ژان پل سارتر (Jean Paul Sartre)
سارتر، ادیب هستی‌گرا
ژان پل سارتر در ۲۱ ژوئن ۱۹۰۵ در پاریس متولد شد. او یک روشنفکر و پیشگام و طرفدار اگزیستانسیالیسم بود که از اهداف چپ (مارکسیست) در فرانسه و سایر کشورها حمایت می‌کرد. او تعدادی کتاب نوشت و جایزهٔ نوبل ادبی را در سال ۱۹۶۴ دریافت کرد. هرچند که آن را رد کرد.
ژان پل سارتر تنها فرزند ژان باتیست سارتر، افسر نیروی دریایی و آن ماری شوایتزر بود. سارتر در جوانی و پس از خواندن مقالهٔ «زمان و ارادهٔ آزاد» اثر هانری برگسون، به فلسفه علاقه مند شد. وی با بهره‌گیری از ایده‌های کانت، هگل، کی یرکگارد، هوسرل و هایدگر و… در پایان‌نامهٔ خود، در پاریس دکترای فلسفه گرفت.
او در سال ۱۹۲۹ در اکول نرمال، با سیمون دو بووار، دانشجوی سوربن ملاقات کرد. زنی که بعدا به فیلسوف، نویسنده و فمینیست مشهوری تبدیل شد. این دو تا آخر عمر با یکدیگر زندگی کردند. سارتر و دوبوار، ایدئولوژی‌های فرهنگی و اجتماعی مربوط به طبقهٔ ثروتمند را به چالش کشیدند.
فعالیت‌های او در جنگ جهانی دوم
سارتر در سال ۱۹۳۹ به ارتش فرانسه اعزام شد و در آنجا به عنوان متخصص هواشناسی خدمت کرد. وی در سال ۱۹۴۰ توسط نیروهای آلمانی اسیر شد و ۹ ماه از زندگی خود را به عنوان اسیر جنگی سپری کرد. با توجه به وضعیت غیرنظامی در سال ۱۹۴۱، او توانست در لیسه پاستور که خارج پاریس بود به تدریس مشغول شود.
پس از بازگشت به شهر، سارتر با تعدادی دیگر از نویسندگان در تأسیس گروه زیرزمینی Socialisme et Liberté شرکت کرد. این گروه به زودی منحل شد و سارتر تصمیم گرفت که شروع به نوشتن کند. در مدت زمان کوتاهی، او هستی و نیستی اگزیستانسیالیستی را منتشر کرد که موجب معروفیت و مشهوریتش شد. سارتر هنگام نوشتن این اثر، از تجربیات خود در زمان جنگ استفاده کرده است. وی پس از آزادی پاریس، مقالهٔ «ضد یهودی و یهودی» را نوشت. او در این مقاله سعی داشت مفهوم نفرت را با تجزیه و تحلیل ضد یهودستیزی توضیح دهد. از دیگر آثار وی می‌توان به رمان تهوع، زنده باد چگوارا، دیوار، مگس‌ها، خروج ممنوع، تعلیق، سن عقل، عذاب روح، راه‌های آزادی، مرده‌های بی‌کفن و دفن، اگزیستانسیالیسم و اصالت بشر، ادبیات چیست؟ ، چرخ دنده، شیطان و خدا، فروید، زنان تروا، جنگ شکر در کوبا، روانکاوی وجودی و… اشاره کرد.
سارتر همیشه نسبت به اقشار ضعیف و محروم از میراث فرهنگی، نگرانی‌های زیادی نشان میداد. با اینکه یک معلم بود، از کراوات زدن اجتناب می‌کرد، جایزهٔ نوبل ادبی را رد کرد و حتی بعد از مدتی، ادبیات را وسیله‌ای برای محکم‌کردن جای پای طبقهٔ ثروتمندان در جامعه دانست. سارتر در رمان‌ها و نمایشنامه‌ها پیام اخلاقی خود را برای جهانیان به ارمغان آورد. او پس از انتشار چند رمان، احساس کرد که با نمایشنامه بهتر می‌تواند صحبت کند، پس شروع به نوشتن نمایشنامه کرد. پس از جنگ جهانی دوم، او به عنوان یک فعال سیاسی اقداماتی انجام داد. وی مخالف صریح حاکمیت فرانسه در الجزایر بود. او مارکسیسم را پذیرفت و از کوبا دیدن کرد. او به شدت با جنگ ویتنام مخالفت کرد و در دادگاهی شرکت کرد که قصد داشت جنایات جنگی ایالات متحده را در سال ۱۹۶۷ افشا کند. سارتر در این دوران، همچنان به نوشتن ادامه داد. ما در ادامه، نمونه‌هایی از آثار معروف او را معرفی خواهیم کرد.
هستی و نیستی
هستی و نیستی به عنوان مهمترین اثر غیر داستانی اگزیستانسیالیستی سارتر و یکی از تأثیرگذارترین آثار فلسفی وی او معرفی شده است. سارتر در این کتاب، این مسئله را که «وجود بر ذات مقدم است»، معرفی می‌کند به این ترتیب هستی، چیستی و نیستی را به کمک مفاهیم فلسفی توضیح می‌دهد.
تهوع
این اولین رمان و به قول سارتر، بهترین رمان او است. رمان تهوع در واقع ماجرای مردی ۳۵ ساله به نام «آنتوان روکانتن» را بیان می‌کند. تاریخ نویسی که بسیار منزوی و افسرده است و در طول داستان به این نتیجه می‌رسد که حتی اشیاء بی‌جان، به ماهیت و آزادی روحی و عقلی‌اش صدمه می‌زنند. اما از آنجا که نسبت به چنین وضعیتی ناتوان است، حالت تهوع می‌گیرد.
مگس‌ها
پل سارتر در این نمایشنامه، از کاراکترهایی متفاوت استفاده می‌کند. کاراکترهای این داستان را اساطیر و خدایان روم باستان یعنی «زئوس، اورستس، آگوستوس و…» تشکیل می‌دهند. حتی زمان داستان نیز به دورهٔ کلاسیک برمی‌گردد و این شخصیت‌ها در آن دوره با یکدیگر برخورد می‌کنند. در این داستان که برگرفته از افسانه‌های یونانی است، اورستس و خواهرش الکترا می‌خواهند به خاطر مرگ پدرشان انتقام بگیرند و اتفاقات مختلفی نیز به وقوع می‌پیوندد.