اگر به حوزه ادبیات علاقه داشته باشید حتماً نام لئو تولستوی یا آثار آن را شنیده‌اید. تولستوی علاوه بر این که یک نویسنده مشهور روسی است جزء فعالان سیاسی و اجتماعی زمان خودش محسوب می‌شد. تولستوی در سال‌های ۱۸۲۸ تا ۱۹۱۰ می‌زیست و شهرت او به حدی بود که در روسیه به افتخارش سکه‌هایی را ضرب کردند. تولستوی تلاش می‌کرد تا مباحث فلسفی مد نظرش را در قالب داستان به مخاطب منتقل کند؛ به‌عنوان مثال در رمان جنگ و صلح دیدگاهش را در خصوص سرنوشت بشر و فلسفه تاریخ مطرح کرد. یکی از آثار پرطرفدار این نویسنده کتاب اعتراف است. در ادامه همراه ما باشید.

معرفی کتاب اعتراف

کتاب اعتراف به قلم تولستوی شرح حالی از وضعیت درونی او در مقطعی از زندگی‌اش است. بعد از این که او دوران سختی از زندگی خود را پشت سر گذاشت این کتاب را نوشت. هنگامی که تولستوی به شهرت زیادی دست پیدا کرد با سؤالاتی از قبیل معنای زندگی روبرو شد که او را به شک عمیقی انداخت. در کتاب اعتراف تولستوی به خداباوری، معنای زندگی و آموزه‌های دینی می‌پردازد و دیدگاه‌های خود را در این زمینه مطرح می‌کند. او نسبت به دیدگاه‌هایی که به او تفهیم شده است شک کرده و سؤالاتی برای او به وجود می‌آید. بخش بزرگی از درون مایه کتاب اعتراف مباحثی از قبیل ایمان به خدا، ارتباط خدا با امور روزمره انسان، اخلاقیات پسندیده و زندگینامه آن است. بزرگ‌ترین سؤالی که برای مخاطب به وجود می‌آید این است که چه عواملی باعث به وجود آمدن چنین تحولی در تولستوی شد؟ این نویسنده مشهور در خانواده‌ای ثروتمند متولد شد و در گذر زمان با آثار خود به ثروت و شهرت بیشتری دست پیدا کرد. تولستوی در یکی از نامه‌های خود می‌گوید:

«من کاملاً خوشبختم و دیگر به چیزی نیاز ندارم. »

علیرغم اینکه تولستوی در اوج خوشی و رضایتمندی قرار داشت از یک مقطعی به بعد نسبت به همه چیز سرد و بی‌تفاوت می‌شود، دیگر نمی‌نویسد، از زندگی‌اش لذت نمی‌برد، شب‌ها نمی‌خوابد و مانند یک روح سرگردان می‌شود! این اتفاقات به دلیل یک حادثه بیرونی نیست بلکه بعد از رسیدن به همه آمال و آرزوهایش به سؤالات فلسفی برمی‌خورد که جواب آن‌ها برای او نامعلوم است.

معرفی کتاب اعتراف لئو تولستوی از نشر گمان و ترجمه آبتین گلکار

آبتین گلکار متولد سال ۱۳۵۶ استادیار دانشگاه تربیت مدرس و پژوهشگر زبان و ادبیات روسیه است. این پژوهشگر آثار نویسندگان مختلفی مانند ویکتور مرژکو، آنتون چخوف، آلکساندر هرتسن، میخاییل زوشنکو، ولادیمیر نیکالایویچ واینوویچ، آلکساندر پوشکین، لئو تولستوی و غیره را ترجمه کرده است. آبتین گلکار کارشناسی خود را در دانشگاه تهران و کارشناسی ارشد و دکتری خود را در دانشگاه ملی تاراس شفچنکو کی‌یف در اوکراین گذراند. این فرد به کتاب و کتاب‌خوانی علاقه زیادی داشت و با گذشت زمان به خواندن ادبیات روس علاقه زیادی پیدا کرد. یکی از آثار خوب آبتین گلکار ترجمه کتاب اعتراف از لئو تولستوی است. ترجمه رمان اعتراف از نشر گمان، این کتاب را خواندنی‌تر می‌کند. هدف اصلی نشر گمان فعالیت در حوزه‌های مختلفی از جمله ادبیات، فلسفه، هنر و تاریخ است.

آشنایی با سبک نگارش کتاب اعتراف

تولستوی به زندگینامه اهمیت زیادی می‌دهد، به عقیده او سرگذشت انسان و شرح آن قدرت زیادی دارد. یکی از معروف‌ترین سبک‌های شرح حال نویسی «خود زندگینامه نویسی یا اتوبیوگرافی» است؛ در این سبک فرد نویسنده در خصوص سرگذشت خود می‌نویسد. این سبک تنوع زیادی دارد به‌عنوان مثال می‌تواند یک متن خشک با تأکید زیاد روی اعداد و ارقام باشد. سبک نگارش کتاب اعتراف در این دسته قرار می‌گیرد. یکی از دلایل انتخاب نام اعتراف برای این کتاب، اشاره تولستوی به جنبه‌های تاریک زندگی‌اش است. تولستوی در مقطعی از زندگی نسبت به ایمانی که به او تزریق شده است احساس نارضایتی دارد. در حقیقت او مانند اطرافیان خود آموزه‌های دینی را انجام می‌دهد در صورتی که از لحاظ درونی احساس می‌کند نسبت به این اعتقادات دور است. تولستوی معتقد است که این آموزه‌های دینی ارتباطی با زندگی اصلی انسان ندارد. به عقیده او مذهب پدیده‌ای مستقل از زندگی است. تولستوی در کتاب خود به این موضوع اشاره دارد که انسان‌ها بر اساس عادت رفتارهایی را بدون فکر کردن تکرار می‌کنند؛ در صورتی که شاید این رفتارها در عمق وجود آن‌ها هیچ معنایی نداشته باشد. احتمالاً یکی از جرقه‌های اصلی این کتاب از دست دادن ایمان برادرهای تولستوی است و شاید همین امر باعث آغاز چنین تفکری در او می‌شود! در رمان اعتراف نویسنده صادقانه در خصوص کارهایی که انجام داده است اعتراف می‌کند. جالب است که بدانید بعد از ازدواج تولستوی، پرسش‌های فلسفی او بیشتر می‌شود؛ به‌عنوان مثال از خود می‌پرسد که آیا زندگی معنایی دارد یا نه؟ دلیل اصلی زندگی چیست؟ یا چرا باید زندگی کرد؟ این کتاب با ترجمه‌های گوناگون و نشرهای مختلفی ارائه شده است. شما می‌توانید آن را با ترجمه آبتین گلکار و نشر گمان مطالعه کنید.

بررسی بخشی از کتاب اعتراف

در این قسمت بخشی از رمان اعتراف را که به افسانه‌ای شرقی اشاره می‌کند، بررسی خواهیم کرد. بر اساس یکی از افسانه‌های شرقی، انسان برای فرار از دست یک درنده وحشی درون چاهی می‌افتد، در این چاه اژدهایی وجود دارد که منتظر بلعیدن انسان است. در این شرایط انسان نه می‌تواند از چاه بیرون آید و نه جرئت دارد که خود را در دهان اژدها رها کند! در این موقعیت تصمیم می‌گیرد به شاخه‌های اطراف چاه چنگ بزند، این شاخه‌ها توسط موش‌ها در حال جویده شدن است و این نمادی از به پایان رسیدن وقت او خواهد بود. در چنین شرایطی که انسان معلق است دو اتفاقی پیش روی او قرار دارد که هر دو مورد به تباهی می‌رسد. در همین زمان توجه انسان به قطرات عسل که روی شاخه‌ها است، جلب می‌شود و تلاش می‌کند تا کمی از آن را بخورد. تفسیری که در خصوص این افسانه وجود دارد این است که شاید این قطرات عسل همان زندگی باشد.