دستور زبان فارسی الگو

مبحث دستور زبان فارسی یکی از مباحث مهم و مفهومی درس ادبیات فارسی است که با داشتن ۵ سؤال از مجموع ۲۵ سؤال ادبیات کنکور، ۲۰درصد سؤالات چهارگزینه‌ای درس ادبیات را به خود اختصاص می‌دهد. لذا نقش پررنگ و مهمی در تراز درس ادبیات کنکور دارد. پس اگر به دنبال یک تراز مناسب هستید باید با دقت فراوان به مطالعه بخش دستور زبان بپردازید و کلیه مفاهیم مطالب را عمیقاً درک کنید و با حل تست‌های متنوع و کافی به‌صورت مستمر، به تسلط کافی در این مبحث برسید. ۵ سوال مطرح شده از این مبحث، سؤالات شماره ۱۲تا ۱۶دفترچه عمومی را به خود اختصاص می‌دهند. کتاب دستور زبان فارسی انتشارات الگو، همان‌گونه که از طراحی مفهومی تصویر روی جلد آن پیداست به‌صورت کاملاً تخصصی به بررسی مبحث دستور زبان کنکور سراسری می‌پردازد. نویسندهٔ کتاب دستور زبان فارسی نشر الگو، جناب آقای علیرضا عبدالمحمدی است. ایشان از لحن ساده و قابل‌فهمی را در نگارش کتاب استفاده کرده است و از ارائهٔ هیچ نکته‌ای دریغ نکرده‌اند و در بخش مقدمه کتاب از اهمیت مبحث دستور زبان فارسی به میان آورده است و در خصوص نحوه استفاده از کتاب و ارائه راهکارهای مناسب برای ارتقای سطح علمی دانش‌آموزان در مبحث دستور زبان پرداخته است.

ویژگی‌های کتاب

کتاب دستور زبان فارسی انتشارات الگو، دارای ۳۰۲ صفحه است که در قطع متوسط و قابل‌حمل به چاپ رسیده است که به‌راحتی از آن در خارج از منزل می‌توان استفاده کرد. این کتاب مجموعاً شامل ۶۴۹ تست (۶۱۴ تست تألیفی، کنکوری و برگرفته از آزمون‌های آزمایشی «کانون فرهنگی آموزش قلم‌چی» و ۳۵ تست دستور زبان فارسی آخرین کنکور برگزار شده)شود که دانش‌آموزان را در مبحث دستور زبان کنکور بی‌نیاز می‌کند. لحن کتاب، ساده و روان است و جنس کاغذ مورداستفاده در آن مرغوب بوده و اندازه کلمات مناسب است، به‌گونه‌ای که اصلاً چشم را آزار نمی‌دهد. توضیح تمام مفاهیم کتاب‌های درسی سال‌های دهم، یازدهم و دوازدهم در کنار تعداد بسیار کافی پرسش‌های چهارگزینه‌ای و ارائه پاسخنامه تشریحی برای تمامی تست‌ها، کتاب دستور زبان فارسی الگو را به منبعی بسیار مناسب برای دانش‌آموزان سال‌های دهم، یازدهم و دوازدهم و مخصوصاً داوطلبان کنکور سراسری محسوب تبدیل کرده است. این کتاب برای تمامی رشته‌های تحصیلی ریاضی فیزیک، علوم تجربی، علوم انسانی، هنر و منحصراً زبان قابل استفاده است.

بررسی بخش‌های مختلف کتاب

به‌طورکلی کتاب دستور زبان فارسی الگو به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود که در ادامه به بررسی قسمت‌های موجود در هر بخش هم خواهیم پرداخت. چهار بخش اصلی کتاب عبارت‌اند از:

• درس‌نامه و آموزش
• پرسش‌های چهارگزینه‌ای
• پاسخنامه تشریحی
• سؤالات دستور زبان کنکور سراسری ۹۹

روند آموزشی این کتاب این‌گونه است که ابتدا درس‌نامه، سپس تست‌های تألیفی و کنکورهای چند سال اخیر و در نهایت سؤالات تستی کنکور ۹۹ قرارگرفته‌اند. کتاب دستور زبان نشر الگو در ده فصل با لحنی ساده و قابل فهم به تمامی مباحث احتمالی مورد پرسش در کنکور سراسری پرداخته است. فصول این کتاب تقسیم‌بندی نوینی است که طبق کتاب‌های نظام جدید آموزشی صورت گرفته است و نیم‌نگاهی به قسمت‌های دستوری دوره اول متوسطه و نگاهی عمیق، دقیق و فراگیر به قسمت‌های دستوری کتاب‌های فارسی دهم، یازدهم و دوازدهم شده است. می‌دانیم که مطالب دستوری عموماً در قسمت «قلمرو زبانی» کتاب‌های نظام جدید آمده است اما هر بحث دستوری در درس‌های مختلف و به‌صورت پراکنده و حتی در سال‌های مختلف قرار دارد؛ جمع‌آوری، دسته‌بندی و توضیح هر مبحث دستوری، بیشترین کمک را به تجمیع یادگیری و درک اصولی هر بحث از دستور زبان می‌کند. شاید اولین مشکل هر دانش‌آموزی در درس ادبیات فارسی، «دستور زبان» باشد، چه در آزمون‌های تشریحی و چه در آزمون‌های تستی. در هر فصل کتاب دستور زبان الگو تلاش بر این بوده که ضمن دسته‌بندی‌های مهندسی‌شده و نظم بخشیدن به مطالب مختلف، تدریس و تفهیم مطالب مورد بحث با بهره‌گیری از مثال‌های متعدد برگرفته از کتاب‌های نظام جدید، عمق یادگیری نشانه گرفته شود. تمرین‌های تشریحی و تست‌های طبقه‌بندی‌شده در سطح‌های ساده، متوسط و دشوار در کنار ارائه تکنیک‌های ابداعی که زمان پاسخ‌گویی به تست‌ها را کاهش می‌دهد، در هر فصل کتاب تعبیه شده است. .

بخش‌ها و فصل‌های کتاب عبارت‌اند از:

• گروه اسمی: شامل تدریس وابسته‌های پیشین، وابسته‌های پسین، هسته، ترکیبات وصفی و اضافی، وابسته‌های وابسته، نمودار کشی و… به همراه پرسش‌های چهارگزینه‌ای.
• نقش کلمات: مفعول، مسند، متمم و انواع آن، نهاد، قید، مضاف‌الیه، صفت، نقش‌های تبعی و… به همراه پرسش‌های چهارگزینه‌ای.
• فعل: بن، شناسه، زمان‌های فعل، فعل مجهول، فعل‌های کمکی، معانی فعل، افعال اسنادی و… به همراه پرسش‌های چهارگزینه‌ای.
• انواع‌ها: انواع «را، که، گر، واو، ان، که، تا، ی» و… به همراه پرسش‌های چهارگزینه‌ای.
• ضمیر: انواع ضمیر، مرجع ضمیر، چند نکته کلی درباره ضمیر و… به همراه پرسش‌های چهارگزینه‌ای.
• جمله: به انواع جمله از نظر ساده و غیر ساده، اجزای اصلی جمله، جملات پایه و پیرو و… به همراه پرسش‌های چهارگزینه‌ای.
• شیوه بلاغی: بررسی شیوه بلاغی و عادی، جابه‌جایی ارکان جمله در شیوه بلاغی و… به همراه پرسش‌های چهارگزینه‌ای.
• حذف: حذف و دلایل آن، انواع حذف از نظر قرینه، لفظی و معنوی به همراه پرسش‌های چهارگزینه‌ای.
• تحول واژه‌ها: تحول واژه‌ها از نظر تاریخی، تحول نوشتاری واژه و… به همراه پرسش‌های چهارگزینه‌ای.
• روابط واژه‌ها: بررسی روابط معنایی واژه‌ها، واژه‌های هم‌خانواده، کلمات مُمال، کلمات هم‌آوا، واژه‌های دو تلفظی و… به همراه پرسش‌های چهارگزینه‌ای.

چگونه از کتاب دستور زبان الگو استفاده کنیم؟

یکی از مواردی که موجب افزایش بازدهی دانش‌آموزان به هنگام استفاده از یک کتاب کمک‌درسی می‌شود، آگاهی از نحوه و چگونگی خواندن آن است. جناب آقای عبدالمحمدی، نویسنده کتاب دستور زبان الگو درباره نحوه مطالعه این کتاب این‌گونه بیان می‌کند: «قبل از ورود به بخش تست‌ها، توصیه می‌کنم درس‌نامه را دقیق و عمیق – نه روزنامه‌ای! – بخوانید و حاشیه‌نویسی کنید. اگر مطلب، جا نیفتاد، چندین و چند بار خوانش با طمأنینه – نه شتاب‌زده – به شما کمک می‌کند. فیلم‌های آموزشی دستور زبان نظام جدید هم، به‌سان کلاس درس واقعی، دستگیر هر دانش‌آموز علاقه‌مندی است. در قسمت تست‌های هر فصل باتوجه به سطح خودتان از سه سطح ساده، متوسط یا دشوار، تست‌ها را انتخاب کنید؛ اگرچه توصیه می‌کنم ابتدا از تست‌های ساده شروع کنید اما دانش آموزان قوی‌تر و مسلط‌تر، الزامی به اجرای این توصیه ندارند. »

نتیجه‌گیری

کتاب دستور زبان فارسی الگو یکی از بهترین و پرفروش‌ترین کتاب‌های کمک‌درسی موفق در زمینه مبحث دستور زبان فارسی کنکور سراسری محسوب می‌شود. درس‌نامه‌های کتاب دستور زبان فارسی نشر الگو با نگاهی کاملاً نکته‌سنج و کنکوری تلاش کرده است تمامی مباحث مورد نیاز دانش آموزان در مبحث دستور زبان را پاسخ‌گو باشد و با توجه به توضیحات کامل و جامع تمامی بخش‌های درس‌نامه، این کتاب برای تمامی دانش آموزان، با هر سطح علمی مناسب است. تعداد تست‌های متنوع این کتاب به‌گونه‌ای است که دانش آموزان را در مبحث دستور زبان فارسی از کتب دیگر بی‌نیاز می‌کند. از طرف دیگر وجود پاسخنامه تشریحی و تحلیلی که تمامی سؤالات موجود در کتاب را به‌صورت دقیق بررسی می‌کند، خیال دانش‌آموزان از بابت مواجهه با تست‌های گوناگون راحت خواهد کرد.