مایکل وی پرتقال
سری کتابهای «مایکل وی»(Michael Vey: Rise of the Elgen) مجموعهای از آثار فانتزی، و علمیتخیلی هستند که توسط ریچارد پل ایوانز، نویسندهٔ اهل ایالات متحدهٔ آمریکا نوشته شدهاند. این مجموعهٔ آثار از سال ۲۰۱۱ الی ۲۰۱۷ میلادی نوشته شده و انتشار یافتهاند. خرید این کتاب را بیشتر از هرکسی میتوانیم به مخاطب نوجوان پیشنهاد کنیم و در همین راستا، ناشر هم علامت +۱۴ را بر روی آن گذاشته است. اما با وجود این تفسیر، از نظر ما کتابهای مایکل وی برای کودکان و بزرگسالان هم مناسب و خواندنی به نظر میرسند. مجموعهٔ کتابهای مایکل وی از پرفروشترین کتابهای فهرست مرور کتاب نشریهٔ نیویورک تایمز به حساب میآیند و جدای از این عنوان، برندهٔ جایزههای متعددی اعم از جایزهٔ کتاب خوانندگان جوان ربکا کادیل، جایزهٔ ادبی اوکلاهاما و برگزیدگی از سوی خوانندگان جوان لوئیزیانا شده است. همچنین بسیاری از منتقدان و نشریات ادبی به ستایش مایکل وی پرداختهاند. نشریهٔ نیوتون درموردش گفته است: «مایکل وی از آن دسته کتابهایی است که بهتر است برای خواندن آن وقت بگذارید؛ زیرا وقتی مطالعهٔ آن را آغاز کنید، دیگر متوقف کردن آن غیر ممکن است. » وینس فلین، از نویسندگان مشهور آمریکا درمورد گفته است: «مایکل وی یکی از مهمترین داستانهای هیجانانگیزی است که من طی این سالها با آن روبهرو شدهام. به ندرت اتفاق میافتد که یک کتاب نوجوان بتواند برای بزرگسالان و والدین کودکان هم به همان اندازه جذاب باشد، اما ایوانز دقیقا چنین کاری کرده است. » و نهایتا گلن بک، یکی از منتقدان آمریکایی را داریم که مایکل وی را اینچنین توصیف کرده است: «مایکل وی کتاب فوقالعادهای است. آنقدر خوب که نمیتوانستم آن را زمین بگذارم و به نظرم در حد هری پاتر جذاب و خواندنی است. »
نسخهٔ فارسی مایکل وی
مایکل وی با محبوبیت بالای خود میان قشر نوجوان، تا زمان نگارش این مرور به بسیاری از زبانهای زندهٔ دنیا ترجمه شده است و در اغلب آنها به فروش خوبی هم دست یافته است. نشر پرتقال، نشری است که مجموعهٔ کتاب مایکل وی را به زبان فارسی برگردانی کرده و در هفت جلد از قطع رقعی به انتشار رسانده است. ضمنا ترجمهٔ تمام فصول مایکل وی برعهدهٔ فرانک معنوی امین بوده است. نشر پرتقال ناشری جدید است که به تازگی (در دههٔ نود) کار خود را آغاز کرده است. اما احتمالا این نشر را خیلی قبلتر میشناسید؛ زیرا پرتقال زیرمجموعهای از نشر معروف و محبوب خیلیسبز است که مدتهاست در فضای چاپ کتابهای کمکدرسی فعالیت دارد. شاید اساسا به همین دلیل است که به قول خود خیلیسبزیها، پرتقال به عنوان «اولین بچهٔ خیلیسبز» این چنین موفق عمل کرده است و برای مثال، همین کتاب مایکل وی از زمان اولین انتشار خود (سال ۱۳۹۶ هجری شمسی) تاکنون به چاپ چهاردهم خود رسیده است! از مزایای نسخهٔ فارسی مایکل وی میتوانیم به این نکته اشاره کنیم که پرتقال با وسواس خاصی از سه نفر، یعنی آزاده کامیار، آزاده دهقانی و سهیلا نظری به عنوان ویراستاران فنی و ادبی خودش بهره برده است و مانند ناشران دیگر، تنها به یک برگردانی ساده در انتشار کتابی خارجی اکتفا نکرده است. دیگر مزیت این مجموعهٔ کتابها را میتوانیم در صفحهآرایی، فونتها، برش، جنس کاغذ و تمام مشخصات ظاهری اثر ببینیم. جایی که پرتقال سعی کرده علاوه بر زیبایی ظاهری، مطابقت ظاهر نسخهٔ فارسی با نسخهٔ اصلی را هم در نظر داشته باشد.
موضوع کتابهای مایکل وی
در بررسی موضوع کتابهای مایکل وی، مثل تمام کتابهای ژانر کودک و نوجوان، باید منتظر قهرمانبازی باشیم و احتمالا آن قهرمان هم یک نوجوان است؛ بله دقیقا همینطور است. در این کتاب با شخصیت اصلیای به نام مایکل مواجهیم که در دنیایی فرضی، یکی از ۱۷ نوجوان خاص دنیا به شمار میآید؛ نوجوانهایی که قدرتهای خارقالعادهٔ متفاوت و متنوعی دارند. ماجرا از جایی شروع میشود که میفهمیم مایکل به بیماری موسوم به سندروم توره مبتلا شده است. سندروم توره(Tourette's syndrome) یک عارضهٔ عصبی است که به وسیلهٔ ترکیبی از حرکات و صداهایِ ناخواسته که به آنها تیک (Tic) میگویند، شناخته میشود. القصه؛ همه در ابتدا تصور یک فرد مریض را از مایکل دارند؛ ولی این بیماری باعث شده که او قدرتی عجیب پیدا کند. درواقع رئالیسم جادویی داستان از همینجا آغاز میشود؛ جادویی که بعضا با غلیظتر شدنش به سمت فراواقعگرایی (سوررئالیسم) هم حرکت میکند. پس مایکل به واسطهٔ ابتلا به سندروم تور مذکور، تبدیل به یک قهرمان میشود که میتواند زاپ الکتریکی ایجاد کند و به دشمنان خود شوک الکتریکی بدهد! اما همانطور که گفتیم، در این دنیای خیالی، مایکل تنها نیست و ۱۶ نوجوان دیگر هم هستند که قدرتهایی فرازمینی شامل خواندن ذهن افراد دیگر، تولید نور، خاصیت آهنربایی، ساختن احساسات انسانی در ذهن افراد دیگر، گیج کردن دیگران، ساختن آتش و… دارند و با وجود این قهرمانان نوجوان، قرار است اتفاقات جالب و متنوعی در هر قسمت از داستان بیفتد. یک سازمان مخوف هم بار شر این داستان را به دوش میکشد؛ سازمانی که دنبال این است این قهرمانان را به عضویت خود دربیاورد و از آنها سوءاستفاده کند؛ اما قهرمانان قصه از نیت آن خبردار میشوند و به دنبال جنگ و از بین بردنش میروند. مایکل وی کتابی است که هفت جلد بلندبالا در حدود هر کدام ۴۰۰ صفحه را داراست. این جلدها به ترتیب عبارتاند از: زندانی سلول ۲۵، جدال با آمپر، شکار اژدهای یشمی، طوفان آذرخش، سقوط هادس و آخرین درخشش. در بخش اول از این کتاب، بیشتر با طرح اصلی قصه روبهرو میشویم، شخصیتها را میشناسیم و میفهمیم که قرار است چه اتفاقاتی بیفتد و هرکسی چه توانایی خاصی دارد. اما از میانههای جلد اول تا انتهای جلد هفتم، جذابیت خاصی وجود دارد و هربار با یک خردهداستان جدید مواجه میشویم که مانند یک ماموریت برای قهرمانها پیش میآید و آنها را دچار چالش میکند. این تنوع داستانی و غافلگیریهای مدام باعث میشوند تا هیچگاه از خواندن کتاب حاضر خسته نشوید.
آشنایی با ریچارد پل ایوانز، خالق کتابهای مایکل وی
ریچارد پل ایوانز به عنوان خالق مجموعهٔ کتابهای مایکل وی، نویسندهای آمریکایی است که بیش از هر چیزی به خاطر خلق آثاری در حوزهٔ کودک و نوجوان و همچنین داستانهای فانتزی و مجموعهای مشهور شده است. او علاوه بر نویسندگی در حوزههای اجتماعی هم به کنشگری میپردازد و یکی از مهمترین فعالیتهای او به جبههگیری علیه جنبش Metoo# مربوط میشود؛ او به عنوان یک فعال حقوق مردان معتقد است که جنبش یادشده یک جنبش ظالمانه علیه مردان اکثرا بیگناه است. ایوانز دو کتاب غیر داستانی به نامهای معجزهٔ جعبهٔ کریسمس و پنج درس که یک میلیونر به من آموخت را نوشته است. اما بیشتر فعالیت او داستانی بوده و به نگارش مجموعهٔ داستانهایی همچون جعبهٔ کریسمس، قفل، پیادهروی و جادهٔ شکسته و همچنین رمانهایی مانند یک روز کامل، پیدا کردن نوئل، فهرست کریسمس، مارشال، راز عنکبوت و خاطرات نول مربوط میشود.
داستان فانتزی
همانطور که در بخش اول این مطلب گفتیم، کتابهای مایکل وی بیش از آن که کتابهایی برای کودک و نوجوانان باشند، کتابهایی هستند که در ژانر فانتزی جای میگیرند. ژانری که به استفاده از جادو و دیگر اَشکال فراطبیعی به عنوان عنصر اولیهٔ داستانی مطرح است. بنابراین مخاطب مایکل وی فقط کودک و نوجوان نیست و برای مثال وقتی رگههایی از ژانر علمی و تخیلی را دربر میگیرد، شبیه به داستانهایی میشود که نمونهشان را در کتابهایی همچون هری پاتر و یا شکل عمیقترش در ارباب حلقهها دیده بودیم؛ پس این گونهٔ ادبی، میتواند توجه مخاطب بزرگسال را هم به سوی خودش جلب کند.
جملاتی از کتابهای مایکل وی
دختر به طرف من آمد. وقتی داشت نزدیک میشد، متوجه شدم زئوس چند قدم عقب رفت، انگار از دختر میترسید. همینطور که دختر نزدیکتر میشد، حس متفاوتی به من دست میداد. دیگر هیچچیز سر جایش نبود. آن مرد، دو تا بچه، مادرم که روی زمین افتاده بودف همه شبیه کابوسی بد به نظر میرسیدند. احساس کردم ضعیفتر شدهام. الکتریسیته دیگر دور انگشتهایم نمیچرخید. بعد سرم گیج رفت. به دختر نگاه کردم و او با نگاهی عجیب و بیاحساس به چشمانم خیره شد. نمیتوانستم بفهمم چه خبر است، این آدمها چه کسانی بودند و چرا اینجا بودند؟ مهمتر از همه اینکه آنها از ما چه میخواستند؟ با هر قدمی که دختر به سمتم برمیداشت، سرگیجهام بیشتر میشد. بعد سرم مانند طبل به تپیدن افتاد. وقتی دیگر چشمانم تار شد، دستم را روی پیشانیام گذاشتم. شنیدم که مرد گفت: «بهش سخت نگیر. اون به این حرکت عادت نداره! »
یکی از چیزهایی که دربارهٔ اوستین میدانستم این بود که اگر چیزی را درک نمیکرد، مغزش بدون وقفه به آن موضوع حمله میکرد و با قدرت یک تراشهٔ پردازندهٔ کامپیوتر، به مقایسهٔ حقایق و محاسبهٔ اعداد و ارقام میپرداخت. حوالی ساعت نه و نیم شب، پردازشش جواب داد. روی مبل اتاق نشیمن ما دراز کشیده بود و در حالی که من مانند پلنگی در قفس از یک طرف اتاق به طرف دیگر میرفتم، به سقف خیره شده بود. گفتم: من نمیفهمم. اونا از کجا میدونستن که من کی هستم؟ چطور از قدرتهای ما خبر داشتن؟
مایکل! بهترین بخشش اینه که کل جمعیت دانشآموزی مریدیان توی این بخت خوب تو سهیم هستن. اگه تو و اون دانشآموز دیگه این پیشنهاد قابل توجه رو قبول کنین، مدرسهٔ ما یک کمکهزینهٔ دویستهزار دلاری دریافت میکنه که میتونیم هرطور خواستیم ازش استفاده کنیم. میتونیم کتابخونه رو کامل کنیم، زمین بسکتبال رو روکش کنیم، پایهنتهای نو بخریم، تشکهای جدید کشتی تهیه کنیم و باز هم کلی پول باقی میمونه…