند را به شما معرفی کنیم. سهیل سمی، مترجم ایرانی که در سال ۱۳۴۹ در تهران متولد شد، یکی از معدود مترجم‌هایی است که آثار خارجی را به بهترین شکل ممکن ترجمه می‌کند. او که در رشتهٔ زبان و ادبیات انگلیسی، در دانشگاه علامه طباطبایی تهران تحصیل کرده است، در برگرداندن آثاری که فلسفی، سورئال یا رئالیسم جادویی هستند، مهارت بسیار زیادی دارد.
سبک ترجمهٔ سهیل سمی
به جرات می‌توان گفت که اگر سهیل سمی را نداشتیم، نمی‌توانستیم دیگر سرمان را در بازار کتاب‌های ترجمه‌شده بالا بیاوریم. او با نثر روان و قلم سلیس و حرفه‌ای خود، آثار بزرگانی چون هاروکی موراکامی را به زبان فارسی برگردانده است. فقط کافی است که نگاهی به نثر ترجمه شده توسط او بیندازید تا به هنر بالایش در این امر پی ببرید.
اسمم کتی اچ است. سی و یک سال دارم و بیش از یازده سال است که پرستارم. می‌دانم، یک عمر است؛ اما راستش می‌خواهند هشت ماه دیگر هم ادامه بدهم، یعنی تا آخر سال. با این حساب تقریبا می‌شود دوازده سال تمام. حالا می‌دانم که سابقه کار طولانی‌ام ضرورتا به این معنا نیست که کارم از نظر آن‌ها محشر است. پرستاران خیلی خوبی را می‌شناسم که دو سه ساله عذرشان را خواسته‌اند. و دست کم یک پرستار را می‌شناسم که به رغم بی‌مصرف بودن، چهارده سال آزگار به کارش ادامه داد.
متن برگزیده‌ای که خواندید، بخشی از کتاب «هرگز رهایم مکن» توسط کازوئو ایشی‌گورو بود. این کتاب، فضایی سورئال و عجیب‌غریب از بچه‌هایی را روایت می‌کند که شبیه‌سازی شده‌اند و در مدرسه، آموزش می‌بینند که چطور خود را برای اهداء عضو آماده کنند. کتابی که توانست جایزهٔ نوبل ادبی را دریافت کند و چه خوب که توسط مترجم برجسته‌ای مثل سهیل سمی انتخاب شد. چون اگر قرار بود به دست مترجم‌های نابلد بیفتد، آن‌وقت مجبور می‌شدیم ترجمه‌های موازی و مزخرفی را تحمل کنیم که یکی از دیگری بدتر هستند و قلم شاهکار نویسنده را نیز از بین می‌برند. اما همانطور که در بخش برگزیده شده می‌بینید، نه تنها علائم نگارشی رعایت شده، بلکه متن از قلم سلیس و روانی بهره می‌برد. امیدواریم که مترجم‌هایی مثل ایشان، دست به ترجمهٔ آثار تخصصی‌تر هم ببرند و مخاطب را از شر ترجمه‌های آزاردهنده خلاص کنند.
ترجمه یا کاسبی، مسئله این است!
دغدغهٔ خود سهیل سمی نیز همین است. او در خبرگزاری‌های مختلف از جمله ایسنا اقرار می‌کند که کار ترجمه به بچه‌بازی کشیده است! او از اینکه بازار کتاب را مترجم‌های بی‌سواد، نابلد و موازی‌کار پر کرده است، عصبانی است. در واقع بازار ترجمه، دیگر بازار ترجمه نیست، بلکه بازار کاسبی است. این روزها کسی که واقعا توانایی ترجمهٔ آثار تخصصی یا شاهکارهای ادبی را داشته باشد، به ندرت پیدا می‌شود. کسانی مثل گیتی خوشدل یا سهیل سمی که در رشتهٔ زبان و ادبیات انگلیسی تحصیل کرده‌اند، به جرات می‌توان گفت که پسندیده‌ترین و بهترین اشخاص برای ترجمهٔ آثار روانشناسی، فلسفی، سیاسی، اجتماعی و ادبی و داستانی هستند. چرا که در این رشته، تمام سرشاخه‌های یاد شده بیان می‌شود و مترجم می‌تواند در بهترین حالت، اثر را درک کند و با حفظ وفاداری به متن، ترجمه‌ای بی‌نقص انجام دهد.
آثار ترجمه شده توسط سهیل سمی
حالا که با این مترجم برجسته به خوبی آشنا شده‌اید، وقت آن رسیده که با آثارش نیز آشنا شوید و جهت خرید آن‌ها اقدام کنید که به هیچ‌وجه پشیمان نخواهید شد. از جمله آثار او می‌توان به هرگز رهایم مکن، نوسترومو، تسلی‌ناپذیر، نکسوس، در باب طنز، در باب داستان، اپرای شناور، اخگر پردیس، سرگذشت ندیمه، دسامبر رئیس دانشکده، مالوی، مالون می‌میرد، نام‌ناپذیر، چشم گربه، این سوی بهشت، سنتار، فرار کن خرگوش، مدار راس‌السرطان، غول مدفون، فروید در مقام فیلسوف(فرا روانشناسی پس از لاکان) و… اشاره کرد.